طهایی با آنا مطرح کرد؛
روایت بی‌محلی به پیشنهاد واگذاری توزیع یارانه‌ها به استانها
استاندار پیشین استان‌های سمنان، اردبیل، مرکزی، قم و البرز روایتی از روی‌‌خوش نشان‌ندادن نوبخت به پیشنهاد واگذاری توزیع یارانه‌ها توسط دولت به استانها مطرح کرد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، بررسی افزایش یا کاهش اختیارات استانداران موضوعی است که سابقه آن به 20 تا 25 سال پیش برمی‌گردد، ازاین‌رو سعی کردیم از منظر و دیدگاه‌های مختلف به آن بپردازیم.
سید حمید طهایی از جمله افرادی است که سابقه طولانی در پست استانداری در استان‌های مختلف دارد. وی که حضور در پست استانداری را از اواسط دهه 60 آغاز کرده، سکان استانداری استان‌های سمنان، اردبیل، مرکزی، قم را در کارنامه کاری خود ثبت کرده و بعد از انتخابات سال 92 و روی کارآمدن حجت‌الاسلام حسن روحانی برای آرام‌کردن اوضاع سیاسی البرز از او دعوت به همکاری شد و بیش از دو سال استاندار البرز بود.
طهایی که در پست استانداری کارنامه قابل‌توجهی دارد، می‌تواند در خصوص افزایش یا کاهش اختیارات استانداری صاحب‌نظر باشد.به همین دلیل با طهایی گفتگویی انجام دادیم.
استاندار نماینده عالی نظام است
سیدحمید طهایی در گفتگو با خبرنگار گروه استان‌های خبرگزاری آنا اظهار کرد: با توجه به جایگاه نماینده عالی دولت در استان و مسئولیت‌هایی که در مدیریت جلسات، کمیسیون‌ها و بعضی از ستادهای استانی دارد و قوانین و مقررات موجود، استاندار اختیارات زیادی دارد، به‌خصوص در حوزه اقتصادی با شکل‌گیری ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی. با شرایط کنونی اقتصادی این ستاد به‌عنوان فرماندهی اقتصاد مقاومتی باید اختیارات لازم را داشته باشد.
وی افزود: به عنوان نمونه در البرز مصوب کردیم که هیچ بانکی حق ندارد واحد تولیدی را به‌دلیل اینکه معوقه‌ها و اقساط آن را پرداخت نکرده، مصادره کند؛ اما گاهی اوقات می‌دیدیم که این مصوبه نقض می‌شود که متعجب می‌شدم، مدیریت بانک از صدر تا ذیل باید ستاد اقتصاد مقاومتی را باور کرده باشند و به مصوبات آن عمل کنند؛ اما بانک‌ها به‌سادگی واحدها را تعطیل می‌کردند، بدون اینکه هیچ دستاوردی حتی برای خود بانک داشته باشد.
استاندار مدیرکل وزارت کشور نیست
استاندار پیشین البرز افزود: دستگاه‌های نظارتی نیز باید جایگاه نماینده عالی دولت را در استان باور داشته باشند و مصوبات، دستورالعمل‌ها و ابلاغیه را حفظ کنند و این‌گونه نباشد که در بعضی از جاها که استاندار مصالحی را تشخیص می‌دهد و تصمیماتی را می‌گیرد، بخواهند آن را زیرسؤال ببرند. در مواردی که من در البرز بودم به‌جز موارد نادر دستگاه‌های نظارتی مانند دادگستری سازمان بازرسی همراهی می‌کردند.
طهایی خاطرنشان کرد: اگر استانداران به موفقیتی نیز رسیده‌اند، وابسته به شخص خودشان نیست، استاندار درواقع پرچم‌دار یک تیم است و اگر آن تیم همدل باشند، می‌تواند در اجماع تصمیمات استاندار البرز بسیار مهم باشد.
وی یادآور شد: استاندار به این دلیل که از وزارت کشور حکم می‌گیرد، مدیرکل وزارت کشور نیست که وی را با سایر مدیران کل مقایسه کنیم، درواقع استاندار از هیئت دولت رأی می‌گیرد و اگر یک فرد توانست رأی هیئت دولت را اخذ کند، استاندار می‌شود؛ بنابراین همه وزرا باید جایگاه استانداران را برای مدیرانشان تبیین کنند.
استانداران نماینده عالی نظام هستند
استاندار پیشین البرز خاطرنشان کرد: به یاد می‌آورم جمعی از استانداران کشور در سمیناری خدمت مقام معظم رهبری بودیم که ایشان فرمودند، استانداران فقط نماینده عالی دولت نیستند؛ بلکه نماینده عالی نظام در استانها هستند، بنابراین اگر این جمله ایشان را مدنظر داشته باشیم همه باید شأن و جایگاه استانداران را رعایت کنند. اینکه نمایندگان مجلس بخواهند در امور اجرایی دخالت کنند، شایسته شأن نمایندگی آنها نیست، می‌توانند نظر مشورتی بدهند؛ اما اعمال‌نظرها باید توسط استاندار انجام شود.
