یار دیرین مصدق و پایان عمری که پای فرهنگ و ادبیات گذاشت/ زندگی‌نامه ادیب برومند + تصاویر

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، ادیب برومند، یکی از چهره‌های سرشناس در وادی فرهنگ و ادبیات کشور بود و البته فعالیت‌های سیاسی او در دهه‌های گذشته، او را به چهره‌ای شناخته شده در وادی سیاست تبدیل کرده بود.

از برومند دفاتر شعر متعددی با نام‌های نامه‌های وطن، روزگار دژم، پیام آزادی، حاصل هستی، گلهای موسمی و راز پرواز به جا مانده است. او همچنین تصحیح دیوان حافظ، تصحیح و بازنویسی داستان‌های رستم و اسفندیار، سیاوش و سودابه، به پیشگاه فردوسی، هنر قلمدان و تراز سخن را نیز در کارنامه ادبی خود دارد.

او یکی از مجموعه‌داران قدیمی بود و در زمینه سبک نگارگری و همچنین نگارگران دوران قاجار شناخت کامل داشت و مقالات بسیاری در این مورد نشر کرد. مجموعه کلکسیون شخصی او به همراه توضیحات در مورد سبک‌های هنری دوران قاجار در کتاب نگارستان ادیب منتشر شده است. استاد برومند همچنین اولین کتاب در خصوص هنر قلمدان را نگاشته است.

عبدالعلی ادیب برومند در بیست و یکم خرداد ماه ۱۳۰۳در زادگاهش شهر« گـز» از شهرستان برخوار اصفهان به دنیا آمده است. پدرش مرحوم مصطفی قلیخان برومند از خوانین گـز بود که از حسن خط و مقدمات زبان عربی و آگاهی های تاریخی بهره داشت. به زبان فرانسه مسلـّط و از جمله تجدد طلبان عصر بود، هیچ گاه شغل دولتی نپذیرفت و به کار مِلک‌داری و کشاورزی اکتفا کرد.

مادرش مرحوم رباب غفار دخت، خواهر بزرگ استاد حیدر علیخان برومند بود که از سواد خــوانــدن و نــوشتن بـی‌بـهره نبود، در خـانـه‌داری و تنظیم امـور اقتصادی خـانـواده زنی لیاقت‌مند و با شخصیّت به شمار می‌رفت که درباره تحصیلات فرزندان هم، پی‌گیری و علاقه‌مندی کامل از خود نشان می‌داد.

عبدالعلی ادیب برومند در سن شش سالگی نزد معلم سرخانه که « ملا قنبر» نام داشت و مکتب‌دار بـود، خـوانـدن و نوشتن را آغــاز کرد و پس از دو سال به اصفهان آمـد و نخست دو سه ماه در مدرسه «قدسیه» درس خواند و سپس در دبیرستان «فرهنگ» که مدیرش روانشاد «مجید میراحمدی» از پیشگامان آموزش و پرورش اصفهان بود نام نویسی کرد و از کلاس سوم ابتدایی تا سوم متوسطه در آن دبیرستان به تحصیل پرداخت. پس از دریافت سیکل به دبیرستان« صارمیه » اصفهان رفت و در رشته ادبی دیپلم گرفت و در شهریور ماه ۱۳۲۱ به منظور ادامه تحصیل به تهران رفت و در سال ۱۳۲۴ موفـّـق به گرفتن لیسانس در رشته حقوق قضائی از دانشکده حقوق شد.

ادیب برومند در سال ۱۳۲۵ از وزارت دادگستری ابلاغی برای شغل دادیاری دادگستری اردبیل دریافت کرد ولی از پذیرفتن سمَت قضائی اعـراض کرد و تقاضای صدور پـروانـه کارآموزی وکالت دادگستری کرد و دو سال بعد بطور مستقـل به عنوان وکیل پایه ۱ دادگستری مشغول کار شد؛ وی سال‌ها وکیل بانک ملـّی در ایران بود و وکالتهای متفرق را کمتر می‌پذیرفت و در این حرفه همواره برای احقاق حقوق می‌کوشید.

برومند در ظرف مدتی که در دانشکده حقوق تحصیل می‌کرد نسبت به تکمیل معلومات ادبی و پرورش دادن طبع شاعری خود غافل نبود بلکه با کوشش بسیار شمار فراوانی از متون معتبر نظم و نثر پارسی را با دقت تمام مطالعه کرد و در شعر و ادب به ممارست پرداخت و به زبان عربی و فرانسه نیز به خوبی آشنایی پیدا کرد . ادیب تا سن ۱۶ سالگی به نثر نویسی اهتمام می‌ورزید ولی از ۱۷ سالگی بیشتر به شعر و شاعری روی آورد و با علاقه و دلبستگی به شاعران و اشعارشعرای دوران مشروطه خواهی برای ادامه آن سبکِ نوپا از جهت موضوع و مطلب که دیرینگی نداشت و ابتلا آت زمان را موضوع شعر قرار می‌داد، به پیروی از این سبک پرداخت و تا پایان عمر دنباله این سبک را رها نکرد.

