دیپلماسی علمی برای کشور فرصت است/ نقش دیپلماسی علم در رفع چالش‌ها

حجت‌الاسلام سیدعلی طاهری در گفتگو با خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا با توجه به ابلاغ آیین‌نامه دیپلماسی علمی در دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: «دیپلماسی علمی به‌عنوان ظرفیتی در حوزه سیاست‌گذاری کلان علمی می‌تواند فرصت ایده‌آلی را برای کشور ایجاد کند. با توجه به سند توسعه دیپلماسی علمی و فناوری کشور، می‌توان دیپلماسی علمی را تعامل و ارتباط با دولت‌ها، مؤسسات، متخصصان و مردم قلمداد کرد.»

وی افزود: «از طریق به‌کارگیری دیپلماسی فرصت‌هایی برای توسعه علمی و فناوری کشور ایجاد می‌شود و استفاده از این ظرفیت برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی مؤثر است.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گلستان درباره ضرورت پرداختن به دیپلماسی علمی گفت: «با توجه به تعاملات علمی مورد تأکید مقام عظمای ولایت به‌عنوان دیپلماسی علمی در راستای روشن شدن مواضع اسلامی کشور و لزوم توسعه کاربرد فناوری و انتقال آن از کشورهای پیشرفته ضرورت رونمایی از سازوکارهای دیپلماسی علمی بیش‌ازپیش اهمیت دارد.»

طاهری اضافه کرد: «طبق اسناد چشم‌انداز بیست‌ساله و سند راهبردی کشور در امور نخبگان دیدگاه‌های مشخصی در زمینه همکاری‌های علمی و فناوری در سطح بین‌الملل تدوین شده است. بر اساس این اسناد کلان و در پی آنها، اسناد پایین‌دستی و برنامه‌های اجرایی 9 خط‌مشی بنیادین درباره ضرورت علم و فناوری بیان شده که عبارتند از جایگاه نخست علمی و فناوری کشور در منطقه، هویت اسلامی و انقلابی، الهام بخشی در جهان اسلام، تعامل سازنده و مؤثر با جهان، فعالیت و مؤثربودن در جهان اسلام، تأثیرگذاری بر همگرایی اسلامی و منطقه‌ای، عزت، حکمت و مصلحت.»

لزوم کسب موفقیت در تقویت دیپلماسی علمی  برای داشتن دانشگاه‌های پویا

وی تصریح کرد: «تصویری که از مجموع این نکات حاصل می‌شود، چشم‌انداز و دورنمای کلی بسیاری از فعالیت‌های کشور در عرصه بین‌المللی را تعیین می‌کند و ازاین‌رو همکاری‌های بین‌المللی در عرصه علم و فناوری را نیز باید در این راستا تعریف کرد و می‌توان انتظار داشت که اسناد پایین‌دستی کشور، ازجمله اسناد مربوط به علم و فناوری که طبعاً بعد بین‌المللی نیز دارند، پایبند به این چشم‌اندازها و جهت‌گیری‌ها باشند و این دیدگاه‌ها باید در امور دیپلماسی علمی به سطح اجرایی نزدیک‌تر شوند.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گلستان با بیان اینکه پژوهش‌های مشترک علمی و فناوری موجب ارتقای علمی دانشگاه‌ها می‌شود، مطرح کرد: «کسب موفقیت در تقویت دیپلماسی علمی و اقتصادی کشور برای داشتن دانشگاه‌های پویا و صنعت زنده، ضروری است؛ بنابراین ارتباط پیوسته و هدفمند استادان دانشگاه با دستاوردها و روش‌های جدید علمی و فناوری موجب اعتلای موقعیت علمی و فناوری مراکز علمی و دانشگاهی و به تبع آن کشور خواهد شد.»

طاهری تبیین کرد: «هم‌افزایی علمی در دنیای امروز پدیده‌ای انکارناپذیر و اجتناب‌ناپذیر است. موضوعات علمی به حدی تخصصی و جزئی شده‌اند که امکان اشراف جامع بر یک موضوع با توجه به حجم بسیار بالای اطلاعات و داده‌های علمی در این شرایط تقریباً امری غیرممکن و دشوار شده است؛ بنابراین ایجاد دیپلماسی علمی بین مرزها به‌طور قطع هم‌افزایی و متعاقب آن اشراف برای حل مسائل و موضوعات مبتلابه جوامع را افزایش داده و نتیجه مؤثرتری خواهد داشت.»

