علوم انسانی بستری مناسب برای حفظ و توسعه سرمایههای اجتماعی و فرهنگی
محبوبه سلیمانپور عمران در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با توجه به ضرورت توجه به علوم انسانی اظهار کرد: «علوم انسانی به چگونگی ارتباط مردم، فرهنگها و جوامع مختلف با یکدیگر و با جهانی که در آن زندگی میکنند، مربوط میشود و بستری برای فهم دنیا و زمینههای شخصی محلی و بینالمللی از سوی عوامل فرهنگی، اقتصادی، محیطی، جغرافیایی، تاریخی، سیاسی، اخلاقی، مذهبی و معنوی برای هویت بخشیدن به جهانی که در آن زندگی میکنیم، ایجاد میکند؛ بیش از هر حوزه دیگری به ما درباره انسانیت مشترکمان میآموزد و کمک میکند فراتر از محدودیتها و چارچوب موجود بیندیشیم.»
وی خاطرنشان کرد: «علوم انسانی به عنوان یک حوزه معرفتی شامل تاریخ، ادبیات، فلسفه، اخلاقیات، زبان، فرهنگ، حقوق، انسانشناسی، مطالعات دین، تاریخ، هنر و علوم اجتماعی نظیر جامعهشناسی، روانشناسی، علوم سیاسی، اقتصادی، تربیتی، جغرافیا، موسیقی، مردمشناسی و انسانشناسی است و آنچه این حیطه را از دیگر علوم متمایز میکند این است که بر خلاف علوم دیگر که با هدف مطالعه فرایندهای طبیعی و فیزیکی و توسعه مهارتهای فنی و حرفهای انجام میشود، با رویکردی جامعنگرتر، درباره بنیانها و ارزشهای انسانی و شکلگیری شخصیت و ایجاد ارزشها در بستر و زمینه انسانی فعالیت میکند.»
مدیر گروه رشته مدیریت آموزشی واحد بجنورد با توجه به مهجور ماندن رشته علوم انسانی افزود: «علوم انسانی از عناصر تأثیرگذار بر فرهنگ و اندیشه یک سرزمین است؛ هرچند این حوزه از علوم از غنای کافی برخوردار است اما در سیر تحول فکری جامعه در این مرزوبوم نتوانسته جایگاه مناسب خود را به دست آورد و مهجوریت این حوزه بنیادین در ایران، آسیبهایی چون توسعه ناپایدار و نامتوازن را در بخشهای فرهنگی، علمی و اجتماعی به دنبال داشته است.»
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر منابع انسانی در روند توسعه یک جامعه گفت: «منابع انسانی یک کشور بیش از منابع مادی در روند توسعه اقتصادی و اجتماعی تأثیرگذار است؛ معضلاتی که امروز گریبانگیر فرهنگ و سرمایه اجتماعی جامعه است، قبل از آنکه به مسائل اقتصادی مربوط باشد به ریشههای فکری و فرهنگی افراد جامعه بر میگردد و از طرفی هرگونه تغییر و دگرگونی در ساختار علوم، نیازمند تغییر نگرش به فرهنگ و اندیشه جامعه است که در این زمینه، علوم انسانی باید زمینهساز هر تحولی باشد و این مهم خود مستلزم حضور علوم انسانی همپای دیگر علوم است.»
سلیمانپور با بیان عوامل تأثیرگذار در توجه نکردن به رشتههای علوم انسانی تصریح کرد: «عوامل مختلفی در این آسیب نقش داشتهاند که میتوان به نبود احساس نیاز جدی به پژوهشهای علوم انسانی، چالشهای حوزه تعلیم و تربیت، نبود سازمانهای داناییمحور و حمایتهای نظاممند از آنان، فقدان تعامل علوم انسانی با دیگر حوزههای علوم، نبود نگاه واقعبینانه علمی در باب اهمیت نشر در حوزه علوم انسانی، در دسترس نبودن آمار، بیرغبتی نیروهای توانمند و روشمند نبودن آموزش در سطوح مختلف را نام برد که درنهایت به انباشت ذهنی، عدم توانایی تحلیل صحیح از مطالب و نیز نبود تفکر خلاق و نقاد میانجامد.»
وی افزود: «حضورنداشتن علوم انسانی در متن زندگی و به حاشیه رفتن و ارائه آن بدون شناخت نیازهای جامعه به ناکارآمدی این علوم در رفع مشکلات جامعه میانجامد، در این زمینه اگر علوم انسانی کشور ما بخواهد مأموریت خود را با شایستگی انجام دهد، باید رهیافتی مناسب با نگاه جهانی و رویکردی بومی داشته باشد.»
انتهای پیام/