آیا اضطراب امتحان درمان دارد؟

گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، اغلب دانشجویان همراه با فصل امتحانات دچار استرس می‌شوند. معمولأ دانشجویانی که از نظر علمی ورزیده‌تر هستند بیشتر دچار این اضطراب می‌شوند. با توجه به اینکه برخی تلاش زیادی در درس خواندن می‌کنند به نتیجه دلخواه نمی‌رسند حال سؤال اینجا است چرا و به چه علت این اضطراب ایجاد می‌شود؟ ریشه اضطراب، استرس و نگرانی در چیست؟

از نگاه روان تحلیلی اصطلاح اضطراب، مرکب از شناسایی ناخودآگاه تهدید است. هیجان ترس به فعال سازی ناخودآگاه بدن توسط سیستم‌های عصبی جسمی خود مختار اطلاق می‌شود. این سیستم‌ها نشانه‌های تپش‌قلب و تعریق کف‌دست‌ها را سبب می‌شوند. احساس اضطراب به آگاهی خودآگاه از این حواس‌بدنی اشاره دارد.

وقتی این نشانه‌ها به وسیله تهدیدهای عینی برانگیخته شده باشند، آن‌ها را ترس می‌نامیم و وقتی توسط احساسات برانگیخته شوند، نام اضطراب بر آن‌ها می‌گذاریم. دانشجویی به علت لحن تحقیرآمیز استاد و انتقاد از کنفرانسش در حضور دیگران، عصبانی بود، دانشجو  پس از آن، از برخورد دوباره با استاد می‌ترسید و مواجه شدن دوباره با استاد عصبانیت اضطرابش را بر می‌انگیخت. در واقع دانشجو خشم را به استاد فرافکنی می‌کرد و معتقد بود که استاد او را مضطرب می‌کند، نه عصبانیتش را!

عصبانیت دانشجو از استاد باعث اضطرابش شده بود. در نتیجه زمانی که ریشه  اضطراب بررسی شود به هیجان دیگری می‌رسیم مثل اینجا که به خشم دانشجو از استادش به خاطر تحقیر شدن رسیدیم و وقتی ریشه‌ی اضطراب را پیدا کنیم می‌توانیم آن را حل کنیم.

افرادی که زیاد خودشان را مورد قضاوت قرار می‌دهند کسانی هستند که دچار اضطراب امتحان می‌شوند. در واقع زمانی که خود را سرزنش می‌کنیم، نفسمان را دچار آسیب می‌کنیم که باعث عدم اعتماد به خویش می‌شود. دچار شدن به اضطراب امتحان الزامأ به مفهوم بلد نبودن مطالب درسی نیست؛ بلکه بیشتر به مفهوم نداشتن «خودباوری» است.

کسانی که خود را مورد قضاوت و سرزنش قرار می‌دهند با این کار «خودباوری» خود را تضعیف می‌کند و در نتیجه کسی که نتواند روی خود حساب کند؛ مدام دچار اضطراب می‌شود. در بسیاری از پژوهش‌ها همبستگی زیادی بین اضطراب امتحان و عدم خودباوری وجود دارد.

دانشجویی که امروز دچار اضطراب امتحان می‌شود، فردا دچار اضطراب ازدواج و در آینده‌ای نزدیک دچار استرس شغلی می‌شود. آنچه که باید در درمان اضطراب امتحان دیده شود حل ریشه‌ای اضطراب است، اینگونه افراد در مورد مسائل مهم زندگی، دچار اضطراب می‌شوند. قدم اول درمان اضطراب، افزایش اعتماد و خودباوری است. در یادداشت بعدی به نکات بیشتری در مورد اضطراب امتحان می‌پردازیم.
*روانکاو. مدرس مرکز مشاوره دانشگاه تهران

انتهای پیام/4084/ 4107/