پس از حادثه سوم شهریور ماه ۱۳۲۰ و اشغال ایران توسط متـفـقـیـن در جنگ جهانی دوم، به سرودن شعرهای سیاسی و میهنی پرداخت. موضوع این اشعار حمله به اشغال کنندگان ایران و مخالفت با عـوامـل بیگانه یعنی هواداران شوروی و انگلیس و انـتـقـاد از دیکتاتوری دوران رضا شاه و تقویت آزادیخواهی و استقلال طلبی و حسِ وطن خـواهـی در مـردم ایران بود که در جـرایـد و مجلات کشور منتشر می‌شد و افـزون براین ادیب به دسته ها و حزب‌های دست نشانده بیگانگان نیز با حربه شعر و زبان قلم به جنگ و ستیز ادامه می‌داد، چنان که در غائله آذربایجان و زمزمه تجزیه‌طلبی در آن سامان به شدّت برضد حزب دموکرات آذربایجان و حکومت «سید جعفر پیشه‌وری» مـبـارزه قـلمی و شعری را آغـاز کرد کـه تـا پـایـان حـادثـه و بعد از آن از این حملات دست نکشید.

ادیب برومند از آبان ماه ۱۳۲۸ که جبهه ملی ایران به رهبری زنده یاد دکتر محمد مصدق بنیان گذاری شد و نهضتِ «ملی کردن صنعت نفت در سراسر ایران» جنب و جوش خاصی پدید آورده بود، از هـواداران سر سخت نهضت ملی ایران شد و با سرودن اشعار میهنی و سیاسی به یاری و همگامی جبهه ملی و این نهضت ضد استعماری پرداخت و با نفوذ سیاسی انگلیس و تحریکات روسیه شوروی در آویخت؛ بعد از کودتای شوم ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ با حکومت کودتا به مبارزه برخاست و پس از تشکیل دوره دوم فعالیت‌های جبهه ملی از روز نخست در شمار پایه گذاران این جبهه با حکومت دیکتاتوری «محمد رضا شاه» مخالفت کرد و در نتیجه مبارزه با استبداد سه بار زندانی شد. هنگام تجدید فعالیت جبهه در سال ۱۳۵۷ عضو شورای مرکزی جبهه ملی و سپس عضو هیئت رهبری بود و به اتفاقِ هم مسلکان خود در حزب ایران و جبهه، با خیزش ملت قلماً و قدمـاً همگامی کرد.

در سال ۱۳۷۳ با همراهی چند تن از همفکران، بار دیگر به ادامه فعالیت‌های سیاسی جبهه ملی، پس از مدتی پراکندگی اقدام کرد و با سازماندهی جبهه از وقفه‌ای که در این مسیر پیش آمده بود جلوگیری کرد و خود رئیس هیات اجرایی این گروه شد. ادیب برومند مدت شصت سال با قلم و قدم در راهِ سر بلندی ایران و آزادی و ضدیت با استبداد و استعمار کوشیده و بیشترین قسمت اشعارش میهنی و سیاسی و ملی است.

ادیب در اردیبهشت ماه ۱۳۲۶ با خاله زاده خود فرنگیس امینـی فرزند حاج عبدالـلـّه امینـی سدهی پیوند زناشوئی بست و از وی سه فرزند به نام جهانشاه، پوراندخت و شهریار شد. برومند چندین بار به اروپا و یکبار به آمریکا و مصر سفر کرده و در سال ۱۳۵۵ به اتفاق دایی خـود مرحوم حاج حـیـدر علیخان برومند بـه زیارت کعبه و حج تمتـّـع نـایـل گردیده و دوبار نیز به فیض حـّج عـمره توفیق حاصل کرده است. (برگرفته از پایگاه فرهنگسرای ادیب برومند گز)

بنیاد فرهنگی و فرهنگسرای ادیب برومند در در ۲۵ مهر ۱۳۸۲ در شهر گز، زادگاه وی در خانه تاریخی برومند طی مراسمی گشایش یافت. زمین آن به مساحت ۳۳۵۰ متر مربع از سوی وی اهدا شده بود.

پیکر این شاعر فقید، روز پنجشنبه در زادگاهش در شهر گز برخوار اصفهان تشییع و در محل فرهنگسرای ادیب برومند به خاک سپرده می‌شود.