سواد فوتبالی پایین در ایران/ عملکرد فیفا در جام جهانی روسیه

به گزارش خبرنگار گروه ورزشی خبرگزاری آنا، در حالی که نزدیک به 10 روز از جام جهانی 2018 روسیه به پایان رسیده است، در خصوص اینکه این رقابت‌ها چه دستاوردی برای فوتبال ایران و جهان داشت و این موضوع که تیم ملی ایران در این دوره از رقابت‌ها توانست از لحاظ کسب نتیجه بهترین کارنامه‌اش را ثبت کند، نشستی را با حضور کارشناسان فوتبال ایران برگزار کردیم تا نقاط ضعف و قوت فوتبال کشورمان را به دقت بررسی کنیم و راهکارهای جبران فاصله‌ای که از گذشته با کشورهای برتر این رشته ورزشی ایجاد شده است، مطرح شد.

در این نشست میرشاد ماجدی رئیس کمیته آموزش فدراسیون فوتبال، اکبر محمدی سرمربی اسبق تیم ملی جوانان و اصغر مازیار مربی پیشین ذوب‌آهن و جوانان استقلال حضور داشتند که به مدت 150 دقیقه نظرات خود را مطرح کردند. به دلیل مفصل بودن صحبت‌های کارشناسان فوتبال ایران این نشست در 3 بخش در اختیار خوانندگان قرار می‌گیرد.

فرصت‌سوزی کمیته آموزش فدراسیون در جام جهانی

میرشاد ماجدی در ابتدای سخنان خود گفت: جام جهانی یک آزمون بزرگ بود که ما نتوانستیم از آن بهره‌ لازم را ببریم. فوتبال در دنیا اهمیت زیادی دارد و من اولین ایراد را به کمیته آموزش فدراسیون که خودم در آنجا سمت ریاست را برعهده دارم، می‌گیرم. ما باید پیش از جام تصمیم می‌گرفتیم که گروهی را با دادن ذهنیت‌ها و آگاهی لازم به رقابت‌ها اعزام کنیم تا بتوانند دستاورد بسیار مناسبی را برای فوتبال ایران به ارمغان آورند اما این کار را انجام ندادیم. قرار نبود تمام برداشت‌های گروه ارسالی را مورد استفاده قرار دهیم بلکه از بهترین مطالب و خروجی مناسبی که عملکرد آنها داشت باید بهترین بهره را می‌بردیم.

وی ادامه داد: ما یک پازل بسیار خوب برای فوتبال ایران تشکیل می‌دادیم که به رشد این ورزش کمک می‌کرد اما متاسفانه از این فرصت استفاده نکردیم. در همین راستا در نظر داریم سمیناری با حضور استادان فوتبال ایران برگزار کنیم تا نظرات‌شان را در آن سمینار یک روزه مطرح کنند و ما بتوانیم از طریق دورنگاری نتایج مفیدی را برای فوتبال کشورمان تعیین کنیم. دستاوردی که از جام جهانی به سود فوتبال‌مان است را سعی می‌کنیم در گام اول حاصل کنیم تا در آینده بتوانیم باعث پیشرفت پرطرفدارترین ورزش کشور شویم.

پاک شدن سوءسابقه فیفا

اکبر محمدی در آغاز صحبت‌های خود اظهار کرد: فیفا با برگزاری جام جهانی 32 تیم برتر جهان را درگیر مهم‌ترین اتفاق فوتبالی‌اش کرد. ضمن اینکه با تصمیم جیانی اینفانتینو قرار است در آینده جام جهانی با حضور 48 تیم برگزار شود که به طور حتم تاثیرات زیادی بر مردم جهان دارد. یکی از موارد مثبت برگزاری جام جهانی پرهیز از نگاه جنسیتی به زنان بود در این دوره از بازی‌ها من کمتر دیدم که به زنان توجه ویژه‌ای شود و این کار پرهیز از نژادپرستی بود. فیفا با عدم پخش تصاویر خانم‌های بدحجاب نشان داد علاقه‌ای به این موضوع ندارد که مسائل بیهوده بولد شود و به نوعی کشور میزبان را هم تنبیه کرد که اجازه داده بود تا این اندازه آزادانه برخی زنان در ورزشگاه‌ها حضور پیدا کنند. به نظرم این یک گام رو به جلو از سوی فیفا بود و سوءسابقه خود را در این زمینه پاک کرد.

