علی یونسی: بحران قومیتی نداریم اما اختلافات مذهبی می‌تواند بحران‌زا باشد

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، علی یونسی، دستیار ویژه رئیس جمهوری ایران در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی که در نشست نقد سیاست‌های دولت تدبیر و امید در خصوص اقلیت‌های قومی و مذهبی شرکت کرده بود در آغاز صحبت‌هایش گفت: برای هر دولتی مهمترین نگرانی باید حفظ هویت ملت و وحدت و امنیت باشد. امروز دولت تدبیر و امید برخلاف دولت گذشته، توسعه پایدار را هدف اصلی خود می‌داند. این توسعه بدون اصالت، امنیت و وحدت پایدار امکان‌پذیر نیست و توسعه در هر کشوری که اتفاق افتاده این مسائل را به سرانجام رسانده است.

چند ملت نداریم، فقط یک ملت «ایران» داریم

او که در انجمن جامعه‌شناسی ایران سخن می‌گفت، این سوال را مطرح کرد که برای توسعه پایدار آیا زمینه‌ها فراهم است و در جواب این پرسش گفت: باید ابتدا به این مساله جواب داد که آیا ما در ایران یک ملت هستیم یا چند ملت؟ خیلی‌ها می‌گویند که در کشور ما یک ملت وجود دارد و همه مولفه‌های آن هم وجود دارد. در ایران این ملت از قبل وجود داشته و پدیده جدیدی نیست و زمانی که خیلی از کشورهای منطقه وجود نداشتند، ملت وجود داشته است. در همه پیروزی‌ها و شکست‌ها در تاریخ نیز این مساله وجود داشته است.

او درباره مساله‌ای که باعث حفظ ایران شده است، گفت: چیزی که ایران را حفظ کرده اصالت، هویت و فرهنگ اصیل ایرانی است. تفاوت‌هایی که در ایران وجود دارد، تنوعی است که گلستان ایران را زیباتر کرده است. این تفاوت رنگ‌ها وحدت را زیر سوال نمی‌برد.

یونسی افزود: حتی الان که مرزهای سیاسی ایران محدود شده هم این ملت دامنه‌اش گسترده است و همه خود را در این اصالت شریک می‌بینند. من چند روز پیش فیلم مصاحبه یک کرد ایرانی را دیدم که در آزادسازی شهر کوبانی شرکت کرده بود. او در پاسخ به علت حضورش برای مقابله با داعش گقت که اگر من اینجا نمی‌آمدم، مجبور بودم با آنها در ایران بجنگم! این فرهنگ ایرانی است که به شکل کرد، ترک، لر و سایر اقوام جلوه پیدا می‌کند. این زمینه بسیار مناسبی برای حفظ کیان و برنامه‌ریزی برای توسعه کشور است و ندیدن این پتانسیل بزرگ‌ترین ضربه به رشد ایران است.

دستیار ویژه رئیس جمهوری ایران در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی درباره راه‌حل مساله واگرایی قومی گفت: دولت با درک مشکل راه‌حل کوتاه‌مدت را برای جلوگیری از بحران‌های بالقوه در مشارکت همه اقوام، فرق و همه ایرانی‌ها می‌بیند، البته حرف زدن از این حق مشارکت ساده است اما عمل کردن به آن مشکل.

راه حل جلوگیری از بروز بحران‌های قومی

او با اعلام اینکه مشکل بالقوه امروز اختلاف مذهبی است، درباره راه‌حل دیگر جلوگیری از بروز بحران‌های قومی و مذهبی گفت: الان ما بیشتر به جای واگرایی قومی بیشتر از ناحیه اختلاف مذهبی در خطر هستیم. راه‌حل دیگر عدالت در مناطق قومی است. مانع اصلی توسعه متوازن، مانع فرهنگی است. ما با عام مردم کمتر مشکل داریم. مساله در نخبگان رهبران قومی است. وحدت فرهنگی و فکری کمتری با این رهبران وجود دارد و این مساله روی توسعه اثر منفی خواهد داشت.

وزیر پیشین اطلاعات در دولت محمد خاتمی درباره این مشکل مذهبی که از آن صحبت کرد گفت: ما امروز مشکل مذهبی داریم. دامنه مذهب وسیع است. اقوام خارج از ایران خود را ایرانی می‌دانند اما مذهب مرز ندارد و ما باید برای این مساله چاره‌ای پیدا کنیم.

