پذیرش مدرسان علمی کاربردی فقط از طریق فراخوان انجام می‌شود/ تلاش دانشگاه علمی کاربردی برای حمایت دولت از دانشجویان بی‌بضاعت

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، ‌محمد‌حسین امید در این نشست گفت: «پس از نام‌گذاری سال 96 از سوی مقام معظم رهبری به نام "اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال" ما در این دانشگاه وظیفه سنگینی را برای خود قائل شده‌ایم و باید انجام دهیم. مشکل اساسی کشور در حال حاضر مشکل بیکاری است و به همین دلیل بود که رهبری امسال را با این عنوان نام‌گذاری کردند. بدون تولید مسلما اشتغال شکل نمی‌گیرد و بدون نیروی شاغل هم تولید نمی‌تواند پایدار باشد. ما در بحث اشتغال فکر می‌کنیم تربیت نیروهای کارآفرین از رسالت‌های این دانشگاه است.»

رئیس دانشگاه علمی‌کاربردی ادامه داد: «یکی از تکالیف آموزش عالی در برنامه ششم توسعه این است که دانشجویان مهارتی از 20 درصد در ابتدای برنامه به 30 درصد در انتهای آن برسند. اگر فکر کنیم که جمعیت دانشجویی کشور در پایان برنامه به چهار میلیون برسد و به این هدف کمی هم برسیم؛ بنابراین نیاز داریم تا در پایان برنامه یک میلیون و 200 هزار دانشجوی مهارتی داشته باشیم. نکته مهم این است که ما اکنون هم که در شروع برنامه هستیم آن عدد پیش‌بینی شده در ابتدای برنامه را نداریم در حالی که امروز باید 850 هزار دانشجوی مهارتی می‌داشتیم اما کمتر از عدد مصوب برنامه است. دانشجوی مهارتی دانشجویی است که دوره‌های فنی و حرفه‌ای را تمام کرده باشد و 70 درصد آموزش او عملی بوده باشد.»

جمعیت دانشجویی دانشگاه علمی کاربردی در حال حاضر کمتر از 500 هزار دانشجو است

او افزود: ‌«عمدتا دو سوم دانشجویان مهارتی در دانشگاه علمی‌کاربردی تحصیل می‌کنند و حدود 20 درصد هم در فنی‌و‌حرفه‌ای و سایر زیرنظام‌های آموزشی هستند. در این دانشگاه اگر قرار بود 70 درصد نقش را ایفا کنیم، اکنون باید 650 هزار دانشجوی مهارتی می‌داشتیم، در حالی که الان جمعیت دانشجویی ما زیر 500 هزار نفر است.»

رسیدن به این هدف کمی که اتفاقا در راستای فرمایش مقام معظم رهبری هم است چگونه محقق می‌شود؟ این سوالی بود که امید درباره آن گفت:‌ «در سال 95 چیزی بالغ بر یک میلیون و 800 هزار فرصت تحصیلی در آموزش عالی وجود داشت که از این تعداد حدود 840 هزار مربوط به ظرفیتی بود که دانشگاه علمی‌کاربردی اعلام کرده بود. اما از طرف دیگر تعداد متقاضیان زیر 700 هزار دانشجو بودند، یعنی به ازای هر متقاضی 3 صندلی وجود داشت. در این دانشگاه نیز از 850 هزار دانشجویی که اعلام نیاز کرده بودیم فقط حدود 150 هزار دانشجو ثبت‌نام کردند.»

امید به اینکه چرا وضعیت این دانشگاه نسبت به بقیه در این موضوع بدتر بوده است نیز اشاره کرد و گفت:‌ «دانشگاه جامع علمی‌کاربردی دارای نظامی مهارتی است و در تمام دنیا آموزش کارشناسی پیوسته در این نوع دانشگاه‌ها وجود ندارد؛ همچنین هزینه‌ها در نظام مهارتی سنگین است و با اینکه همه دانشجوها شهریه‌پرداز هستند اولویت بالای آنها نیز آموزش مهارتی نیست. بیشترین ورودی دانشگاه علمی‌کاربردی از زیر‌نظام مهارتی آموزش و پرورش است و فارغ‌التحصیلان اکثرا از هنرستان‌های فنی‌و‌حرفه‌ای به سوی این دانشگاه می‌آیند. اما جدای از این چالش‌ها فکر می‌کنیم که نامگذاری امسال باعث شکوفایی این دانشگاه می‌شود و شرط آن این است که دانشگاه علمی‌کاربردی بتواند دانشجوی مهارتی آماده محیط کار تربیت کند.»

