آشنایی با تشکیلات «حرّاسالدین»؛ شاخهای از القاعده در سوریه
گروه بینالملل خبرگزاری آنا: پس از آنکه ابومحمد الجولانی، سرکرده جبهةالنصره در اواخر ژوئیه 2016 (اوایل مرداد 1395) از قطع ارتباط میان این جبهه و سازمان مرکزی القاعده خبر داد، هیئت «تحریر الشام» در ژانویه 2017 (بهمن 1395) تأسیس شد و به بحران داخلی در این تشکیلات جدید و مستقل از القاعده دامن زد، تا جایی که تعدادی از سرکردگان حامی این تشکیلات را به جدایی از آن و برنامهریزی برای تأسیس تشکیلاتی جدید و همپیمان با «ایمن الظواهری» واداشت.
جولانی اواخر نوامبر 2017 (اوایل آذر 1396) کوشید تا تلاش نیروهای الظواهری را در سوریه خنثی کند؛ لذا برخی از سرکردگان حامی القاعده بازداشت شدند؛ اما هیئت تحریرالشام چند هفته بعد آنان را آزاد کرد تا کوشش برای تأسیس شاخه جدید القاعده از میان آوارهای جنگ سوریه همچنان ادامه یابد.
گرایش«انصار» به «حرّاس»
اکتبر 2017 (مهر 1396) گروه حامی الظواهری در سوریه به طور رسمی تأسیس تشکیلات «انصارالفرقان» را اعلام کرد و در بیانیهای این تشکیلات را محل گرد آمدن مهاجران و انصار خواند؛ یعنی نیروهایی که در نخستین حوادث شام از زمان تأسیس جبهةالنصره در سال 2012 مشارکت کرده بودند. با وجود این، انصارالفرقان هیچ عملیات تروریستی انجام نداد و فعالیتشان تا اوایل 2018 (اواخر 1396) مسکوت ماند. چند ماه بعد تشکیلات «حرّاس الدین» به عنوان شاخه جدید القاعده برای نخستینبار اعلام موجودیت کرد.
تشکیلات تکفیری حراس الدین
به دنبال انتشار بیانیه تأسیس حرّاس الدین که در آن گروههای سوری خواستار توقف درگیری میان خود و اتحاد در قالب تشکیلاتی جدید شدند، 16 گروه مسلح از پیوستن به این تشکیلات خبر دادند که برجستهترین آنها عبارتند از: جیش الملاحم، جیش الساحل، جیش البادیة، الغرباء، کتائب جندالشام و قوات النخبة.
پس از تأسیس حرّاس الدین بود که شماری از تروریستهای سابق که در نبرد افغانستان با شوروی در کنار القاعده حضور داشتند، وارد عرصه شدند و بيشترشان با اسامه بنلادن، بنیانگذار القاعده و «محمد صلاحالدین زیدان»، رئیس کمیته نظامی این تشکیلات و مرد شماره دو آن در ارتباط بودند.
«ابوهمام الشامی» موتور محرک حراس الدین
«سمیر عبداللطیف حجازی» معروف به «ابوهمام الشامی» را میتوان یکی از برجستهترین سرکردگان حرّاس الدین و سرکرده شماره یک این تشکیلات دانست که در دهه 90 یکی از دوستان زیدان در افغانستان بود و در آن زمان با اسامه بنلادن بیعت کرد. وی در پادگان فاروق بهعنوان مربی نظامی به فعالیت پرداخت و در نبرد علیه نیروهای آمریکایی در عراق و آموزش مبارزان القاعده طی سالهای 2003 تا 2005 مشارکت کرد.
«سمیر عبداللطیف حجازی» (ابوهمام الشامی)
الشامی از سال 2009 تا 2013 در لبنان زندانی بود و پس از آزادی به سوریه بازگشت و فرماندهی کل نظامی جبهةالنصره را برعهده گرفت. وی پس از تصمیم به قطع ارتباط با جولانی در سال 2016 از آن جدا شد.
از طرفی، «خالد العاروری» معروف به «ابوالقسام الاردنی» بنا به تصمیم ایمن الظواهری جایگزین «فاروق السوری» شد. وی یکی از سرکردگان سابق القاعده است که در جنگ افغانستان عليه اشغالگری اتحاد جماهیر شوروی در این کشور مشارکت کرد. از سوی دیگر با همکاری ابومصعب الزرقاوی، جماعت عراقی «توحید و جهاد» تأسیس شد و در سال 2004 به تشکیلات القاعده در عراق معروف به «قاعدة الرافدین» پیوست؛ سپس در سال 2011 عازم سوریه شد و با همکاری دیگر سرکردگان القاعده و داعش تشکیلات جبهةالنصره را تأسیس کردند.
نمونه کوچکی از داعش
تشکیلات القاعده و شاخه سوری آن يعنی حرّاس الدین، تشکیلات داعش را «خوارج» میدانند، اما شاخه سوری القاعده برای ورود به شمال سوریه یعنی استان ادلب تاکتیک داعش را پیاده کرد. پژوهش «هارون زیلین»، پژوهشگر امور جنبشهای جهادی «مؤسسه مطالعات خاور نزدیک» در واشنگتن نشان میدهد که تشکیلات حرّاس الدین برای فریب افکار عمومی مؤسسهای دینی موسوم به مرکز «دعاة التوحید الدعوی» ایجاد کرد تا ایدئولوژی تکفیری خود را در شمال سوریه ترویج کند. این مرکز زیر نظر «ابواسامه الشوکانی» اداره میشود و فعالیتهای عوامفریبانه آن بر اموری همچون برگزاری خطبههای نماز جمعه، برگزاری کلاس برای جوانان، انجمنهای دینی عمومی، سفرهای تبلیغی و بازدید از بیمارستانها متمرکز است.
افزایش تهدیدات تروریستها
پایگاههای وابسته به حراس الدین در ماههای اخیر بارها از سوی نیروهای هوایی وابسته به ائتلاف بینالمللی مبارزه با داعش هدف حملات هوایی قرار گرفت که مهمترین این حملات 31 آگوست (9 شهریور) سال جاری رخ داد و به کشته شدن دستکم 40 نفر از سرکردگان این تشکیلات منجر شد.
یک مسئول عملیات رسانهای فرماندهی مرکزی آمریکا گفت: سرکردگان حرّاس الدین که هدف حمله قرار گرفتند، برای حملاتی برنامهریزی میکردند که شهروندان آمریکایی و اروپایی را تهدید میکرد.
همچنین «دان کوتس»، مدیر اطلاعات ملی آمریکا در شهادت خود در مقابل اعضای کنگره گفت: اروپا همچنان هدف گلولههای تروریستهاست و احتمال قوی میرود که عناصری از دو تشکیلات القاعده در سوریه و داعش به هدایت و هماهنگی حملات علیه کشورهای غربی ادامه دهند.
وزارت امور خارجه آمریکا 13 سپتامبر (22 شهریور) اعلام کرد که تروریستی خواندن تشکیلات حرّاس الدین، شاخه القاعده در سوریه یک سال و نیم پس از تشکیل آن انجام شد.
انتهای پیام/4106/4033/
انتهای پیام/