او درباره اولویت‌های مردم ایران گفت: در نظرسنجی‌هایی که وزراتخانه‌های اطلاعات و ارشاد و همچنین سازمان‌های بین‌المللی نظرسنجی در ایران انجام داده‌اند، معلوم شده است که مردم به دو چیز بیشترین اهمیت را داده‌اند؛ یک ایران و دو خداپرستی! خیلی ایراد ندارد که ما مشترکات‌مان را کمی جدی‌تر بگیریم. من آخوند هستم و ناسیونالیست نیستم اما ایران اولین امپراطوری جهان بوده است.

علی یونسی درباره الگوی رضا شاه در برخورد با اقوام گفت: رضا شاه رقبای اصلی خود را در اقوام می‌دید. اقوامی که می‌خواستند حاکم ایران باشند اما در عین حال واگرا نبودند. رضا شاه به خاطر یک رهبر قوم، کل قوم را سرکوب می‌کرد اما اگر ترک، کرد و بلوچ و دیگر اقوام نباشند، دیگر چیزی از ایران باقی نمی‌ماند.

پرسش‌های شرکت‌کنندگان در جلسه از یونسی

بر اساس برنامه نشست، پس از پایان سخنرانی‌ها جلسه پرسش و پاسخی برگزار شد که بنا بود پرسش‌ها از هر سه میهمان برنامه، علی یونسی، حمیدرضا جلایی‌پور و ناصر فکوهی پرسیده شود اما بیش از 10 نفر پرسش‌کننده در این جلسه تنها از علی یونسی سوال‌هایی را پرسیدند.

جشن تیرگان، فعالیت‌های انجام شده درباره عملکرد علی یونسی در پست جدیدش درباره تدریس زبان مادری و انتشار روزنامه به زبان‌های اقوام ایرانی، عدم اعتماد به اقلیت‌ها، رد صلاحیت ارامنه در انتخابات شوراهای شهر، ترکمن نبودن مسئولان استانداری و فرمانداری‌های گلستان، مورد پرسش قرار نگرفتن قومیت و زبان در سرشماری‌ها، عینیت وجود شکاف قومیتی به جای شکاف مذهبی در کشور، خروجی برگزاری چنین جلساتی، امکان انجام نقد توسط نمایندگان اقلیت‌ها، برخورد امنیتی با فعالان زبان مادری و وجود یا نبود افرادی در مجموعه مسئولان که شکاف‌ها را عمیق‌تر می‌کنند از جمله این سوال‌ها بود.

دستیار ویژه رئیس جمهوری در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی در پاسخ به این پرسش‌ها، به طور کلی جواب‌هایی را بیان کرد. او در پاسخ به این پرسش‌ها گفت: وقتی بیمارستانی احداث می‌شود معنی آن این است که بیماری وجود دارد. وقتی حکومت می‌آید و به آسیب‌های اقلیت‌ها و مذاهب توجه می‌کند، معنی آن این است که این مساله وجود دارد ولی ما در زمینه این شکاف‌ها دچار بحران نیستیم.

او افزود: نگاه تبعیض‌آمیز در کشور وجود دارد اما خطر تهدیدآمیزی از اقوام نسبت به تمامیت ارضی کشور نداریم. ما در حال گفتمان‌سازی درباره این مساله هستیم و این اقدام ،همی است برای همین بود که من تا متوجه شدم این نشست در دانشگاه برگزار شده، با کمال میل قبول کردم زیرا گفنمان سازی از همین جلسات شروع میشود.

وی همچنین تصریح کرو: من شهادت می‌دهم که در رده‌های بالا موضوع تعصبات قومی و مذهبی وجود ندارد اما در مسئولان پایین رتبه این مسائل گاهی دیده می‌شود.

یونسی ادامه داد: در یک سریال تلویزیونی به یک قوم توهین شد. هر کس دیگری در معرض این اتفاق باشد اعتراض می‌کند و این اعتراض به مثابه واگرایی و خطر قومیتی به شمار نمی‌رود. سیاست‌های همگرایانه در آذربایجان جواب پس داده است. در سیستان و بلوچستان یا ااستان گلستان هم تابوشکنی کردیم ، به عنوان نمونه در استان گلستان هم فرماندار زن و هم سنی منصوب شده است. چرا به اینها اشاره نمی کنید؟ در جاهای دیگر هم زمینه‌سازی شروع شده اما موانع هم زیاد است. در همه شهرهایی که یک مذهب دارند، سعی شده مسئولان از میان خود آنها باشند. بنابراین کارهایی زیادی یا انجام شده یا در حال پیگیری است زیرا دولت در این خصوص به شدت جدی و به وعده های خود پایبند است.