لزوم توجه به دستاوردهای پژوهشی دانشجویان فنی و مهندسی/ نوسازی تجهیزات نیاز فوری رشته کامپیوتر است

دکتر مهدی گل سرخ تبار امیری به مناسبت پنجم اسفند بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی و گرامیداشت روز مهندسی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا اظهار کرد: «مهمترین اهداف استادان رشته‌های فنی این است که دانشجویان رشته فنی و مهندسی پیش از هر چیز دید فنی و مهندسی پیدا کنند.»

گفت‌وگوی تفصیلی آنا با گل سرخ تبار امیری را در زیر می خوانیم:

* واحد بابل اکنون در رشته‌های فنی و مهندسی چه جایگاهی دارد؟

-اکنون دانشجویان واحد بابل در رشته مهندسی کامپیوتر با گرایش نرم‌افزار در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در حال تحصیل هستند و رشته مهندسی فناوری اطلاعات با گرایش شبکه نیز در مقطع کارشناسی ارشد فعال است؛ از دیگر رشته‌های فنی و مهندسی مطرح این دانشگاه می‌توان رشته مهندسی عمران و معماری ساختمان در مقاطع مختلف را نام برد. خوشبختانه همه این رشته‌ها در واحد بابل مورد استقبال خوبی قرار گرفته‌اند و قبولی‌های آزمون‌های مقاطع بالاتر و بازخوردهایی که می‌گیریم نشان می‌دهد که سطح آموزش و پژوهش هم در دانشگاه ما نسبت به سایر دانشگاه‌های منطقه بسیار مطلوب است.

به عنوان مثال با جست‌وجوی نام واحد بابل در پایگاه‌های نمایه سازی کنفرانس‌ها، مقالات، مجلات و ژورنال‌ها چه داخلی و چه بین‌المللی شاهد هستیم که دستاوردهای پژوهشی خوبی از پایان نامه‌های کارشناسی ارشد استخراج شده و بعضی از آنها منجر به چاپ کتاب یا کارآفرینی هم شده است؛ اخیراً رشته مهندسی کامپیوتر در خیلی از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی منطقه و شهرهای اطراف ارائه شده است اما به تحقیق می‌توان گفت که سطح علمی و تجربه اعضای گروه کامپیوتر واحد بابل بسیار مطلوب‌تر است. نتیجه آن را هم می توان در کیفیت سطح آموزش و پژوهش دانشجویان فارغ التحصیل این دانشگاه دید. این سطح علمی آنقدر مطلوب بوده که در نتیجه امروز، امکان تحصیل تا مقطع دکتری مهندسی کامپیوتر در این دانشگاه وجود دارد.

*چرا سطح رشته‌های فنی واحد بابل را مطلوب‌تر از سایر دانشگاه‌های منطقه می‌دانید؟

-ببینید برای اینکه ما بتوانیم مقایسه کنیم نیاز به تعریف شاخص‌های مقایسه داریم. نخستین مبنا برای این مقایسه سطح علمی استادان است. همه استادان تحصیلات تکمیلی در این واحد از استادان با مدرک دکتری و با حداقل مرتبه علمی استادیار و تجربه تدریس چند ساله و البته عضو هیأت علمی این واحد دانشگاهی هستند. یعنی هم در حوزه آموزشی و پژوهشی متخصص هستند و هم متعهد. این تعهد و دلسوزی برای دانشجویان واقعا ضروری است؛ واحد بابل دارای سابقه نزدیک به سی ساله است، فضای آموزشی این دانشگاه استاندارهای لازم رفاهی و فنی را دارد و از نظر مکانی از شهر بابل و شهرهای مجاور دسترسی بسیار خوبی دارد.