طهایی تشریح کرد: در استان رجالی داریم که خواسته‌هایی دارند. رجل محلی باید اجازه دهد استاندار کار خودش را انجام دهد و نماینده عالی قوه مجریه را در مسیر اجرا حمایت کنند. اگر جایگاه استاندار را نشناسند و یا بخواهند این جایگاه را تضعیف کنند به اختیارات استاندار خدشه وارد می‌شود. اکنون ممکن است استانداران اختیارات بالایی داشته باشند؛ اما همه باید تمکین کنند.
شرایط استان حوزه افزایش اختیارات استانداران را مشخص می‌کند
وی متذکر شد: اینکه افزایش اختیار استانداران در چه حوزه‌ای باشد، بستگی به شرایط آن استان دارد. به‌عنوان مثال یک استان که در نقطه مرزی قرار دارد، شرایطش با استانی که در نزدیکی پایتخت قرار دارد، خیلی متفاوت است و اختیارات این دو استان نیز تفاوت دارد. استاندار استان مرزی تمایل دارد در حوزه مرزی اختیار داشته باشد و هر استاندار بنا بر موقعیت استانی خود تشخیص می‌دهد که در کدام حوزه اختیار داشته باشد. مثلاً استان‌هایی که پذیرای زائران هستند، معاونت سرپرستی زائران را دارند که در این زمینه نیز خواهان اختیارات بیشتری هستند.
اختیارات بودجه‌ای، پاشنه آشیل یا چشم اسفندیار استانداران
استاندار پیشین البرز با اشاره به اختیارات استانداران در موضوع بودجه گفت: بودجه‌ای که توسط دولت به استانها ابلاغ می‌شود، سقفی دارد. بودجه تخصیص‌یافته توسط دولت در شورای برنامه‌ریزی استان تقسیم می‌شود. این ظاهر خوبی دارد و اختیار آن با استان است؛ اما این یک روی سکه است و وقتی وارد بندها و تبصره‌های بودجه می‌شویم مدعی می‌شوند که چند درصد از این بودجه در کجا هزینه شود. وقتی این تقسیم‌بندی‌ها انجام می‌شود در پایان حدود 15 تا 16 درصد از بودجه در اختیار استان است که تصمیم می‌گیرد در کجا هزینه شود. درواقع اینکه بودجه چگونه و کجا هزینه شود از قبل تصمیم‌گیری شده و این بسیار محدودکننده است. معمولاً استاندار که در این خصوص اعلام‌نظر می‌کند، بیراه نیست و یکی از بخش‌هایی که در حوزه افزایش اختیارات در مورد آن سخن گفته می‌شود همین اختیار توزیع اعتبارات در بودجه است.
مدیران‌کل نیز باید اختیارات بیشتری داشته باشند
طهایی که سابقه استانداری سمنان را نیز در کارنامه خود دارد خاطره‌ای از ایام ریاست جمهوری مرحوم هاشمی رفسنجانی عنوان کرد و افزود: در دوره ریاست جمهوری آیت‌الله هاشمی رفسنجانی استانداران طوماری جمع کردند که اختیارات مدیران‌کل استانها افزایش پیدا کند تا وزرا تصور نکنند که استانداران به‌دنبال افزایش اختیار هستند.
وی متذکر شد: حرف استانداران این بود که برای تسهیل در انجام کارها وزرا به نمایندگان خودشان در استانها اختیارات بیشتری بدهند؛ البته در آن زمان وزرا پاسخ می‌دادند که ما در برابر مجلس باید پاسخگو باشیم، اگر من وزیر اختیارات خودم را به مدیر استانی واگذار کنم و احیاناً اشتباهی از وی سر بزند، باید در مجلس پاسخ دهم که این شبهه هم پاسخ دارد، وزیر می‌تواند فردی را منصوب کند که مانند معاون خودش باشد، به همان اندازه که به معاون خود اعتماد دارد به مدیرکل استانی هم اعتماد داشته باشد که اختیاراتش را به او بدهد.
استاندار پیشین البرز خاطرنشان کرد: در وزارتخانه هم شخص وزیر نیست که به رتق‌وفتق کارها می‌پردازد؛ بلکه معاونان هستند که امور را مدیریت می‌کنند و اگر اشتباهی رخ دهد کدام معاون در مجلس پاسخگوست؟ معاونان در برابر مجلس پاسخگو نیستند و خود وزرا باید در برابر مجلس جوابگو باشند؛ بنابراین شما در 30 استان جانشین وزیر انتخاب و به آنها تفویض اختیار کنید تا آنها با قدرت در استان‌های محل مأموریت فعالیت کنند.
