جمهوری اسلامی در زمینه دیپلماسی علمی از ظرفیت خوبی برخوردار است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا از روابط عمومی شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، حجت‌الاسلام سیدسعیدرضا عاملی در همایش سالیانه بین‌المللی انجمن ایرانی مطالعات جهان با عنوان «چندجانبه‌گرایی در سیاست خارجی ایران؛ ظرفیت‌ها و راهبردها» که در محل دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد، اظهار کرد: اصل اساسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا بر اصولی مانند احترام متقابل به همه کشورها، نفی هرگونه سلطه‌پذیری و سلطه‌گری مبتنی است.

وی افزود: این نظریه توانسته است یک سیاست خارجی را در جهان بنیان‌گذاری کند که در جهان نمونه و البته تنهاست.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران بر مبنای استقلال، آزادی و نه به قدرت‌های سلطه‌گر توانست یک دکترین و نظریه بدیع در سیاست خارجی را مطرح کند.

وی افزود: این سیاست خارجی با تکیه بر ارزش‌های خود، توانسته متفاوت از الگوی رایج در نظام سلطه بین‌الملل یک نظام روابط بین‌الملل را ترسیم کند.

تنها راه‌حل مشکلات، تکیه بر ظرفیت‌های داخلی است

دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به بیانیه «گام دوم انقلاب» ادامه داد: در بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب «مدظله‌العالی» این نکته مشاهده می‌شود که تنها راه‌حل مشکلات تکیه بر ظرفیت‌های داخلی است.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران تأکید کرد: در این بیانیه همچنین مواردی مانند مرزبندی با دشمن، تقویت ارتباط با سایر کشورهای تحت ستم و... به چشم می‌خورد.

عاملی در تشریح نگاه یک جانبه‌نگر در عرصه بین‌الملل گفت: سیاست یک جانبه‌نگر، سیاستی مبتنی بر خودخواهی و محدودیت و سلطه در روابط جهانی است.

وی افزود: اما در همه‌جانبه‌نگری، همکاری با همه کنش‌گران و فعالان عرصه بین‌الملل مشاهده می‌شود و سیاست همه‌جانبه‌نگری ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها برای تعامل بین‌المللی را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد.

جمهوری اسلامی برای حفظ استقلال خود هزینه‌های زیادی پرداخته است

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران بیان کرد: البته همان‌گونه که گفته شد این سیاست خارجی در جهان نمونه و تنهاست و هرچند برخی کشورها مانند کشورهای عضو جنبش عدم تعهد، سعی دارند تا استقلال خود را در عرصه بین‌الملل حفظ کنند، اما جمهوری اسلامی برای حفظ استقلال خود هزینه‌های زیادی پرداخته است.

گفتمان سلطه جهانی یک واقعیت است

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: گفتمان سلطه جهانی یک واقعیت است و هر مسیری را که برای رفع منازعات بین‌المللی طی می‌کنیم در آن مسیر به موانع ایجادشده توسط این نظام سلطه برمی‌خوریم.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به تغییر در الگوی روابط بین‌الملل تصریح کرد: از سال 2009 میلادی که نهادهای نوین در عرصه بین‌الملل شکل گرفت ما بیشتر شاهد یک جانبه‌نگری تا همه‌جانبه‌نگری بوده‌ایم.

وی ادامه داد: از این سال نهادهایی در عرصه بین‌المللی شکل گرفت تا جهان را باب میل و بر اساس خواست قدرت‌های مسلط جهانی اداره کنند.

نهادهای بین‌المللی جهان را بر اساس میل قدرت‌ها اداره می‌کنند

دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به کارکردهای مختلف این نهادها افزود: کارکردهای متفاوت مالی، پولی، اقتصادی، بازرگانی و... توسط این نهادها برای کنترل روابط بین‌الملل اعمال می‌شود.

عاملی با اشاره به ابعاد مختلف دیپلماسی علمی و فرهنگی گفت: در سال 1985 و در نخستین دیدار گورباچف و ریگان، گورباچف یک برنامه همکاری در زمینه دیپلماسی علمی و پژوهشی در مورد «انرژی‌های جایگزین انرژی هسته‌ای» را ارائه کرد که مورد استقبال همه کشورها قرار گرفت.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران عنوان کرد: این پیشنهاد نخستین نشانه خروج شوروی سابق از الگوی دیپلماسی نظامی و ورود این کشور به دیپلماسی علمی بود و بسیاری این پیشنهاد را آغاز عصر دیپلماسی علمی می‌دانند.

کشور ما در زمینه دیپلماسی علمی از ظرفیت خوبی برخوردار است

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران در زمینه دیپلماسی علمی از ظرفیت و قابلیت خوبی برخوردار است.

استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران با اشاره به آمار بودجه پژوهش در کشورهای جهان گفت: عرصه پژوهش و تحقیق، عرصه تحرک دیپلماسی علمی و پژوهشی است.

وی افزود: ظرفیت و توانایی اصلی کشور نیروی انسانی نخبه ماست که در اکثر عرصه‌های علمی بین‌المللی توانسته‌اند موفقیت‌های بزرگی کسب کنند.

دیپلماسی علمی ذیل دیپلماسی عمومی نیست

عاملی با اشاره به آمار پیشرفت‌های علمی و پژوهشی کشور ادامه داد: باید برای همکاری‌های علمی و پژوهشی بین‌المللی، مجموعه‌هایی با اختیارات و توانمندی‌های لازم ایجاد شود.

وی افزود: این ظرفیت می‌تواند دیپلماسی عمومی کشور را هم توانمند کند زیرا دیپلماسی علمی ذیل دیپلماسی عمومی نیست.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر لزوم تدوین «سند ملی دیپلماسی علمی» افزود: در این زمینه یک سند در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تصویب‌شده اما به نظر می‌رسد این سند کافی نیست و نهادهای مسئول مانند وزارت امور خارجه و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باید در این زمینه پیشنهادهای تکمیلی خود را ارائه دهند.

انتهای پیام/4107/4118/ن