مرور کشتار مردم در مسجد گوهرشاد در «پاریس پاریس»

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، تاریخ هر ملت و فرهنگی یکی از اجزای اساسی هویت آن‌‌ها را شکل می‌دهد. طبیعی است اهالی هر فرهنگی برای پاسداشت هویت خود باید به‌درستی تک‌تک اجزای آن را پاس بدارند و از آن محافظت کنند و به نسل‌های بعد از خود انتقال دهند.

بی‌گمان، واقعه مسجد گوهرشاد در سال 1314 یکی از رخدادهای بسیار مهم سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تاریخ ایران اسلامی‌ به حساب می‌آید. در پی تصمیم رضاخان بر تغییر فرهنگ دینی و بومی ‌مردم که توسط عمّال وی با خشونت انجام شد، علما و روحانیون از مردم خواستند مخالفت خود را اعلام کنند.

قزاقان رضاخان برای سرکوب این قیام عمومی ‌در نیمه‌شب 20 تیرماه 1314 شمسی به مسجد گوهرشاد حمله کردند و عموم مردم را هدف گلوله‌های خود قرار دادند. جالب اینکه مردم با وجود حمله مسلحانه و وحشیانه مزدوران رضاشاه، پراکنده نشدند و در برابر این تهاجم بی‌رحمانه ایستادند تا اینکه در 21 تیرماه 1314 به دستور والی خراسان و رئیس شهربانی مشهد، نیروهای قزاق به بهانه حفاظت از بانک‌ها مسجد گوهرشاد را محاصره کردند و سپس در نیمه‌شب، لشکر قزاق با صدای شیپور جنگ، اقدام به فتح مسجد گوهرشاد کرد و با توپ و مسلسل بر روی مردم متحصن و زائران مرقد امام رضا (ع) آتش گشود. حدود 2 هزار تا 5 هزار نفر در این کشتار وحشیانه رضاشاه به شهادت رسیدند و حدود 1500 نفر نیز دستگیر شدند.

کتاب «پاریس‌ پاریس» اثری داستانی و روایتی‌ خواندنی‌ از مجموعه حوادثی است که به کشتار مردم مظلوم در مسجد گوهرشاد منجر شد. سعید تشکری که در چندین اثر خود به این حادثه تاریخی پرداخته است در این کتاب نیز به‌خوبی توانسته است چهره واقعی استثمار و استعمار را به تصویر بکشد. زبان روایی‌ ساده و صمیمی، استفاده از زاویه دید سوم شخص در بیان دیالوگ‌ها، خط داستانی‌ تودرتو و زنجیروار و نیز انسجام روایی‌ از ویژگی‌های این اثر به حساب می‌آیند که بر گیرایی و جذابیت و اثرگذاری آن افزوده است.

درون‌مایه داستان پاریس پاریس، سودای‌ پاریسی کردن شهر مشهد به‌وسیله کشف حجاب زنان و در ادامه، اتفاقات مسجد گوهرشاد است. یکی از ویژگی‌های این کتاب بهره بردن نویسنده از مستنداتی، همچون روزنامه‌های نوبهار و بهار و شرق آفتاب است. همچنین، سعید تشکری کوشیده است به زوایای پیدا و پنهان این رخداد غم‌انگیز بپردازد و افرادی‌، همچون فتح‌الله پاکروان (استاندار)، محمد رفیع نوایی‌ (رئیس شهربانی‌)، سرتیپ ایرج مطبوعی‌ (فرمانده لشکر) و افراد دیگری را که مستقیم یا غیرمستقیم در وقوع این حادثه دردناک نقشی داشتند، معرفی کند.

کتاب «پاریس، پاریس» نوشته سعید تشکری، در 350 صفحه از سوی انتشارات نیستان راهی بازار کتاب شده است.

انتهای پیام/4028/