کارشناس فوتبال ایران ادامه داد: ‌کشور روسیه اگر مسئله بدحجابی‌‌اش را به عنوان تنها نکته منفی برگزاری رقابت‌ها قلمداد کنیم در دیگر مراحل باید مورد تقدیر قرار گیرد چرا که رقابت‌ها را به بهترین نحو برگزار کرد. آن چیزی که به‌عنوان میراث جام جهانی برای روس‌ها باقی‌ ماند بسیار بیشتر از انتظارشان بود. طبق اطلاعاتی که بنده دارم بیش از 870 میلیون روبل درآمدزایی برای روسیه در جام جهانی ایجاد شد. این یعنی اینکه زیرساخت‌ها به درستی آماده شده بود و روسیه به خوبی خود را آماده میزبانی از رقابت‌های جام جهانی فوتبال کرده بود، روس‌ها اثبات کردند که فوتبال یک صنعت است و می‌توان از طریق آن درآمد بسیار زیادی را به دست آورد. فوتبال ساختار و قانون دارد و می‌تواند به رشد اقتصادی جامعه به شدت کمک کند.

فیفا خودش را پرزنت کرد

اصغر مازیار در پاسخ به این پرسش که در قرن بیست و یکم پنج دوره رقابت‌های جام جهانی برگزار شده است و در پنج فینال این رقابت‌ها از 10 تیم، هشت تیم اروپایی بودند و چهار تیم اروپایی موفق به فتح این رقابت‌ها شدند، گفت:‌ یکی از بهترین دستاوردهای جام جهانی پرزنت کردن خود فوتبال بوده است. فیفا از لحاظ مالی، اداری و مدیریتی به درآمد مناسبی رسید ولی از همه مهم‌تر خودش و فوتبال را پرزنت کرد. به چه شکل؟ ما می‌آییم می‌بینیم که چهار تیم آخر در مسابقات 2018 روسیه انگلستان، بلژیک، فرانسه و کرواسی هستند.

وی ادامه داد: انگلستان صد در صد بازیکنانش مال لیگ برترش است، بلژیک از 11 نفری که در ترکیب اصلی به میدان می‌‌فرستاد 9 نفر در لیگ برتر انگلستان بازی می‌کنند. این نشان‌دهنده آن است که فوتبال در اروپا دارای نگاه ویژه‌ است و همین باعث شده که در چند دوره اخیر دیدارهای فینال را تحت تاثیر تیم‌های اروپایی می‌بینیم و آنها 16 سال است که به تیم‌های آمریکای جنوبی و دیگر قاره‌ها اجازه قهرمانی در جام جهانی را نداده‌اند.

ارتباط مناسب اروپایی‌ها با یکدیگر

کارشناس فوتبال تاکید کرد: در اینکه چرا اروپایی‌ها قهرمانی جام جهانی را به خود اختصاص می‌دهند دلایلی زیادی وجود دارد که یکی از آنها کوچک بودن قاره اروپا است، وقتی شما با اتومبیل‌تان در فاصله دو ساعت از یک کشور اروپایی به کشور دیگری می‌روید پس ارتباطات آن را نمی‌توانید مقایسه کنید با جام باشگاه‌های آسیا که تیم ایرانی اگر بخواهد به کشور کره‌جنوبی برود باید هشت ساعت پرواز با هواپیما داشته باشد. پس اگر می‌بینیم که اروپا فرای دیگر قاره‌ها است و می‌تواند بالاتر از برزیل و آرژانتین با آن قدمت بالایی که دارند قرار بگیرد به دلیل همان نگاه ویژه است.

وی ادامه داد:‌ مورد دوم بحث تبلیغات است. وقتی شما شبکه‌های تلویزیونی را نگاه می‌کنید، متوجه خواهید شد برای تماشای مسابقات جام باشگاه‌های اروپا چقدر سرمایه‌گذاری می‌شود. نکته سوم جذب ستاره‌های تیم‌های ملی قاره‌های مختلف است. شما تیم ملی فوتبال آرژانتین را نگاه کنید. بیشتر بازیکن تیم ملی این کشور در لیگ‌های اروپایی مشغول به کار هستند. به خصوص مطرح‌ترین بازیکنان این تیم و این مسئله برای تیم ملی برزیل هم وجود دارد. چشم و چراغ برزیل مثلاً نیمار است که در اروپا بازی می‌کند، آلیسون بکر دروازه‌بان تیم ملی برزیل با مبلغی سرسام‌آور از تیم رم ایتالیا به لیورپول می‌رود.