طهایی در بخش دیگری از سخنان خود نظام فدرالی و تمرکززدایی قدرت در بعضی از کشورها را بیان کرد و گفت: البته باید توجه داشته باشیم که در دنیا سیستم مدیریت به سمت تمرکززدایی رفته است و آنها نتیجه بهتری گرفته‌اند.
وی در پاسخ به این سؤال که شما توجه دارید که بعضی از کشورها در طول تاریخ شیوه فدرالی داشته‌اند؛ اما ایران در طول تاریخ به صورت متمرکز اداره شده است.
استاندار پیشین البرز در پاسخ به این شبهه اظهار کرد: مشکل ما اتفاقاً همین است، مدیران کم‌اختیار به مناطق اعزام می‌کنند و بعد می‌گویند که چرا مشکلات مناطق برطرف نمی‌شود. با یک حکم نصف صفحه‌ای استانداری را به یک استان اعزام می‌کنند. وقتی استاندار مربوط اختیار ندارد، چگونه می‌تواند آن منطقه را اداره کند.
طهایی افزود: به عنوان مثال می‌توانند هزینه‌کرد درآمدهای استانی را به استاندار واگذار کنند. در ایامی که در البرز استاندار بودم به آقای نوبخت گفتم که توزیع یارانه‌ها را به استانداری البرز بسپارید و مثال آوردم که در البرز مدیرکل وقت بهزیستی استان تعدادی از خیران و توانمندان استان را جمع کرده و به آنان گفته اداره‌کل بهزیستی از نظر بودجه در تنگناست، درحالی‌که باید افراد تحت پوشش خود را مدیریت کند و شما که دستتان به دهانتان می‌رسد، یارانه به درد شما نمی‌خورد، بیایید به بهزیستی کمک کنید. آن مدیر با این خلاقیت بخش قابل‌توجهی از مشکلات بودجه‌ای اداره خود را برطرف کرد. بنده به آقای نوبخت گفتم اجازه مدیریت و تقسیم یارانه‌ها را به استانها واگذار و اگر جایی مازاد وجود دارد، در حوزه عمران هزینه کنید که به این پیشنهاد روی خوش نشان داده نشد.
استاندار پیشین اردبیل با ذکر خاطره‌ای از ایام مأموریت خود در استان اردبیل گفت: مثال دیگری بزنم، زمانی که استاندار اردبیل بودم خشکسالی شد و در قانون وقت بودجه، خسارت این خشکسالی را باید به فرد متضرر می‌دادند. پیشنهاد دادم اگر قرار است این بودجه بین کشاورزان تقسیم شود، بیایید بر روی زیرساخت‌های مناطق آسیب‌دیده سرمایه‌گذاری کنیم، مثلاً بر روی رودخانه محلی یک‌بند یا سد کوچک احداث شود، جوی‌های آب را سیمانی کنند تا آب هدر نرود و طرح آبیاری قطره‌ای اجرا شود. برای نخستین‌بار در کشور مردم محروم و خسارت‌دیده اردبیل پول‌هایی که ناشی از خشکسالی به آنها می‌رسید، جمع کردند و به مسئولان محلی برای اجرای طرح‌های عمرانی دادند. با اجرای آن طرح‌ها در آن سال در این بخش به‌عنوان استان نمونه شناخته شدیم.
طهایی ادامه داد: هرچند در همان وقت نماینده وقت مجلس در نشست‌هایی که با مردم داشت به مردم گفته بود که به روستای همجوار شما که در محدوده استان دیگری است ارزاق و سبد کالا داده‌اند و به شما نداده‌اند. بعد که مردم نتیجه کار را مشاهده کردند و به‌صورت رودررو طرح اجرا شده را برای آنها توضیح دادیم به مفیدبودن کار پی بردند. درواقع اگر مردم توجیه شوند و مسئولان محلی اختیار داشته باشند می‌توان طرح‌های ثمربخشی را اجرا کرد. مثلاً در همان ایام خشکسالی یک کشاورز حدود 300 هزار تومان خسارت دریافت می‌کرد با طرحی که داده شد از حساب خودش به‌حساب مسئول محلی پول منتقل و بعد آن طرح موردنظر اجرا شد.
وی تأکید کرد: در صورتی که در بودجه اختیارات بیشتری به استانها داده شود؛ قطعاً درآمدهای بیشتری خواهند داشت و افراد را ترغیب و تشویق می‌کنند که پروژه‌های عمرانی را اجرا کنند؛ اما اگر در زمینه ملی اختیارات متمرکز شود، این اتفاقات کمتر رخ می‌دهد؛ بنابراین منظور من از واژه فدرال، دادن اختیار بیشتر به استان‌هاست.
انتهای پیام/4078/4117/4062/
انتهای پیام/
