خروج آمریکا از سوریه تداوم سیاست «اول آمریکا» است

گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا؛ دونالد ترامپ هفته گذشته پس از کش‌وقوس‌های فراوان در نهایت به وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) دستور داد نیروهای خود از سوریه را خارج کند. تصمیمی که از سویی با ابراز خرسندی برخی از کشورها همچون ایران و روسیه و به‌طورکلی محور مقاومت روبه‌رو و از سوی دیگر با اعلام ناراحتی بعضی سیاستمداران آمریکایی و متحدان این کشور مواجه شد.

تبعات این تصمیم به حدی بود که جیمز متیس وزیر دفاع آمریکا و همچنین «برت مک‌گرک» نماینده ویژه این کشور در ائتلاف بین‌المللی مبارزه با داعش با انتقاد از تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا، از مناصب خود کناره‌گیری کردند.

اهمیت خروج آمریکا از سوریه و پشت کردن به متحدانش (معارضان سوری) موضوع گفتگوی گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا با عبدالرضا فرجی‌راد، استاد ژئوپلیتیک و سفیر اسبق کشورمان در نروژ شد تا با ایشان درباره چرایی خروج و حتی احتمال تغییر در تصمیم دونالد ترامپ در آینده به گفتگو بپردازیم.

آنا: دونالد ترامپ هفته گذشته به‌یک‌باره اعلام کرد که ارتش آمریکا را از سوریه خارج خواهد کرد. به نظر شما این تصمیم به چه دلیل اتخاذ شد؟

فرجی‌راد: اگر بخواهیم به این تصمیم با نگاهی بدبینانه بنگریم باید گفت با توجه به تحولاتی که در جنوب لبنان رخ داد، رژیم صهیونیستی با بهانه‌هایی مانند کشف تونل‌های زیرزمینی حزب‌الله تلاش می‌کند مداخلاتی در امور سوریه انجام دهد. البته به‌شخصه معتقدم که این احتمال ضعیف است ولی درواقع کاخ سفید یا دونالد ترامپ صرفاً به این نتیجه رسیده‌اند که درگیری‌هایی در منطقه رخ خواهد داد که این موضوع می‌تواند به سربازان آمریکایی در سوریه (به دلیل آنکه آمریکا مجبور به حمایت از رژیم صهیونیستی است) آسیب وارد کند. این موضوع طبیعتاً با توجه به نزدیک شدن به  رقابت‌های درون‌حزبی انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا و فضای منفی شکل‌گرفته علیه ترامپ در کنگره، به نفع کاخ سفید نیست. بنابراین، با وجود چنین تنش‌هایی در منطقه همان‌گونه که شاهد هستیم، به‌شخصه احتمال این موضوع را کم می‌بینم.

مورد دیگر، بحث رویکرد شخصی خود رئیس‌جمهور آمریکاست. ترامپ از دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری 2016 بارها شعار «اول آمریکا» را مطرح و نگاه خود را معطوف به داخل این کشور کرده است. دونالد ترامپ نمی‌خواهد هزینه‌ای در خارج از مرزهای آمریکا انجام دهد و تلاش می‌کند امکانات این کشور را صرفاً در امور داخلی به کار گیرد تا بتواند از آنها در انتخابات آینده به‌عنوان یک برگ برنده برای غلبه بر رقبایش استفاده کند؛ مسئله‌ای که با توجه به سخنرانی‌هایش درباره قهرمان بودن و وضعیت خوب اقتصادی آمریکا کاملاً مشخص است. ترامپ تلاش می‌کند با ارائه تصویری از خود به‌عنوان سیاستمداری که جان سربازان آمریکایی برایش مهم است در میان افکار عمومی این کشور وجهه خوبی از خود بسازد.