مازیار افزود: من می‌خواهم این را بگویم فیفا آمد خودش را پرزنت کرد. برای این معرفی کردن شما باید بهترین‌ جا را انتخاب کنید. وقتی شما می‌خواهید تابلویی بر سر دیوار بگذارید نگاه می‌کنید ببینید کجا این تابلو بهتر دیده می‌شود. فوتبالی که من امسال در جام جهانی دیدم یک فوتبال اروپایی بود حتی ایران هم که دفاعی بازی می‌کرد در فاز دفاعی کاملاً اروپایی دفاع می‌کرد.

دو راهکار ایران برای پیشرفت در فوتبال

وی ادامه داد: فوتبالی که ژاپن بازی کرد هم یک فوتبال کاملاً اروپایی بود حتی مراکش که در گروه ما آخر شد فوتبالی اروپایی پیاده کرد و ما به جرأت می‌توانیم بگوییم فوتبال تیم‌های قاره آمریکا نیز به اروپا نزدیک‌تر بود پس ما می‌توانیم نتیجه بگیریم فوتبال جام جهانی از اروپا نسخه‌برداری شده بود. ما دو راهکار بیشتر نداریم و این یک واقعیت است. یا باید کاملاً الگوبرداری کنیم چون قابلیت ایرانیزه شده ندارد. فوتبال یک پدیده فرامرزی است و به رسوم و سنت‌ها ارتباط‌ پیدا نمی‌کند. باید کاملاً الگوبرداری کنیم یا اینکه سبک کاملاً جدید از خودمان و در قاره آسیا پیاده کنیم.

مازیار در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به اینکه میرشاد ماجدی در صحبت‌های خود به مطالعات برنامه‌ریزی شده اشاره کرد،‌ گفت: باید بگویم بنده از سال 2010 عضو کمیته TSG کنفدراسیون فوتبال آسیا هستم و می‌دانم چقدر برای توسعه هدفمند فوتبال کار می‌شود، می‌دانم که خیلی لازم است ما در این زمینه‌ها کار کنیم. اگر ما می‌خواهیم فوتبال‌مان جهانی باشد باید کارهای بیشتری انجام دهیم تا تمام اروپایی نباشد ولی باید بپذیریم که در برنامه‌ریزی مدیریت فوتبال و دیگر اصول‌های لازم برای پیشرفت حرف اول و آخر را فعلاً قاره اروپا می‌زند.

فقدان سواد فوتبال در ایران

ماجدی در ادامه صحبت‌های خود گفت:‌ به نظر من باید ما دو بحث را در مورد فوتبال مطرح کنیم. قصد دارم که فوتبال جهان را با کشور خودمان مقایسه کنیم، اولین مورد زبان فوتبال و دومی سواد فوتبال است. ما زبان فوتبال را تقریبا یاد گرفته‌ایم ولی در خصوص سواد این ورزش باید با اطمینان بگویم که ما بی‌سوادیم.

در ایران برند فوتبالی نداریم

وی ادامه داد:‌ سواد فوتبال چیست؟ وقتی شما بخواهید یک رشته درسی جدیدی را وارد دانشگاه کنید می‌روید و ارکان آن را فراهم می‌کنید، پارامترها و سیلابس‌های آن را مشخص می‌کنید. فوتبال یک‌سری مشخصات دارد که اولین آن زیرساخت‌هایش است. زیرساخت‌ها یعنی چه؟ یعنی استفاده از برندینگ، اولین کاری که ما باید در کشورمان بکنیم این است که باشگاه‌هایمان و فدراسیون فوتبال را تبدیل به برند کنیم. تا زمانی که ما برند نداشته باشیم نمی‌توانیم از آن درآمدزایی کنیم. ما احساس می‌کنیم بعضی تیم‌هایمان برند هستند اما چرا نمی‌توانیم از آنها درآمدزایی کنیم.

