دانش اقتصادبنیان، اقتصاد دانش‌بنیان

همانطور که از نام اقتصاد دانش‌بنیان پیداست، به آن درآمدی گفته می شود که از علم و دانش برآید و مانند سایر کارخانه ها تولید محصولات فیزیکی ندارد، بلکه به اقتصاد دانایی و درآمد براساس دانش فنی گفته می شود. برای مثال بیل گیتس مدیر شرکت ماکروسافت و یا مارک الیوت زاکربرگ موسس فیس بوک، هیچ کالایی مانند کفش یا ماشین تولید نمی کنند بلکه درآمدشان حاصل از فناوری نوین، تولید نرم افزار و دنیای مجازیست.

این شرکت ها در ایران دارای قوانین خاص و خارج از ضوابط سایر شرکت ها هستند، برای مثال معاف از پرداخت مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، سود بازرگانی بوده و عوارض صادراتی به مدت 15 سال پرداخت نمی شود، در عوض وام های قابل توجهی برای راه اندازی و به سرانجام رسیدن ایده دریافت می کنند و درآمدشان به دلیل نوآور بودن و ابتکارشان است و از نظر حفظ حقوق معنوی اطلاعات، صد در صد حمایت می شوند، زیرا که امروزه عصر داده است و هر کشوری که اطلاعات و داده های بیشتر و مفید تری داشته باشد جلوتر و قوی تر خواهد بود، و از آنجایی که از ایده تا عمل و تولید محصول ممکن است مدت ها طول بکشد و خروجی منحصر به فردی دارد، حمایت ارگانی که مهد علم و دانش باشد را می طلبد، و از راه خرد جمعی نتیجه ایده آلی حاصل خواهد شد.

در این شرکتها عموما چندین فارغ التحصیل دانشگاه، به قول معروف فکرهای خود را روی هم گذاشته و محصولی خلاقانه براساس دانش و آموخته هایشان تولید می کنند. از اینرو به این شرکت ها، دانش بنیان گفته می شود که بنیان و اساس محصولات، دانش و آگاهی و اطلاعات افراد است و از آنجایی که خواستگاه علم و دانش، دانشگاه ها هستند، این شرکت ها در سایه دانشگاه ها جوانه زده و رشد می کنند.

دانشگاه آزاد اسلامی یکی از پیشگامان حمایت از شرکت های دانش بنیان است که از تمام زوایا دانشجویان و دانش آموختگان و فارغ التحصیلان را برای نیل به تأسیس چنین شرکت هایی حمایت می کند. در حالیکه تنها منبع مالی دانشگاه های آزاد اسلامی شهریه های دانشجویان است که شاید از آن سرچشمه فرهنگی و علمی، به دانش اقتصاد بنیان یاد کنند که دانشگاهی با وسعت بین المللی و بدون هیچگونه کمک از منابع مالی دولتی و حتی با پرداخت به موقع مالیات و تنها با تکیه بر دریافت شهریه دانشجویان، به چنین قدرت و اعتباری رسیده است.

در مقابل عبارت «اقتصاد دانش‌بنیان» شاید بتوان عبارت «سرمایه گذاری دانش‌بنیان» را مطرح کرد که آموزش و پرورش مصداق کامل آنست. ارگانی که در کل کشورهای دنیا هیچگونه کالایی تولید نمی کند بلکه بودجه قابل توجهی از دولت را به خود اختصاص می دهد تا سرمایه گذاری دانش بنیان داشته باشد، و برای نسلی آماده و آگاه هزینه کند، چه از نظر مالی و چه از لحاظ زمانی، که وقت، گرانبها ترین سرمایه بشر است.

معلمان دانش بنیان ترین اقتصاد را در کلاس های خود با زبان صبر و حوصله به فرزندان ما می آموزند تا آینده روشنی را رقم بزنند، چرا که قدر و قیمت هر کالایی براساس زمانی که برای تولید آن صرف شده سنجیده می شود و برای تولید هیچ کالایی به اندازه دانش و علم، وقت و زمان هزینه نمی شود که اگر بودجه اختصاص یافته به آموزش و پرورش را نیز به آن بیفزاییم رکوردی نشکستنی را صاحب خواهد شد.

نا گفته پیداست که معلمان دلسوز و زحمت کش چه سرمایه عظیمی را مدیریت کرده و بسان کوزه گری زبردست آینده را از پس گِلی بی شکل ترسیم می کنند. که اگر معلمان گرامی علم آموزی را وظیفه خود می دانند سپاسگزاری و قدرشناسی نیز وظیفه ماست که اکنون به سلاح اقتصاد دانش بنیان، از سر زحمات آن ها مسلحیم.

* مدیر روابط عمومی واحد شیروان و دانشجوی دکتری شیمی تجزیه