نکته دیگر اینکه مجموعه دانشگاه، بزرگ و مجهز است. امکانات رفاهی و حتی ورزشی بسیار خوبی در دسترس دانشجویان قرار دارد. وقتی می‌گوییم دانشگاه یعنی همه اینها در کنار هم باید باشد. استادان متخصص و مجرب، سابقه و اعتبار چندین ساله، فضای آموزشی استاندارد و خدمات رفاهی در سطح یک دانشگاه و البته مدرکی معتبر در سطح ملی و بین المللی. چنین سطحی از نظارت روی سطح علمی و تخصص استادان و یا امکانات در مراکز و مؤسسات آموزش عالی و غیر انتفاعی و پیام نور و علمی کاربردی معمولاً وجود ندارد. پس به نظر من می‌توان ادعا کرد واحد بابل به صورت نسبی کیفیت بسیار قابل قبولی دارد.

* در مورد دستاوردهای پژوهشی دانشجویان فنی و مهندسی بیشتر توضیح دهید.؟

-اصولآ در تحصیلات تکمیلی آنچه بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گیرد، دستاوردهای پژوهشی دانشجو است. دانشجویان این مقطع اگر نتوانند با تحقیق و پژوهش آشنا شوند، نمی‌توانند دوره موفقی داشته باشند. تأکید استادان هم این است که دانشجویان بتوانند در کنار آموزش با پژوهش مفید آشنا شوند و ما نتیجه این تلاش را از خروجی کار دانشجویان می‌بینیم. بی شک وقتی دانشجوی کارشناس ارشدی بتواند از پایان نامه خود مقالات علمی پژوهشی و ISI استخراج کند یعنی هم خودش خوب کار کرده و هم استاد راهنمایش خوب راهنمایی کرده و هم دانشگاه بستر خوبی را فراهم کرده است. اگر دانشجوی فارغ التحصیل واحد بابل در دوره دکتری پذیرفته می‌شود یا دستاوردهای خوبی دارد یعنی در این دانشگاه دغدغه درس و پژوهش و آموختن وجود داشته است. دستاوردهای پژوهشی به خوبی این امکان را فراهم می کند که شما بتوانید کیفیت یک دانشگاه را با دانشگاه دیگر با معیاری جدا از معیار نمره که یک معیار نسبی است، مقایسه کنید.

*دانشجویان فنی مهندسی نیاز به تخصص و آماده شدن برای بازار کار دارند. آیا واحد بابل در این زمینه هم به دانشجویان کمکی می‌کند؟

-همانطور که معروف است ماهی‌گیری آموختن بهتر از به دست آوردن یک ماهی است. نگاه کلی استادان و دانشگاه در رشته‌های فنی و مهندسی این است که دانشجو بتواند پیش از هر چیز دید فنی و مهندسی پیدا کند؛ یعنی اول از همه یاد بگیرد تحلیل و آنالیز کند تا مشکل را بیابد بعد مسأله را تعریف کند و راه حل دهد و هدف تعیین کند و نتیجه بگیرد. خیلی از دانشجویان این فرایند را در دانشگاه خوب یاد می‌گیرند و بعد با همین دید به محیط زندگی و اطرافشان نگاه می‌کنند. اینجاست که مشکلات و یا نیازمندی‌های محلی را کشف می‌کنند. حتی مشکل را تشخیص می‌دهند و مسأله را برای صنعت موردنظر تشریح می‌کنند و بعد راه حل ارائه می‌دهند و این افراد مهندسان موفقی می‌شوند و کارهای خوبی هم انجام می دهند.

خیلی از دانشجویان ما در زمینه کارآفرینی و تأسیس شرکت‌های دانش بنیان فعالیت‌های خوبی داشته اند. ایده می‌دهند، سفارش می‌گیرند و خدمات می‌دهند. معمولا نگاه استادان هم این است که امکانات و نیازهای مرتبط با رشته یا درس را به دانشجویان معرفی کنند. خیلی از پایان نامه‌های کارشناسی ارشد با نگاه حل یک مشکل در صنعت، سازمان یا حتی سلامت تعریف می‌شوند. اما متأسفانه این پایان نامه‌ها در حد پایان نامه می‌مانند. به عنوان مثال وقتی دانشجویی یک روش کامپیوتری برای تشخیص یک بیماری ارائه می‌دهد، یک کار خوب علمی است که می‌تواند منجر به تولید ابزاری مفید شود. از اینجا به بعد نیاز به حمایت است اما اول همت و پشتکار دانشجو را می‌خواهد.

