فراز و نشیب‌های ارتباط دانشگاه با صنعت/ یکپارچه‌سازی پژوهش‌ها برای حل مسائل کاربردی

به گزارش خبرنگار حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، سال‌ها است که موضوع ارتباط صنعت با دانشگاه‌ها در سطوح مختلف مدیریتی مطرح می‌شود. با اینکه این راهبرد تا حدی توانسته مسیر دانشگاه‌ها را تغییر دهد و آنها را به سمت پژوهش‌های کاربردی نزدیک کند اما هنوز به طور کامل این راهبرد اجرایی نشده است.

بیشتر بخوانید:

سیستم‌های دولتی برای ارتباط با دانشگاه‌ها سست عمل می‌کنند/ پایش قراردادهای ارتباط با صنعت

استفاده از توانایی دانشگاه‌ها در جامعه ضروری به نظر می‌رسد چراکه جامعه و صنعت می‌تواند مشکلات و چالش‌های خود را به دانشگاه بسپارد و از آن راهکارهای به‌روز و کاربردی دریافت کند. اینگونه علم در کنار تجربه می‌تواند حل مسائل را آسانتر کند. از  طرفی هم وجود تحریم‌های ظالمانه در کشور اهمیت این رویکرد و راهبرد را دو چندان می‌کند.

چگونگی ارتباط دانشگاه با صنعت

در این مسیر اکثر دانشگاه‌های کشور دفتر ارتباط دانشگاه با صنعت ایجاد کرده‌اند. این دفاتر با رایزنی‌های متعدد گروهی یا فردی توانسته‌اند قراردادهایی را نصیب دانشگاه‌ها کند.

این قراردادها به اساتید و دانشجویان سپرده می‌شود و شرکت‌ها و سازمان‌ها هزینه تحقیقات را پرداخت می‌کنند. حجم فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور نشان می‌دهد که آنگونه که باید این ارتباط برقرار نشده و در واقع هنوز ارتباط سیستماتیک بین دو ایجاد نشده است. شاهد این ادعا هم اتفاقاتی است که در قوانین مختلف افتاد اما در نهایت مسئولان دانشگاهی معتقدند که انتظارات برآورده نشده است.

عدم اجرای دقیق بند ط تبصره 9

براساس بند ط تبصره 9 قانون بودجه سال 97 مقرر شد که 40 درصد سود شرکت‌ها و سازمان‌های سودده صرف پژوهش‌های کاربردی شود. وزارت علوم هم برای تسهیل کردن این ارتباط سامانه‌ای ایجاد کرد تا پروژه‌ها و موضوعات مورد نیاز در آنجا بارگذاری شود. این تبصره در قانون بودجه سال 98 هم تمدید شد اما برخی معتقدند که این تبصره قانونی نتوانسته نتایج پیش‌بینی شده را برآورده کند.

یعقوب فتح‌اللهی معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تربیت مدرس در این زمینه اعلام کرد: «بند ط تبصره ۹ قانون بودجه را در نظر بگیرد با اینکه مصوبه راهگشایی بود اما اجرایی نشد. سامانه‌ای برای ارتباط محقق با صنعت ایجاد شد اما بودجه‌ها عمدتاً پرداخت نشد اگر هم پرداخت شده بسیار ناچیز و هرازگاهی بوده است.»

احمد معتمدی، رئیس دانشگاه امیرکبیر نیز در این باره معتقد است: «وضعیت ارتباط دانشگاه با صنعت ایده آل نیست و آن را متوسط ارزیابی می کنم. البته پیشنهاد رئیس دانشگاه امیرکبیر برای شکل‌گیری ارتباط موثر اعتماد را مولفه موثر و اصلی دانست.»

فتح‌اللهی اما نظر دیگری دارد و معتقد است که وظیفه سیستم‌سازی با دانشگاه نیست و دولت باید روند‌ها را تسهیل کند.

وی سخرانی‌هایی که موضوع و اهمیت ارتباط دانشگاه با صنعت را مورد تاکید قرار می‌دهند را کافی نمی‌داند و بر این باور است که مسئولان باید توضیح دهند که چرا تاکنون راهبرد اصلی اجرایی نشده است.

فرآیند زمانبر ارتباط صنعت با دانشگاه

البته در این میان برخی هم معتقدند که برای ارتباط دانشگاه با صنعت باید فرآیندی زمان‌بَر طی شود تا این باور در جامعه ایجاد شود که جایی غیر از دانشگاه نمی‌تواند مشکلات را حل کند. به گفته محمدسعید سیف، مدیرکل ارتباط با صنعت وزارت علوم این دغدغه همواره وجود دارد و باید هم وجود داشته باشد چراکه مدام چالش‌های کشور در حال تغییر است و به همین دلیل دانشگاه‌ها باید خود را به جامعه نزدیک کنند و به فکر راه‌های جدید باشند.

سیف همچنین بیان کرد: «از همه ظرفیت و توان دانشگاه‌ها استفاده نمی‌شود ولی روند تغییر آغاز شده و همین باعث می‌شود که شاهد تحولات مناسبی در آینده باشیم.»

به نظر می‌رسد غیر از اینکه دولت به معنای عام جامعه به سمت دانشگاه بیاد و برای آن هزینه کند، دانشگاه‌ها هم باید پژوهش در مسائل کاربردی را در دستور کار جدی خود قرار دهند و از امور نظری به سمت مسائل کاربردی و حل چالش‌ها حرکت کنند.

پایان‌نامه‌های کاربردی در این مسیر می‌توانند نتایج خوبی را به بار آورند. در این زمینه دانشگاه آزاد اسلامی طرح پایش را دستور کار قرار داده و توانسته نظام موضوعات ملی و منطقه‌ای را برای واحدهای دانشگاهی تعریف کند.

این طرح از سال جدید تحصیلی در واحدهای دانشگاهی به اجرا درآمده مدل‌های این چنینی در سایر دانشگاه‌ها نیز می‌تواند مدنظر قرار گیرد چراکه با ایجاد نظام موضوعات، پژوهش‌های جهت‌دار در کشور شکل می‌گیرد که می‌تواند ابعاد مختلف هر چالش را مورد بررسی و راهی برای آن بیندیشد.

انتهای پیام/4040/