وی درباره تأثیر اشتراک تجربیات علمی کشورها بر شکوفایی علمی نخبگان دانشگاهی تصریح کرد: «ضرورت اشتراک تجربیات علمی انکارناپذیر است؛ زیرا در قرن حاضر که جهان به‌مثابه دهکده‌ای علمی شده پژوهش‌های انفرادی اغلب با نتایج تک‌بعدی و کم اثر همراه بوده درحالی‌که کارهای گروهی و تحقیقات تیمی غالباً به تولید علوم مؤثر و با نتایج کاربردی منجر می‌شود. در این میان نقش دیپلماسی علمی به جذب نخبگان و متعاقب آن شکوفایی علمی این افراد می‌انجامد.»

گام‌های مؤثر برای تحقق دیپلماسی علمی چیست؟

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گلستان با ارزیابی حرکت دانشگاه آزاد اسلامی برای تحقق دیپلماسی علمی تشریح کرد: «دانشگاه آزاد اسلامی اخیراً با درایت مقام معظم رهبری حرکت شتابان خود را در راستای تحقق اهداف دانشگاه‌های تأثیرگذار و حل مسئله با سرعت زیادی آغاز کرده است.»

طاهری اضافه کرد: «ورود به مسائل و معضلات جامعه و صنعت، انجام اولویت‌های پژوهشی و تحقیقاتی مسئله‌محور و طرح پژوهش‌های اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای (پایش) ازجمله اقدامات نوآورانه دانشگاه آزاد اسلامی در این باره بوده که یقیناً نتایج آنها در تحقق دیپلماسی علمی گامی بسیار مؤثر و عملی خواهد بود.»

وی درباره مأموریت مطالعاتی اعضای هیئت علمی و دانشجویان دکتری با اولویت طرح پایش گفت: «در بازتعریف مأموریت اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ آزاد اسلامی این موضوع تبیین شده که فعالیت علمی استادان از حالت صرفاً پژوهشی به تولید علوم مؤثر و کاربردی منجر شود.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گلستان تصریح کرد: «طرح پایش که بر پایه تدوین نظام موضوعات احصا شده منطبق با چالش‌ها و اولویت‌های مهم کشور بنا شده خود گواه بر این ادعاست که از این پس هر تحقیق و پژوهشی توسط هر محققی در دانشگاه‌ آزاد اسلامی اعم از استاد و دانشجویان تحصیلات تکمیلی باید گامی روبه‌جلو برای برداشتن موانع ریز و درشت مسائل و معضلات جامعه و صنعت باشد.»

نقش دیپلماسی علمی در رفع چالش‌های کشور

طاهری اضافه کرد: «مأموریت مطالعاتی اعضای هیئت علمی و دانشجویان دکتری می‌تواند فرصت مناسبی برای تعامل و تبادل اطلاعات علمی و تخصصی باشد تا بر اساس تأمین اهداف دیپلماسی علمی بین‌المللی امکان انتقال فناوری به داخل کشور به وجود آید و برای بومی‌سازی آن و به‌کارگیری در رفع معضلات و چالش‌های کشور تلاش مضاعف شود.»

وی درباره اینکه دیپلماسی علمی به چه میزان می‌تواند در رفع چالش‌های کشور مؤثر واقع شود، تشریح کرد: «ابلاغ آیین‌نامه اخیر با عنوان دیپلماسی علمی توسط رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و آیین‌نامه راه‌اندازی کانون‌های دانشگاه و صنعت و جامعه و ابلاغ بخشنامه مأموریت مطالعاتی در دانشگاه‌ها و مراکز علمی و جامعه و صنعت نشان‌دهنده عزم جدی این دانشگاه در رفع چالش‌های کشور است.»

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گلستان تبیین کرد: «احصای چالش‌های اساسی کشور و تدوین نظام موضوعات پژوهشی متناسب با اسناد بالادستی و راهبردی کشور و متعاقب آن همت دانشمندان کشور در محقق کردن نتایج کاربردی و عملیاتی یقیناً یکی از مؤثرترین اقدامات برای حل مشکلات و چالش‌های بومی و منطقه‌ای کشور خواهد بود.»

انتهای پیام/4121/4062/