تحقق کامل ماموریت‌گرایی مراکز علمی کاربردی تا مهر امسال

به گفته امید در دو ماه اخیر دو تفاهم‌نامه این دانشگاه با منطقه پارس جنوبی و شرکت ماشین‌سازی اراک امضا شده است تا نیاز نیروی کار آنها از سوی این دانشگاه تامین شود و مقرر است همین روند مذاکره ادامه یابد و در همین هفته نیز این دانشگاه با استانداری کرمانشاه تفاهم‌نامه‌ای را امضا می‌کند.

او در ادامه گفت:‌ «تعداد کسانی که دوره‌های مهارتی را در این دانشگاه تمام کرده‌اند و اکنون شاغل هستند نسبت به سایر زیر نظام‌ها بیشتر است و این یک مزیت به حساب می‌آید. اگر ما بتوانیم شرایط لازم را برای تربیت مهارتی دانشجویان فراهم کنیم و رشته‌های جدید را توسعه دهیم و همچنین با شناسایی مشاغل، به اعتقاد من این تناقض قابل حل است.»

رئیس دانشگاه علمی کاربردی به وضعیت مراکز این دانشگاه نیز اشاره کرد و افزود:‌ «در حال حاضر از هزار مرکز علمی کاربردی در سراسر کشور، 900 مرکز فعال هستند. متاسفانه در گذشته این مراکز در محیط کار شکل نگرفتند و رشته‌ها ماموریت‌‌محور نبودند؛ اما ماموریت‌گرایی مراکز از سال 95 شروع شد و در مهر امسال این سیاست را تقریبا به طور کامل اجرایی می‌کنیم تا نقشی اساسی در موضوع اشتغال ایفا کنیم.»

برگزاری دوره‌های آموزش مهارتی دانشگاه علمی‌کاربردی در دستگاه‌های مختلف

امید گفت:‌ «در دنیا بیش از 15 هزار شغل شناخته شده است ولی در کشور ما متاسفانه آمار دقیقی نیست، گفته می‌شود که تعداد آنها به سه هزار شغل می‌رسد. بنابراین شکاف عمیقی حدود 12 هزار شغل در این میان وجود دارد و ما باید این مشاغل را به 5 هزار شغل برسانیم و بر‌اساس توانایی که در این دانشگاه وجود دارد به دولت هم پیشنهاد داده‌ایم. ما برای این مشاغل پودمان‌ها سرفصل‌ها و رشته تعریف می‌کنیم و دانشجویان را آماده محیط کار می‌کنیم، لازمه این کار شناسایی مناطق کشور بود که با شروع منطقه‌بندی در دانشگاه علمی کاربردی 9 منطقه شناسایی شدند که به آنها اختیاراتی داده شده است و در حال شناسایی ظرفیت‌ها و مزیت‌های مناطق خود هستند و به این ترتیب این هدف را با رویکرد ماموریت‌گرایی و تعریف مشاغل جدید محقق می‌کنیم.»

او به مشکلات دوره‌های قبل این دانشگاه نیز اشاره کرد و گفت:‌ «در مقاطعی توجه دانشگاه به تک درس‌ها و تک پودمان‌ها کم شده بود و مانند سایر زیر نظام‌ها مدرک‌گرایی در این دانشگاه هم رواج داشت. از 478 تک پودمان و تک درس موجود 159 مورد در نیمه دوم سال 95 به تصویب رسیده است و در آینده‌ای نزدیک نیز 59 تک درس دیگر هم در شورا به تصویب می‌رسد. بر اساس مشاغل جدید این پودمان‌ها تعریف می‌شوند و در مرحله بعد از این تک پودمان‌ها مقطع هم بیرون می‌آید و می‌توانیم به دانشجویان مدرک بدهیم. ما امیدواریم بتوانیم نیازهای دستگاه‌ها را برای آموزش‌های بین سطوح هم جبران کنیم تا آموزش مهارتی برای دستگاه‌های مختلف اجرا شود.»

دانش‌نامه مهارتی و کتاب مشاغل تهیه می‌شود

صلاحیت حرفه‌ای یکی دیگر از برنامه‌های این دانشگاه است که امید درباره آن گفت: «در دنیای امروز اشتغال صرفا بر‌اساس مدرک نیست، فرد باید گواهی‌هایی داشته باشد، به این معنی که برای فلان شغل صلاحیت مورد نظر را دارد. این صلاحیت هنوز در کشور ما نیست. صلاحیت حرفه‌ای دارای دو بخش آموزش عالی و مهارت‌های قبل از آموزش عالی است که در آیین‌نامه قبلی دولت بخشی از این نظام به وزارت کار و بخشی هم که به آموزشی عالی محول شده بود بلاتکلیف مانده بود، که ما به وزارت علوم و ستاد اقتصاد مقاومتی پیشنهاد دادیم که با توجه به اینکه امسال سال اشتغال است نظام صلاحیت حرفه‌ای هم مستقر شود هر چند که این کار به سادگی نیست و نیاز به پیش ‌فرض‌های زیادی دارد.»

