دیپلماسی علمی راهی مطمئن برای رفع چالش‌های مختلف جهان معاصر

به‌گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا از بوشهر، محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در بخشنامه‌ای آیین‌نامه دیپلماسی علمی دانشگاه آزاد اسلامی را ابلاغ کرد.

این بخشنامه در راستای پیاده‌سازی راهبردهای نظام فرهنگی-تربیتی، نظام آموزشی، نظام پژوهش و فناوری، نظام مدیریتی و ... تحقق اهداف اسناد بالادستی کشور در حوزه علم و فناوری مانند سند جامع روابط علمی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و سیاست‌های کلان دانشگاه در حوزه علم و فناوری و دیپلماسی علمی ابلاغ شده است.

در همین راستا خبرنگار آنا در بوشهر با اسماعیل عبداللهی دبیر هیئت امنا و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان و واحد بوشهر گفتگو کرده که در ادامه خواهیم خواند.

آنا: دیپلماسی علمی چه کمکی به پیشرفت در حوزه فناوری و ارتقای علمی کشور می‌کند؟

عبداللهی: با توجه به اینکه جهان کنونی، دنیایی در هم تنیده است و هر کدام از کشورها با ‌توجه به ظرفیت‌های طبیعی، انسانی و علمی خود در زمینه‌هایی پیشرفت کرده و فناوری خاص خود را یافته‌اند؛ بنابراین برای پیشرفت علمی کشور راهی جز برقراری تعاملات دیپلماسی علمی با کشورهای مهم جهان وجود ندارد.

آنا: پرداختن به دیپلماسی علمی چه‌ضرورتی برای جامعه علمی و دانشگاهی دارد؟

عبداللهی: دنیای امروز به‌‌شدت دنیایی علمی شده و دوران مدیریت تجربی به‌سر آمده است و ساختارهای اساسی جهان و هر جامعه از جمله ساختارهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتّی دینی به شدت تحت تأثیر علم و دانش قرار گرفته است.

براین اساس دانشگاه مغز متفکر و قوه عاقله این ساختارهاست، ضرورت دارد تا دانشگاهیان بیش از پیش با یکدیگر به طور کاملا حرفه‌ای تبادل نظر داشته باشند. این تبادل نظر و به شکل حرفه‌ای «دیپلماسی علمی» می‌تواند به هم‌افزایی دانش جهانی و به‌رفع نیازها و حل مسائل ساختاری هر کشور خیلی کمک کند.

آنا: پژوهش‌های مشترک علمی و فناوری چگونه موجب ارتقای علمی دانشگاه‌ها می‌شود؟

عبداللهی: به‌روز بودن دانشگاه و ارتقای مداوم علوم در دانشگاه، ضامن پیشرفت و فناوری کشور خواهد بود، به‌بیان دیگر اگر دانشگاه دچار روزمرگی شود به‌این معناست که مغز کشور از کار افتاده باشد که در این صورت تمام ساختارهای کشور در وهله نخست آسیب خواهد دید و در مرحله بعد رو به اضمحلال خواهد رفت.

دانشگاه برای اینکه بتواند ارتقا پیدا کند، نیازمند رویکردهای عالمانه بین‌المللی است. رویکردهای عالمانه بین‌المللی نیز در نتیجه پژوهش‌های مشترک علمی و فناوری حاصل می‌شود. براین اساس بهترین و منطقی‌ترین مسیر برای دستیابی به ارتقای علمی دانشگاه‌ها، پژوهش‌های مشترک علمی و فناوری است.

آنا: به‌اشتراک گذاشتن تجربیات علمی کشورها چه تأثیری بر شکوفه‌های علمی نخبگان دانشگاهی دارد؟

عبدالهی: تاریخ تمدن نشان می‌دهد که نخبگان علمی نقش تعیین‌کننده‌ای در تکامل هر کشوری داشته‌اند. در واقع ایده‌ها و تئوری‌های نخبگان دانشگاهی نقش کلیدی در حل مسائل موجود و تحقق اهداف مطلوب داشته است.

یکی از زمینه‌هایی که می‌تواند به‌شکوفایی نخبگان دانشگاهی منجر شود و پنجره‌های نوین به منظور ایده و نظریه‌پردازی توسط نخبگان دانشگاهی بگشاید، به‌اشتراک گذاشتن تجربیات علمی توسط دانشگاهیان و به‌ویژه نخبگان دانشگاهی است.

افق‌های دیدِ نخبگان دانشگاهی در نتیجه درک و دریافت تجربیات مثبت و منفی دانشگاهیان سرزمین‌های دیگر حاصل می‌شود و ره‌آورد این داد و ستد علمی بی‌شک رفع مشکلات موجود جامعه و تکامل کشور خواهد بود.

آنا: حرکت دانشگاه آزاد اسلامی را در مسیر تحقق دیپلماسی علمی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

عبداللهی: تدوین آیین‌نامه دیپلماسی علمی توسط دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان گام نخست و اساسی برای تحقق دیپلماسی کشور مؤثر است؛ زیرا براساس ظرفیت‌های علمی دانشگاه و حمایت‌های هیئت رئیسه، گام‌های بعدی باید به‌طور عملی برداشته ‌شود و با تحقق دیپلماسی علمی، سیاست داخلی و خارجی کشور نیز تحت تأثیر این دیپلماسی عمل کند و در ادامه باید با سیاست‌های هیجانی و مبتنی بر آزمایش و خطا خداحافظی کرد تا مسائل کشور حل و فصل شود.

آنا: دیپلماسی علمی به چه میزان می‌تواند در رفع چالش‌های کشور موثر واقع شود؟

عبداللهی: بدون تردید برای رفع چالش‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دینی کشور راهی مطمئن‌تر از دیپلماسی علمی وجود ندارد. امید است که اراده‌ای شکل گیرد تا تمام ساختارهای قدرت در نظام جمهوری اسلامی ایران با عبرت گرفتن از نتایج راه‌های ناصوابِ رفته، مسیر و سیاستی را اتخاذ کنند که برآمده دانش و دانشگاه و مجامع علمی کشور باشد.

اعتماد‌سازی در روابط بین‌المللی، متغیری مهم در رفع چالش‌های کشور خواهد بود و برای تحقق این امر دیپلماسی علمی به‌مثابه دروازه اعتمادسازی در فضای بین‌المللی تلقی می‌شود؛ چراکه ذهن و زبان اهل علم و دانش آمادگی بیشتری برای گفتگو دارد و در واقع جامعه علمی است که می‌تواند راه اعتمادسازی در فضای بین‌المللی را هموارتر کند.

انتهای پیام/4117/4062/