آنا: نقش ترکیه را در اعلام سیاست خروج آمریکا از سوریه چگونه ارزیابی می‌کنید؟

فرجی‌راد: متحد آمریکا در منطقه یعنی ترکیه از حضور این کشور در مناطق تحت کنترل کردها در شمال سوریه بسیار ناراضی بود و بارها این موضوع را در مجامع مختلف اعلام کرده است. ترکیه تمایل دارد تا با فراغ بال نیروهای کُرد شمال سوریه را سرکوب کرده و این مناطق را کنترل کند. ترکیه تلاش می‌کند تا به نحوی بر مناطقی که آمریکایی‌ها در آن حضور داشتند و با کردها همکاری می‌کردند، سیطره پیدا کرده و نفوذ خود در  شمال سوریه را افزایش دهد. لذا با توجه به تأکید رجب طیب اردوغان برای حمله به مواضع کردها در اسرع وقت، ترامپ بر این باور است که حضور 2 هزار نیروی این کشور در سوریه می‌تواند منجر به درگیری با سربازان ارتش ترکیه و خصومت در روابط واشنگتن - آنکارا شود. اگر آمریکا در شمال سوریه بماند مجبور به حمایت از کردها است و اگر حضور نداشته باشد طبیعی است که درگیری رخ نخواهد داد؛ از این رو، کاخ سفید تصمیم به خروج از سوریه گرفته تا در کنار مسائل خارجی بتواند در بُعد داخلی نیز مانورهایی انجام دهد.

آنا: آیا میان استراتژی خروج آمریکا از سوریه و کاهش شمار نیروهای این کشور در افغانستان ارتباطی مشاهده می‌کنید؟

فرجی‌راد: دقیقاً مسئله‌ای که اشاره کردید گواه درستی تحلیل دوم درباره خروج آمریکا از سوریه است. ترامپ تلاش می‌کند تا با ارائه مانورهایی در داخل مانند مهم بودن سلامتی و آرامش سربازان کشور برای وی و همچنین عدم تمایل به صرف مبالغ هنگفت در سایر نقاط جهان که می‌تواند در داخل صرف توسعه اقتصادی شود، از خود چهره‌ای ملی‌گرا بسازد. از همین رو در کنار اعلام سیاست خروج از سوریه از پنتاگون خواسته است تا برنامه کاهش شمار نظامیان در افغانستان را نیز آماده کند تا سیاست «اول آمریکا» در اولویت قرار گیرد.

آنا: شاهد موضع‌گیری سیاستمداران کهنه‌کار آمریکایی در مقابل تصمیم آمریکا هستیم. این مخالفت‌های سیاسی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

فرجی‌راد: دونالد ترامپ طبیعتاً کار خودش را می‌کند. وی فردی است که از برخی سیاستمداران چه در کاخ سفید یا سنا سؤال‌هایی می‌پرسد ولی در عمل کار خودش را انجام می‌دهد. استراتژی ترامپ از این اقدام، جلب نظر طرفدارانش است و  نظر سیاستمداران برای وی اهمیتی ندارد. وی به‌طورکلی فردی خارج از ساختار سیاسی آمریکا است و با انتقاد از سیاستمداران کهنه‌کار به قدرت رسیده است. ازاین‌رو نظر کسی جز خودش برایش مهم نیست.

آنا: با توجه به شرایط موجود دولت آمریکا و اعلام تعطیلی آن حداقل تا کریسمس، به چه میزان احتمال معامله میان سناتورها و ترامپ را امکان‌پذیر می‌دانید؟

فرجی‌راد: به نظر می‌رسد از زمان تعطیلی دولت در آمریکا، طرف مقابل ترامپ (سناتورها) در حال کوتاه آمدن هستند. در ابتدا سناتورها اعلام کرده‌اند که ترامپ باید از ساخت دیوار مرزی میان آمریکا و مکزیک صرف‌نظر کند ولی حالا می‌بینیم که سخنان متناقضی با موضع‌گیری‌های اولیه انجام می‌دهند و در قبال ترامپ نظرات نرم‌تری را مطرح می‌کنند. احتمال به توافق رسیدن میان کنگره و دولت ترامپ بسیار زیاد است و در این راستا به‌احتمال‌زیاد، مطالبه 5 میلیارد دلاری کلیددار کاخ سفید برای ساخت دیوار مرزی محقق خواهد شد. ترامپ تلاش می‌کند با تحقق وعده‌های انتخاباتی، پیروزی خود را در دور آینده انتخابات ریاست جمهوری تضمین کند و در این مسیر به‌هیچ‌وجه عقب نخواهد نشست چراکه عقب‌نشینی از شعارهای انتخاباتی به معنی از دست دادن طرفدارانی است که صرفاً وی را به دلیل مواضعش به مسند ریاست جمهوری نشاندند.

انتهای پیام/4106/4093/پ