*امکانات آموزشی و کمک آموزشی در دانشکده تحت سرپرستی شما در چه سطحی است؟

-خوشبختانه بر حسب مورد به نیازهای مطرح شده از طرف دانشجویان و استادان همیشه پاسخ داده شده. امکاناتی نظیر سایت‌های کامپیوتری در نظر گرفته شده، دسترسی به اینترنت، راهنمایی برای دسترسی به مقالات و کتاب‌های بین المللی انجام شده است. برای رشته‌های عمران و معماری آزمایشگاه تخصصی و فنی فراهم شده و حتی امکانات کلاس‌ها برای رفاه حال و سهولت آموزش در شروع ترم جدید پیش بینی شده تا دانشجویان در شروع هر ترم با یک کلاس تمیز و مرتب روبه‌رو باشند. خیلی از دانشجویان ما شاغل هستند و این موضوع در برنامه ریزی‌های کلاسی و آموزشی معمولا در نظر گرفته می‌شود تا موجب رفاه حال دانشجویان باشد.

البته با این وجود چنین خدماتی، تجهیزات و امکانات هنوز کامل نیست و نواقص و کمبودها حتما وجود دارد اما این نگاه و همت وجود دارد که در صورت درخواست استادان به تجهزیات پیشرفته‌تر برای کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌های فنی پیگیری و اقدامات لازم حتما صورت گیرد.

*چه چالش‌ها و مشکلاتی در دانشکده وجود دارد؟

-امروزه با پیشرفت‌های دنیای مجازی، تجهیزات آموزش الکترونیک خیلی نیاز است که راه‌اندازی و ساماندهی شود. همچنین در دنیای امروز نمی‌توان با دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی داخلی و خارجی دیگری ارتباط نداشت. ایجاد این ارتباط می‌تواند با تبادل استاد و دانشجو شروع شود که متأسفانه هنوز راهکار مشخص و آسانی برای آن وجود ندارد. دنیای فنی مهندسی و مخصوصا کامپیوتر هر روز در حال تحول و پیشرفت است و مطمئناً در صورت وجود بودجه مالی در هر قسمت می‌شود تحولات زیادی انجام داد. مثل نوسازی و ارتقای تجهیزات و افزایش امکانات آموزشی و پژوهشی نوین اما متأسفانه بودجه‌ها محدود و اولویت‌بندی شده است.

در برخی موارد دسترسی به برخی از تجهیزات آزمایشگاه‌هایی مثل تجهیزات پیشرفته پژوهشی در حوزه شبکه در دسترس نیست. از طرفی از آنجایی که بسیاری از دانشجویان تحصیلات تکمیلی شاغل هستند و وقت کافی و لازم را به پژوهش اختصاص نمی‌دهند، این موضوع هم باعث می‌شود که نتوانند آنقدر که انتظار داریم فعال باشند و به اهداف مشخص شده برسند این موضوع می‌تواند روی کیفیت خروجی دانشگاه اثر نامطلوبی داشته باشد.

مهدی گل سرخ تبار امیری عضو هیأت علمی و استادیار گروه کامپیوتر واحد بابل، مدرک دکتری کامپیوتر خود را در گرایش معماری کامپیوتر از واحد علوم و تحقیقات تهران اخذ کرد. مدیر گروه، مدیر فناوری اطلاعات و پژوهشگر برتر واحد را در کارنامه خود دارد. گل سرخ تبار امیری هم اکنون نیز سرپرست دانشکده فنی و مهندسی و علوم انسانی واحد بابل است.

گفت‌و‌گو از عباس ولی‌پور افروزی