تقوا در سخن

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ روحیه و ملکه تقوی که در روح و جان انسان قرار بگیرد بر همه اعضا، جوارح و جوانح از افکار، نیات، اعمال، کردار، پندار، نوشتار، گفتار و سخن، اثر می‌گذارد.

اثر تقوا بر سخن 

مقتضای تقوا مطابق آیات و روایات، این است که سخن «سَديد» و منطق «صواب» و درست شود.

الف- سدیدشدن سخن

خداوند در قرآن فرموده است: يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قُولُوا قَوْلًا سَدِيداً (احزاب/۷۰) اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! تقواى الهى پيشه كنيد و سخن سدید و استوار گوييد.

سخن سديد

سديد از سد به معنای بستن و محکم كردن و قول سديد، سخن درست، راست و محكم است.

خصوصیات سخن سديد

قول سديد با این خصوصیات شناخته می‌شود:

۱. سخن سدید، مبنایی حق، محکم و استوار دارد و بر اساس قطع، یقین، برهان عقلی و یا نقل قطعی و با فكر و انديشه است؛ سست و متزلزل و از روی هوا و هوس، ظن و گمان و حب و بغض شخصی نیست.

۲. قول سديد چون مبنایی محکم دارد، همچون بنا و سدّى محكم در برابر سیل شبهه، انحراف، اغوا، اضلال، گمراهی و فساد، اسقامت می‌کند.

۳. سخن سدید، منشاء هدایت به راه حق و فلاح و رستگاری است و موجب صلح و سازش میان مؤمنان، تعاون بر خیر و نیکی و اتصال، پیوند دل‌ها می‌شود. 

۴.سخن سدید فساد و شر نمی‌آورد و از اساس، سخن فسادآور از قبیل مذمت، بدگویی، غیبت، هجو، تهمت، تضعیف، تنقیص، تخریب، تحقیر، توهین، تمسخر، فحاشی، ناسزا، آبروریزی، شهادت باطل، افشای اسرار، هتک حرمت، دو زبانی و سخن چینی در کلام متقیان راه ندارد.

۵. سخن آنگاه سدید است که همه جوانب آن محاسبه شود و انسان متقی ناروا، ناحق، نابجا، بیجا، بی‌موقع، بدموقع و نسنجیده به زبان نمی‌آورد. 

به قول سعدی (رحمه‌الله علیه):

مزن بی‌تأمل به گفتار دم

نگو اگر دیرگویی چه غم

ب- منطق متقیان، صواب است

علی علیه‌السلام در خطبه ۱۹۳ نهج‌البلاغه معروف به خطبه همام در بیان ویژگی‌های متقین از تقوای سخن آغاز می‌کند و می‌فرماید: «منطقهم الصواب» یعنی سخن متقیان صواب و با واقع منطبق است، با حق هماهنگ بوده و به واقعیت و حقیقت اصابت می‌کند.

از مصادیق برتر و مهم تقوا، حق‌گویی در همه شرایط حتی علیه خود است. امیرمؤمنان علی(ع) از پیامبر(ص) نقل می‌کند که ایشان فرمود: اتقی‌الناس من قال الحق فیما له و علیه؛ باتقواترین مردم، کسی است که در آنچه به نفع یا ضرر اوست، حق‌ را بگوید. (نهج‌البلاغه، خطبه ۱۷۸)

خداوند تقوای کامل به همه ما کرامت فرماید.

امان‌الله علیمرادی نماینده مردم استان کرمان در مجلس خبرگان رهبری و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان

انتهای پیام/4062/