توسط معاون علمی رئیس جمهور؛
#ژورنالیسم_علم
کوکرم: گسترش فضای مجازی وظیفه ژورنالیسم علم را سنگین می‌کند/ پژوهشگران باید به خبرنگار علم پاسخگو باشند
یک روزنامه‌نگار علم گفت: یکی از موانع توسعه روزنامه‌نگاری علم در کشور عدم پاسخگویی اساتید و پژوهشگران به خبرنگاران این حوزه است که می‌بایست از طریق پروتکل‌های اجباری و یا آموزش، محققان را ملزم به پاسخگویی به خبرنگاران کرد.
کاظم کوکرم در گفتگو با خبرنگار حوزه رسانه گروه اجتماعی خبرگزاری آنا در ارتباط با روزنامه‌نگاری علم اظهار کرد: بهتر است پیش از هر اظهارنظری در این خصوص تعریفی ساده از روزنامه‌نگاری علم ارائه داد که این تعریف عبارت است از قابل فهم کردن فرآیند تولید علم برای عموم، به‌طوری‌که آحاد جامعه با هر سطح سوادی نسبت به فرآیند به‌دست آمده یافته‌های علمی در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی آشنا شوند.
وی ادامه داد: در کشورهای مختلف اروپا، آمریکا و کانادا روزنامه‌نگاری علم دارای وظایف خاصی است، بدین ترتیب که نهادهای علمی برای پژوهش‌های خود از محل مالیات‌های مردم بودجه دریافت می‌کنند و در همین راستا موظف هستند با زبان ساده به مردم توضیح دهند که پول آن‌ها در چه مسیری صرف تحقیقات شده است.
این روزنامه‌نگار علم تصریح کرد: وظیفه روزنامه‌نگاری علم در کشور ما به‌عنوان یک کشور در حال توسعه با اقتصاد نفتی با کشورهای توسعه‌یافته کمی متفاوت است زیرا در جوامع در حال توسعه هنوز جامعه با آن مفهوم علم که منجر به انقلاب علمی شده آشنا نیست و به همین دلیل می‌بایست به جز رسالت معمول، روزنامه‌نگاری علم به مخاطبان خود القاء کند که چه چیز را علم می‌گویند.
کوکرم با اشاره به این مطلب که در دو دهه اخیر فراگیر شدن اینترنت و فضای مجازی باعث شده کاربرانی از آن به‌عنوان تریبونی برای انتشار اطلاعات ضد و نقیض و شایعات استفاده کنند، گفت: چنین روندی وظیفه روزنامه‌نگاران علم را دشوار می‌کند زیرا آن‌ها مجبور هستند تا به‌واسطه احاطه علمی خود با زبان ساده به شایعات پاسخ داده و فرآیند تولید اطلاعات را برای مخاطبانشان تشریح کنند.
این فعال حوزه رسانه با تأکید بر این مطلب که حجم استفاده از پیام‌رسان‌ها باعث شده تا مردم به آن‌چه در فضای مجازی منتشر می‌شود بیشتر از رسانه‌های رسمی اعتماد داشته باشند، به نقش پررنگ روزنامه‌نگاری علم در کشور اشاره و اذعان کرد: این موضوع یکی از چالش‌های مضاعف روزنامه‌نگاری علم است که می‌بایست به راستی‌آزمایی یافته‌های علمی برای جذب مخاطبان خود بپردازد.
وی در ادامه با بیان این‌که برخی از مشکلات و موانع روزنامه‌نگاری علم در کشور با سایر حوزه‌های روزنامه‌نگاری مشابه است، عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین این مسائل در ایران مربوط به تعدد رسانه‌هاست، زیرا زمانی‌که شما با رسانه‌های متعدد مواجه باشید اگر محتوای تولیدی شما در یک رسانه نه چندان معروف عرضه شود در مقایسه با وضعیتی که تنها چند رسانه مرجع در جامعه باشد چندان دیده نمی‌شود.
کوکرم خاطرنشان کرد: البته در ایران ما با موانعی در راستای توسعه روزنامه‌نگاری علم مواجه هستیم که مهم‌ترین آن این است که اساتید و پژوهشگران ما با نوع ارتباط برقرار کردن با رسانه‌ها آشنایی چندانی ندارند و از سوی دیگر روزنامه‌نگاران ما نیز با ضوابط دقیق مربوط به انتقال مفاهیم علمی با مشکل مواجه هستند و این موضوع باعث می‌شود تا در ساده‌سازی مفاهیم دچار مشکل شده و بعضاً مفاهیم علمی را خدشه‌دار کنند.
این روزنامه‌نگار علم راه‌حل این مشکلات در میان جامعه علمی را در آموزش دانست و افزود: اساتید و اعضای هیئت علمی می‌بایست از طریق آموزش و یا حتی پروتکل‌های اجباری موظف شوند تا به رسانه‌ها پاسخگو باشند زیرا رسانه‌ها از طرف کل جامعه ناظر بر فعالیت‌های مختلف هستند و نباید پژوهشگران ما از پاسخگویی در برابر رسانه‌ها سر باز بزنند که این موضوع مانع از ایجاد شفافیت اقدامات در دانشگاه‌ها و مراکز علمی می‌شود.
وی رفع این موانع در رسانه‌ها را بر روی آوردن رسانه‌ها بر رویکرد کیفی عنوان کرد و خاطرنشان کرد: در رسانه‌های ما روزنامه‌نگاران و خبرنگاران موظف به تولید کمی اخبار هستند و در صورتی‌که قصد داشته باشند تا نسبت به موضوعی بررسی بیشتری کنند؛ کمیت مانع توجه به کیفیت می‌شود.
کوکرم در پایان ضمن اشاره به لزوم آموزش روابط‌عمومی دانشگاه‌ها و مراکز علمی با خبرنگاران و روزنامه‌نگاران علم اذعان کرد: روابط‌عمومی‌ها باید بدانند که آن‌ها تسهیل‌کننده روابط خبرنگاران و جامعه علمی هستند و این بدان معنی نیست که آن‌گونه باید رفتار کنند که روابط‌عمومی‌ها می‌خواهند بلکه روزنامه‌نگاران علم وظایفشان در راستای ادای دین نسبت به جامعه است.
انتهای پیام/4105/پ
انتهای پیام/
