اردوغان برای قطب جنوب چه خوابی دیده است؟ / ترکیه در سودای حفظ دستاوردهایش در سوریه با ورود به لیبی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا از المیادین، هم‌زمان با افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال مداخله نظامی مستقیم ترکیه در لیبی، به نظر می‌آید سال جاری میلادی پر از شگفتی‌های «اردوغانی» باشد که دامنه آن کل منطقه و جهان و حوزه‌های سیاسی، نظامی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را دربر خواهد گرفت.

سال 2019 برای ترکیه سالی ممتاز بود، زیرا دست‌کم 80 درصد از اخباری که افکار عمومی منطقه را با خود درگیر کرده بود، مستقیم یا غیرمستقیم به ترکیه، نقش و سیاست‌های آشکار و پنهان آن ارتباط داشت؛ سیاست‌هایی که آنکارا آن را برای سایر کشورهای منطقه به کار بسته بود.

اردوغان به‌دنبال حلقه وصل حزب حاکم ترکیه با کشورهای عربی

دولت ترکیه اکنون همان رفتاری را در لیبی انجام می‌دهد که پیش‌تر در سوریه و پیش از آن نیز در عراق و منطقه انجام داده بود، بعد از آنکه «بهار عربی» شکل گرفت. در واقع آنکارا در تلاش است تا برخی بازیگران و قدرت‌های غربی «صهیونیستی-امپریالیستی» را به سمت «نماد ترکیه دموکرات اسلام‌گرای معتدل» نامیده می‌شود، به تعبیر دیگر حلقه وصلی میان حزب حاکم عدالت و توسعه با کشورهای عربی در چارچوب طرح موسوم به «خاورمیانه بزرگ (جدید)» باشد؛ همان طرحی که کاندولیزا رایس در سال 2006 میلادی و خلال سفرش به تل‌آویو مطرح کرده بود.

رجب طیب اردوغان و شیخ تمیم بن‌حمد آل ثانی

سال‌های آینده اثبات خواهد شد که «عقلای» واشنگتن که دانش‌آموختگان امثال کیسینجر و برژینسکی هستند، در تولید «مناطق سبز جدید» مهارت داشتند که باعث شدند رخداد جدیدی در جهان اسلام و عرب به وجود آید؛ آن هم بعد از اینکه «کمربند سبز» آنها توانست اتحاد جماهیر شوروی را سرنگون کند.

اردوغان و تأثیرگذاری در قطب جنوب

مشخص است که حکومت اردوغان از سیاست خود که معتقد است اهداف بزرگی را محقق خواهد کرد، دست نخواهد کشید؛ سیاستی که نمی‌خواهد برایش رقیبی به وجود آید. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در شب سال نوی میلادی گفت: هدف ما این است که در تعیین سرنوشت قطب جنوب نقش تأثیرگذاری داشته باشیم. همچنین «عدنان تانری وردی»، مشاور امور نظامی اردوغان گفت که مأموریت بزرگ ترکیه برافراشتن پرچم اسلام است و ارتش ترکیه آمادگی انجام چنین مأموریتی دارد. 

در همین راستا ابراهیم کالن، مشاور سیاسی اردوغان تصریح کرد: هرکس فکر می‌کند امنیت ملی ما منحصر به مرزهای جغرافیایی کنونی ترکیه است، اشتباه می‌کند. سازوکار امنیتی ما از چارچوب منشور ملی فراتر است و دامنه آن تا لیبی می‌رسد؛ زیرا آنها با ما در آن سوی دریا همسایه محسوب می‌شوند. امنیت لیبی بخش لاینفکی از امنیت ملی ماست و هرگز فراموش نمی‌کنیم که روزی آنها در داخل مرزهای دولت عثمانی قرار داشتند.

سخن گفتن از «منشور ملی» به رویه جدیدی در ادبیات اردوغان بعد از سال 2011 میلادی تبدیل شده است، وی در آن زمان از این عبارت برای مشخص کردن اهدافش از مداخله در امور داخلی سوریه استفاده کرد. این موضوع برای چندین سال از افکار عمومی و محافل سیاسی جهان عرب پنهان بود تا اینکه با حوادث بصره بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاد. افکار عمومی جهان عرب از خط مشی اردوغان در تعجبند که می‌گوید حامی مسلمانان است و تخم ترس و وحشت را در دل مسیحیان و صهیونیست‌ها می‌کارد. 

مخالفان اردوغان نگرانی‌های خود را درباره سیاست‌های دولت پنهان نمی‌کنند و بارها بروز داده‌اند، سیاست‌های مداخله‌جویانه‌ای که ترکیه را در ورطه جنگ سوریه انداخت و اکنون در حال ورود به بحران لیبی است. با وجود این، اردوغان معتقد است تنها در صورت تثبیت جایگاهش در لیبی می‌تواند از دستاوردهایش در سوریه حفاظت کند.

«امرالله ییشلار»، مشاور اردوغان در امور لیبی به‌طور ضمنی این سیاست اردوغان را تأیید می‌کند و می‌گوید: حل مشکل لیبی بدون در نظر داشتن مشکلات سوریه و یمن ممکن نیست. اگر مشکل سوریه حل شود، مشکل یمن و سپس لیبی آسان خواهد شد، زیرا همه طرف‌ها در این مشکلات یکی هستند.

انتهای پیام/4106/4033/پ