به‌بهانه تولد استاد فقید و نامدار عرصه نمایش؛

حمید سمندریان؛ نامی پرتکرار و شخصیتی بی‌تکرار/ نام‌های بزرگ سینما و تئاتر ایران پای درس این مرد رشد کردند

اگر کارگردان و استاد نامدار تئاتر ایران درقید حیات بود، امروز 89 سالگی خود را جشن می‌گرفت.

کد خبر : 486237

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، اگر از علاقه‌مندان بازیگری و سینما و تئاتر باشید، با مرور گفتگوهای رسانه‌ای بازیگران سینما، تئاتر و تلویزیون و به‌ویژه هنگامی که آنها از چگونگی آغاز فعالیت هنری خود می‌گویند، یک نام بیش از همه تکرار می‌شود. نامی که با بررسی تاریخ تئاتر ایران از دهه 40 به‌ این سو در کنار نام بزرگانی همچون آربی آوانسیان، بهرام بیضایی، پری صابری، عباس جوانمرد و رکن‌الدین خسروی درخشندگی خاصی دارد.

امروز نهم اردیبهشت‌ماه، سالگرد تولد حمید سمندریان، استاد و کارگردان تئاتر و مترجم نامدار نمایشنامه‌های معروف دنیا به زبان پارسی است. او در سال 1310 در چنین روزی در تهران به دنیا آمد. همزمان با تحصیلات مقدماتی در کلاس‌های تئاتر و هنرپیشگی حسین خیرخواه و نصرت کریمی شرکت کرد. کلاس‌هایی که زیرنظر عبدالحسین نوشین اداره می‌شدند.

با پایان تحصیلات دبیرستان به آلمان رفت و نخست در دانشگاه صنعتی برلین دوره مهندسی شوفاژ را گذراند اما خیلی زود به علاقه اصلی خود رجوع کرد و به «کنسرواتور عالی موسیقی و هنرهای نمایشی هامبورگ» رفت.

حمید سمندریان

او 6 سال در آلمان زیرنظر «ادوارد مارکس» از اساتید برجسته تئاتر اروپا اصول کارگردانی و بازیگری را آموخت و همزمان به صورت حرفه‌ای در عرصه نمایش مشغول به کار شد.

سمندریان پس از پایان تحصیلات خود به دعوت اداره هنرهای نمایشی دراماتیک اداره کل هنرهای زیبای کشور به ایران بازگشت و در کنار دکتر مهدی فروغ، هنرستان آزاد هنرهای دراماتیک (وابسته به دانشکده هنرهای زیبا) را تأسیس کرد.

سپس با همکاری مهدی برکشلی و دکتر مهدی نامدار دانشکده تئاتر دانشگاه تهران را بنیان نهاد و از آن تاریخ تا آخرین ماه‌های حیات خود از تدریس در نهادهای دانشگاهی و آموزشگاه‌های آزاد غافل نشد.

او در اوایل دهه هفتاد کلاس‌های آزاد بازیگری و کارگردانی را تأسیس کرد که هنرجویان متعدد و موفقی از خروجی‌های این آموزشگاه محسوب می‌شوند.

سمندریان با ترجمه برخی از مهم‌ترین متون نویسندگان شاخص ادبیات نمایشی غرب مانند فردریش دورنمات، برتولت برشت، آنتون چخوف، اوژن یونسکو، آرتور میلر، ماکس فریش، ژان آنوی، تنسی ویلیامز، ژان پل سارتر و هنریک ایبسن و کارگردانی تئاترهایی بر اساس این متون، سهم قابل‌توجهی در آشنایی مخاطبان و علاقه مندان تئاتر با این نمایشنامه‌نویسان داشت.

سمندریان از سال ۱۳۳۹ با اجرای «دوزخ» ژان پل سارتر خود را در جامعهٔ هنری مطرح کرد. پس از آن چند نمایش دیگر مانند «اشباح» هنریک ایبسن را اجرا کرد. در سال ۱۳۴۲ «باغ وحش شیشه‌ای» تنسی ویلیامز با کارگردانی او و بازی شهلا ریاحی و پرویز فنی‌زاده روی صحنه رفت.

هرکول و طویل اوجیاس، آندورا، نگاهی از پل، ملاقات بانوی سالخورده، بازی استریندبرگ، کرگدن، مرغ دریایی، ازدواج آقای می‌سی‌سی‌پی و دایره گچی قفقازی از جمله نمایش‌هایی است که سمندریان در طول بیش از چهار دهه فعالیت حرفه‌ای روی صحنه برده است.

ازجمله شاگردان حمید سمندریان چه در دانشگاه و چه در آموزشگاه بازیگری می‌توان به سعید پورصمیمی، مریم معترف، سوسن تسلیمی، فریبرز عرب‌نیا، احمد آقالو، پرویز پور حسینی، امین تارخ، احمد ساعتچیان، محمد رحمانیان، محمد رضا جوزی، محمد یعقوبی، امیر جعفری، فتحعلی اویسی، فردوس کاویانی، مهران مدیری ، خسرو سینا، میرطاهر مظلومی، پیام دهکردی، نوید فرید، هدایت هاشمی، شهاب حسینی، حامد کمیلی، حامد بهداد، نگار فروزنده، یوسف تیموری، رابعه اسکویی، شکرخدا گودرزی، مجید صالحی، رضا گوران، افشین هاشمی، فرزاد حسنی، شهرام عبدلی، قطب‌الدین صادقی، بهناز جعفری، کیومرث مرادی، علیرضا اشکان، شبنم فرشادجو حمید فرخ نژاد، الیکا عبدالرزاقی، حمید میهن دوست، آشا محرابی، حسام نواب صفوی و ... اشاره کرد.