به گفته رئیس دانشگاه علمی کاربردی 18 مهر امسال سالگرد بیست و پنجمین سال راه‌اندازی این دانشگاه است که برگزاری نمایشگاه دستاوردهای دانشگاه از مهم‌ترین برنامه‌های این روز است. امید از نهایی‌شدن توافق‌نامه اولیه دانشنامه مهارتی و کتاب مشاغل در آینده‌ای نزدیک خبر داد و گفت:‌ «امیدواریم مهارت‌آموزی در این کشور به یک ارزش تبدیل شود. متاسفانه خیلی از مراکز ما که قوی هم هستند ظرفیت‌های خالی دارند و مراکزی که دوره‌های نظری برگزار می‌کنند ظرفیت‌شان پر شده است. در سال‌های قبل 70 هزار مجوز برای تدریس در این دانشگاه صادر شده است، در حالی که افراد صلاحیت تدریس در آن رشته‌ها را نداشتند. کار مهمی که امسال انجام شده اعلام فراخوان برای پذیرش مدرس بود که در این فراخوان 42 هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند، در استان‌هایی که تعداد ثبت‌نام کنندگان بیشتر از نیاز باشد، آزمون برگزار می‌شود و واحدهای استانی به صورت مصاحبه حضوری نیز افراد را ارزیابی می‌کنند و در نهایت از 42 هزار نفر 9 هزار نفر را پذیرش می‌کنیم و به آنها کارت شناسایی داده می‌شود تا بتوانند از امتیازات دانشگاه و نیز تسهیلات و ... استفاده کنند.»

توجه بیشتر دانشگاه جامع‌ علمی‌کاربردی به حوزه فرهنگ و هنر

او همچنین از اتمام سطح‌بندی مراکز علمی کاربردی خبر داد و گفت:‌ «این سطح‌بندی با اینکه تمام شده اما هنوز اعلام نشده است، چون در سطح‌بندی قبلی مراکزی که دارای سطح مطلوب بودند، زیاد نبودند و دوباره این کار را انجام داده‌ایم و چون تصمیمات مهم و همه کارهای دانشگاه از قبیل اعطای رشته و ... بر‌اساس این طرح انجام می‌شود بعد از بررسی‌های دقیق‌تر اعلام می‌شود.»

او افزود: «در بودجه امسال تسهیلات ارزی و ریالی برای دانشگاه علمی‌کاربردی در نظر گرفته شده و بر‌اساس نتایج سطح‌بندی بین مراکز تقسیم می‌شود اما نکته مهم آن این است که این تسهیلات فقط به بخش فناوری داده می‌شود و در بخش آموزش دانشگاه چیزی توزیع نمی‌شود. همچنین تفاهم‌مامه‌ای در حال امضا با وزارت علوم داریم که سهولت بیشتری برای ایجاد مراکز رشد این دانشگاه در نظر بگیرند.»

رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی در پایان گفت:‌ «صنعت، کشاورزی، خدمات اجتماعی و مدیریت و فرهنگ و هنر 4 حوزه دانشگاه علمی کاربردی هستند. کمترین دانشجوی ما در حوزه فرهنگ و هنر است که در کل تاریخ این دانشگاه رشته‌های این حوزه 21 درصد کل رشته‌های دانشگاه را تشکیل دادند، اما با تلاش‌هایی که در این زمینه انجام دادیم در نیمه دوم سال 95 از 159 تک پودمان و تک درس که تعریف شد 95 مورد مربوط به حوزه فرهنگ و هنر بود و نیز علی‌رغم سخت‌گیری‌ها برای اعطای مجوز و راه‌اندازی مراکز در حوزه فرهنگ و هنر آسان می‌گیریم. همچنین برنامه‌ای را قبلا در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس دنبال کردیم که به نتیجه نرسید و مطمئنا امسال هم آن را با جدیت دنبال می‌کنیم تا دولت بخشی از دانشجویان این دانشگاه را مورد حمایت قرار داده و به آن‌ها کمک هزینه تحصیل بدهد. قصد ما این است تا این هدف در بودجه سال 97 گنجانده شود و در صورت تحقق فقط به بعضی از مراکز در مناطقی خاص داده می‌شود.»