دانش‌بنیان‌های ایرانی اتم را می‌شکافند ولی کشور اندرخم واردات واکسن انفلوآنزاست

رئیس مرکز تحقیقات بیماری‌های نوپدید و بازپدید انستیتو پاستور افزود: نکته دیگری که باید مدنظر قرار گیرد، این است که همه مردم در خطر مشابه ابتلا به آنفلوآنزا و ابتلا به فرم‌های شدید این بیماری نیستند؛ بنابراین انتظار است مردم اجازه دهند ابتدا واکسن به گروه‌های پرخطر برسد و بعدا افراد کم خطر تر آن را تجویز کنند.

مصطفوی درباره «علت عدم تولید واکسن آنفلوآنزا در کشور»، بیان داشت: کشور ما با توجه به صبغه‌ای که در حوزه واکسن سازی دارد، در این مسیر گام برداشته است. ما سالها در مسیر تولید این واکسن حرکت کرده‌ایم، اما هنوز به تکنولوژی تولید انبوه آن دست نیافته‌ایم.

وی ابراز داشت: این طور نیست که بگوییم تکنولوژی ساخت واکسن را باید همه کشورهای دنیا کسب کنند؛کشورهایی که واکسن آنفلوانزا تولید می‌کنند در دنیا محدود هستند.

=============

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه اجتماعی خبرگزاری آنا،

مصطفی قانعی در  گفتگو با خبرنگار حوزه‌ علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا  در پاسخ به این پرسش که چرا واکسن آنفلوانزا در کشور تولید نمی‌شود، بیان کرد: حدود ۷ سال پیش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دانشگاه پزشکی بقیه‌الله برای توسعه و ساخت واکسن آنفلوانزای تخم‌مرغی اقدام کردند. حتی زیرساخت‌های و تجهیزات مورد نیاز آن نیز ایجاد شد اما بنابر اعلام مؤسسه سازنده، میزان تولید این واکسن پایین بود.

وی افزود: برای تولید واکسن آنفلوانزا به تخم‌مرغ اس‌پی‌اف نیاز است که این ماده را در اختیار  ایران قرار نمی‌دادند بنابراین توسعه و تولید واکسن با مشکلات بسیاری مواجه شده است. تخم‌مرغ اس‌پی‌اف محیط مناسبی برای کشت برخی ویروس‌هاست که در فرایند ساخت واکسن استفاده می‌شوند. 

دبیر ستاد زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت: از دو سال قبل پروژه‌ای را در خصوص تولید واکسن بدون نیاز  به تخم‌مرغ اس‌پی‌اف در معاونت آغاز کردیم. یک شرکت دانش‌بنیان از بخش خصوص شروع به کار در این حوزه کرده و موفق به تولید واکسن آنفلوانزا بدون نیاز به  تخم‌مرغ اس‌پی‌اف شده است. بدین‌ترتیب کشورهای دیگر قادر به محدود کردن روند تولید این واکسن نخواهند بود.

قانعی بیان کرد: این واکسن نوترکیب محدودیت تولید ندارد و امسال به بازار عرضه می‌شود تا بخشی از نیاز جامعه به واکسن آنفلوانزا را برطرف کند.  ظرفیت تولید شرکت سازنده نزدیک به یک میلیون دوز است که در صورت نیاز می‌توان آن را افزایش داد.

================

دبیر ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری با اشاره به پیشرفت قابل قبول تولید واکسن آنفلوآنزا در کشور گفت: امید داریم که در مهر و آبان ماه سال جاری این واکسن ایران‌ساخت به تولید انبوه برسد.

 در قرن بیستم، همه‌گیری بیماری آنفلوآنزای اسپانیایی در سال ۱۹۱۸ حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر را در سراسر جهان به کام مرگ کشاند؛ از این رو این بیماری یکی از مرگبارترین وقایع بیماری در تاریخ بشر محسوب می‌شود. پس از آن همه‌گیری "آنفلوآنزای آسیایی" در سال ۱۹۵۸ بود که عامل مرگ حدود ۲ میلیون نفر و آنفلوآنزای "هنگ کنگی" در سال ۱۹۶۸ عامل مرگ حدود یک  میلیون نفر بود.

به دلیل تولید واکسن آنفلوآنزا تا به امروز آمار مرگ و میر ناشی از این ویروس سیر نزولی را طی کرد، ولی گونه‌های جدیدتر این ویروس مانند آنفلوآنزای پرندگان یا آنفلوانزای خوکی نیز ظهور کردند.

واکسن آنفلوآنزا واکسنی است که از انسان در مقابل ابتلا به آنفلوآنزا محافظت می‌کند و هرسال طی دو نوبت، واکسن جدیدی برای آنفلوآنزای همان فصل ساخته می‌شود؛ چرا که ویروس آنفلوآنزا به ‌سرعت خود را تغییر می‌دهد. با آنکه اثربخشی واکسن، سال به سال متفاوت است، اما بیشترشان مصونیت متوسط تا زیادی علیه بیماری آنفلوآنزا ایجاد می‌کنند و محققان تخمین می‌زنند که واکسیناسیون علیه آنفلوآنزا، شدت بیماری، مراجعات پزشکی، بستری‌شدن بیمارستانی و مرگ را کاهش می‌دهد.

بر اساس آمارها سالانه تقریباً هشت میلیون دلار واکسن‌ وارد می‌شود که در صورت تولید داخل موجب صرفه‌جویی ارزی به همین میزان خواهد شد؛ از این رو تولید این نوع واکسن در قالب طرح کلان ملی در دستور کار معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری قرار گرفت.

برای تولید واکسن آنفلوآنزا در کشور نیازمند برخی پیش نیازها از جمله تخم‌مرغ استریل (SPF) به عنوان ماده اصلی در تولید است؛ از این رو در طی سال‌های گذشته طرحی برای تامین تخم‌مرغ (spf) مورد استفاده در تولید واکسن آنفلوآنزا از سوی معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری به موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی واگذار شد که هم‌اکنون مراحل پایانی تولید پایلوت این نوع تخم‌مرغ‌ها در موسسه مذکور در حال انجام است.

دکتر مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص تولید واکسن آنفلوآنزا توضیح داد: مطالعات در حال انجام مربوط به تولید واکسن آنفلوآنزا، پیشرفت قابل توجهی داشته است.

قانعی در خصوص زمان تجاری‌سازی این واکسن، خاطر نشان کرد: امید داریم که در مهر و آبان ماه سال جاری واکسن آنفلوآنزا به تولید انبوه برسد.

دبیر ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در پاسخ به این سوال که آیا میزان تولیدات داخل پاسخگوی نیاز کشور در زمان پیک آنفلوآنزاست، توضیح داد: برای سال اول که وارد تولید این واکسن می‌شویم، انتظار نداریم که شرکت‌های‌ تولیدکننده بتوانند کل نیاز کشور را برآورده کنند.

وی با تاکید بر اینکه نیاز هر ساله به این واکسن متفاوت است، یادآور شد: در برخی از سال‌ها حدود یک میلیون دوز مصرف داریم و در برخی اوقات بیشتر از این میزان مصرف می‌شود.

قانعی اظهار کرد: با زیرساخت‌هایی که ایجادشده، توانایی تولید ۲ تا ۳ میلیون دوز واکسن در کشور را داریم.