ژن کنترل‌کننده ساعت بیولوژیک بدن کشف شد

به گزارش خبرنگار آنا، در یک مطالعه جدید بر روی موش‌ها، دانشمندان ژنی را کشف کردند که کنترل، تنظیم ساعت بیولوژیک بدن و ریتم شبانه روز آن را بر عهده دارد. این ژن تحت عنوان «zinc finger homeobox 3» که به اختصار (ZFHX3) نامیده می‌شود در هیپوتالاموس (منطقه‌ای از مغز که مسئول تولید چندین هورمون مهم است) فعالیت بسیار زیادی دارد.

این تحقیق که تحت عنوان «اصلاح عملکرد و تنظیم ساعت شبانه روزی بدن توسط ژن (ZFHX3) از طریق محورهای موتیو درایون در (SCN )هیپوتالاموس» معرفی شده است در مرکز بیولوژی مولکولی MRC دانشگاه کمبریج توسط دکتر مایکل هستینگز و همکاران وی انجام شده است.

یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد، چرا سیستم بدن در حالت عادی ثابت و هماهنگ است و در ساعات نامنظم کاری به هم می‌ریزد و می‌تواند اثرات منفی بر سلامت کارکنان داشته باشد. پیش از این، مطالعات پزشکی زیادی بر روی بررسی اثر شیفت‌های کاری بر سلامت بدن، مشکلات خواب و افزایش شیوع بیماری‌های خاص به صورت بالقوه انجام شده بود ولی این مطالعه یافته‌های جدیدی را مطرح می‌سازد.

دکتر مایکل هستینگز پژوهشگر در شورای تحقیقات پزشکی MRC آزمایشگاه زیست شناسی مولکولی در دانشگاه کمبریج انگلستان اذعان می‌دارد که تاکنون مطالب زیادی در خصوص بی‌نظمی‌های ایجاد شده در اثر تغییرات ساعت بیولوژیک بدن منتشر شده است، ولی تحقیق حاضر می‌تواند به درک این مکانیسم و نحوه عملکرد آن کمک کند.

ساعت بیولوژیک بدن به صورت یک چرخه در طی شبانه روز فعالیت می‌کند. این چرخه پایدار، تقریبا طی یک روز کامل، بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی مهم بدن از جمله خواب، تولید هورمون‌ها، تنظیم درجه حرارت و سایر فرآیندهای بیوشیمیایی بدن را کنترل می‌کند. فرآیندهایی که در طول یک دوره از روز به عنوان ریتم شبانه‌روزی شناخته می‌شوند. تمام این فرآیندها نیاز به یک مرکز هماهنگ کننده دارند که در منطقه کوچکی از «هیپوتالاموس» به نام «هسته سوپراکیاسماتیک» که به اختصار «SCN» نامیده می‌شود، صورت می‌گیرد.

پژوهشگران در این مطالعه ساعت بیولوژیک بدن موش را مورد بررسی قرار دادند و دریافتند که «Zfhx3» نقش بسیار برجسته‌ای در کنترل طبیعی ریتم‌های شبانه روزی بدن موش ایفا می‌کند. همچنین به این نتیجه رسیدند که «Zfhx3» به عنوان یک انتقال دهنده عصبی مهم به «SCN» در هیپوتالاموس کمک می‌کند.

دکتر پت نولان پژوهشگری که در این زمینه فعالیت کرده است، می‌گوید: کشف ما از این ژن آن است که با بررسی سرعت ریتم ساعت شبانه روزی موش به بینش ارزشمندی در خصوص کنترل ساعت بدن انسان و تنظیم شبکه‌های نوروپپتید در هیپوتالاموس دست یابیم.

در ادامه، دکتر هیستینگز نیز عنوان کرد: یافته‌های این تحقیق می‌تواند در بیماران اسکیزوفرنی (یک نوع اختلال روانی) مورد توجه قرار گیرد و هم چنین نشان می‌دهد، چرا الگوی کار، فرد را مجبور به هماهنگ سازی ساعت بیولوژیک بدن می‌کند و چگونه می‌تواند به سلامت روان آسیب و منجر به بیماری روانی شود.
ترجمه: مهندس هاله انوشه
منبع: www.medicalnewstoday