رئیس کمیته آموزش فدراسیون فوتبال افزود: برند آن چیزی نیست که مردم در خصوص آن تصمیم بگیرند و آن نیست که فقط رنگ در آن مهم باشد. وقتی شما برند می‌شوید چه در ایران، چه در افغانستان و چه در آلمان همه باید آن را بشناسند مثل کوکاکولا. چه شده که ال‌جی و سامسونگ دارند خود را می‌کشند ولی هنوز آدیداس و کوکاکولا نشده‌اند. ما باید برویم اصول برندسازی را در ایران یاد بگیریم. کشور ما هنوز نتوانسته به بحث خصوصی‌سازی وارد شود و وقتی از طریق دولت تامین می‌شود و کارش را انجام می‌دهد، خب همه می‌توانند مدیریت کنند و فوتبال بازی کنند. 50 سال دیگر اگر با همین فرمان جلو برویم هیچ تغییری نمی‌کنیم.

شعار استعدادیابی

وی افزود: ما استعدادیابی و استعدادپروری را خیلی خوب شعار می‌دهیم آیا تا به حال یک ریال برای بحث استعدادیابی بودجه گذاشته‌ایم؟ آن را در برنامه بودجه می‌نویسیم ولی تخصیص نمی‌دهیم، چون اعتقادی نداریم. تا زمانی که برنامه کسب نتیجه در مسابقات باشد کار ما همین است نه تنها در فوتبال بلکه به عنوان مثال شنیدم دو تیم از بسکتبال به دو جای مختلف رفتند تا بتوانند کسب نتیجه کنند جالب است برخی کارشناسان هم فقط به دنبال آن هستند تا تیم‌های ما قهرمان شوند. الان مثلا اعلام شود فردا مسابقه منچ جهانی قرار است برگزار شود بلافاصله همگان می‌گویند ما می‌توانیم در رقابت‌های منچ در دنیا اول شویم.

ماجدی افزود: برای چه ما این حرف‌ها را می‌زنیم و می‌خواهیم قهرمان شویم که به چه چیزی برسیم. ما هر کاری که انجام می‌دهیم چون نتیجه برای‌مان در اولویت قرار دارد به آن هدفی که مدنظرمان است نمی‌رسیم. ما باید این آموزش را بدهیم که نیاز داریم سواد فوتبالی‌ کسب کنیم و خود را با دنیا منطبق کنیم این موضوع برمی‌گردد به بازیکنان، مربیان و مدیران فوتبال‌مان و حتی داوران‌مان، هواداران و رسانه‌های ورزشی‌مان که باید سواد فوتبالی را در ایران ایجاد کنند و آن را افزایش دهند تا فاصله عقب‌افتاده با دنیا را جبران کنند. ما باید قبول کنیم اگر می‌خواهیم فوتبال‌مان پیشرفت کند و به اروپایی برسد که در چهار دوره اخیر قهرمان جام‌ جهانی شده است باید زیرساخت‌های خودمان را توسعه دهیم. باید یاد بگیریم که مسابقه دادن ما فقط برای بردن و قهرمانی نیست و می‌خواهیم از فوتبال لذت ببریم. باید همه یاد بگیرند که تماشاگر و عوام نمی‌توانند از روی سکو برای فوتبال تصمیم بگیرند. آنها نمی‌توانند سرمربی و بازیکنان تیم را تعیین کنند. یک اتاق فکر نیاز است تا در خصوص مهم‌ترین رشته ورزشی دنیا تصمیم‌گیری کند. جام جهانی خوب، دیدنی و دوست‌ داشتنی است ولی ما برای آنکه بتوانیم در آن بدرخشیم باید سواد فوتبالی پیدا کنیم.

موفقیت تیم‌های پروسه محور

اکبر محمدی در ادامه صحبت‌های ماجدی اظهار کرد: ما دو فاکتور را باید مد نظر قرار دهیم. بعد از جام جهانی 2002 تیم‌هایی موفق‌تر بودند که پروسه محور بودند. یعنی یک فرآیندی در فوتبال آنها اتفاق افتاده از استعدادیابی بگیرید تا تربیت آن نسل که در جام‌های جهانی رده‌های سنی مختلف آنها را دیده‌ایم. ببینید بلژیک الان چگونه بازی می‌کند. سال 2005 عکسی در فضای رسانه‌ای منتشر شد که بازیکنان تیم بلژیک در رده سنی نونهالی بودند و 13 سال بعد این تیم در جام جهانی در رده سوم قرار می‌گیرد. به درستی این بچه‌ها به بالاترین سطح فوتبال دنیا رسیدند. این اتفاق برای فرانسه هم رخ داد. آکادمی‌هایی که در این کشور وجود دارند تاثیر فراوانی در رشد فوتبال فرانسه داشته‌ است. آکادمی‌هایی که در لیون، پاریس، مارسی، نانت، موناکو، سوشو و دیگر شهرهای این کشور قرار دارند. در انگلستان هم ما همین مسئله را می‌بینیم که آکادمی‌های فوتبال به طور مستمر خون تازه‌ای به حیات ورزش فوتبال انگلیس تزریق می‌کنند.

وی ادامه داد: بحث آکادمی‌ها در آمریکای جنوبی و در آفریقا انجام نمی‌شود ولی در آسیا و در کشورهای کره‌جنوبی، ژاپن و استرالیا این کار در حال انجام است. در کشور ما هم که هرگز. یکی از مهم‌ترین دلیل موفقیت کشورهای اروپایی پروسه‌ محوری بودن آنها است. اروپایی‌ها به درستی فهمیده‌اند که راه پیشرفت در فوتبال از چه مسیری می‌گذرد. در این راستا انتخاب و عملکرد آن خیلی مهم است. رشد فوتبال به شیوه صحیح در جایی که امکانات مناسب فراهم شده همواره لازم بوده است. به عنوان مثال ما یک تیم منیجر داریم و یک هدکوچ، تیم منیجر مدیر تیم است و هدکوچ سرمربی. طبیعی است که اگر دنبال یک پروسه اجرایی در بلندمدت هستید باید یک مدیر بیاورید کسی که بتواند کل ساختار را با معماری‌اش بسازد ولی اگر بخواهید یک کار کوتاه‌ مدت انجام دهید، باید برای تیم‌تان سرمربی انتخاب کنید. ما الان هفت سال است که آقای کارلوس کی‌روش در کشورمان حضور دارند. بهتر بود ایشان مدیریت تیم ملی فوتبال کشورمان را قبول می‌کرد تا اینکه سرمربی باشد.

فرار مغزها و ماهیچه‌‌ها

کارشناس فوتبال کشورمان ادامه داد: در فوتبال اروپا دیدید که سیستم منظم باعث پیشرفت این ورزش شد. صرف‌نظر از تغییرات مدیریتی و تغییر سرمربی یکی از مهم‌ترین دلایل داشتن برنامه مشخص است. صرف‌نظر از این موضوع من تصور می‌کنم ما یک فرار مغزها داریم و یک فرار ماهیچه‌ها. بعد از حضور یواخیم ‌لوو در تیم ملی آلمان شاهد این بودیم که در فوتبال اروپا فوتبالیست‌های آفریقایی تبار در تیم‌های ملی مختلف دیده شدند. شاید مهاجر بودند یا اینکه پدر و مادرشان مهاجر بوده و آنها در اروپا به دنیا آمده بودند ولی باید بپذیریم که فوتبالیست‌های قاره سیاه نسل برتر از لحاظ توانایی بدنی هستند. این فوتبالیست‌ها در یک محیط استاندارد آموزش دیدند و الان پتانسیل و ظرفیت فوتبال اروپا را چه بخواهیم و چه نخواهیم بالا برده‌اند. شما نگاهی به تیم فرانسه قهرمان جام جهانی 2018 بیندازید از کیلیان ام‌باپه و ساموئل اومتیتی گرفته تا پل پوگبا و انگولو کانته همگی از قاره سیاه هستند. در فوتبال بلژیک هم روملو لوکاکو، ویسنته کمپانی و مروان فلینی بازیکنان غیراروپایی بودند که در تیم ملی بلژیک درخشیدند.

وی افزود: ‌این فوتبالیست‌های سیه چهره کیفیت فوتبال اروپا را به شدت ارتقاء داده‌اند. پیشنهاد من به فدراسیون فوتبال این است که کمیته استعدادیابی بسیار قوی‌ای تشکیل دهد تا ما بتوانیم از تمام نقاط ایران و حتی دنیا در کشورمان ظرفیت‌سازی کنیم. وقتی چنین بستری در فوتبال ایران وجود ندارد ما باید آن را تهیه کنیم وقتی اروپایی‌ها با این روش توانسته‌اند تبدیل به قدرت فوتبال جهان شوند چرا ما راه صحیحی که آنها رفته‌اند را نرویم.

*پایان بخش اول

انتهای پیام/4048