گفت‌وگوی آنا با معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری:
اشتغال مهمترین مطالبه زنان کشور/ حوصله ریاست‌جمهوری ندارم/ نقد نمی‌کنند، تخریب می‌کنند
مهرو ماهر، گروه اجتماعی خبرگزاری آنا- شروع به‌کار دولت یازدهم با تغییر مهمی در حوزه زنان همراه بود، تغییر مرکز امور زنان و خانواده به یک معاونت در نهاد ریاست جمهوری؛ همین تغییر کافی بود تا سقف توقعات در این حوزه از سوی فعالان حقوق زنان و حتی زنانی در نقش‌های کارگری، کارمندی و خانه‌دار بالاتر از همیشه باشد. از طرفی همین ارتقاء باعث شد حساسیت‌ها و حاشیه‌سازی برای سکان‌دار این معاونت نیز چند برابر شود. حاشیه‌هایی که حالا مدت‌هاست فقط با سکوت شهین‌دخت مولاوردی همراه شده، چون او معتقد است قصد برخی از منتقدان بیشتر تخریب است تا اصلاح. با همه این اوصاف، وقتی برای گفت‌وگو روبه‌روی مولاوردی قرار بگیری، از پاسخ‌هایش متوجه می‌شوی که او در این جایگاه، زن توانمندی است و همین فشارها سبب شده تا صبور باشد و حتی گاهی محافظه‌کار.
* منتقدان و فعالان زنان معتقدند که دولت یازدهم فعالیت قابل توجهی برای حوزه زنان انجام نداده و قول‌ها و وعده‌های این دولت محقق نشده است. چه پاسخی برای این افراد دارید؟
ای کاش کسی از این منتقدان سوال کند آنچه باید محقق می‌شده و نشده دقیقا چه مسایلی بوده است؟ حداقل چند مصداق بگویند و مثال بیاورند. یک دوره سه سال و نیمه که هنوز به چهار سال نرسیده، زمان کافی برای رسیدگی به تمام مطالبات تاریخی بر زمین مانده و معطل مانده حوزه زنان نیست. حتی برای تحقق وعده‌ها و شعارهای رئیس جمهوری که در برنامه کتبی ارائه داده بود، راهبردهای حوزه زنان و خانواده را داریم که بسیار مفصل است. برای بررسی و ارزیابی کارنامه دولت در وعده‌ها و شعارهای اعلام شده باید زمان، اعتبارات و امکانات را در نظر بگیریم، همچنین شرایطی را که در زمان بر عهده گرفتن مسئولیت داشتیم، باید مورد توجه قرار داد و بعد در مورد عملکرد دولت در حوزه زنان اظهار نظر کرد، زیرا دولت تنها معاونت امور زنان نیست.
فراموش نکنیم که ما از بدو شروع فعالیت در معاونت امور زنان و خانواده مجبور به حرکت در مسیر مشخص ماده 230 برنامه پنجم توسعه بودیم و این برنامه نقشه راه ما در طول چهار سال بود و با توجه به اینکه قرار بود برای برنامه پنجم گزارش عملکرد ارائه دهیم، نمی‌توانستیم این برنامه را به طور کلی کنار بگذاریم. ماده‌ای که بسیار کلی و گسترده در قالب 14 محور بود و از ما خواسته شده بود در آن چارچوب همکاری با دستگاه‌های اجرایی، تفاهم‌نامه امضا کنیم و اقدامات قانونی انجام دهیم و ما هم دقیقا آن را رعایت کرده‌ایم و هم‌اکنون 71 موافقتنامه و 96 پروژه اجرا و 85 تفاهم‌نامه با دستگاه‌های اجرایی در موضوعات مختلف امضا کرده‌ایم.
* در یک سال گذشته برای حوزه زنان چه کردید؟
تلاش ما بر این بود که بسیاری از برنامه‌هایی را که در سطح چند استان داشتیم و از اول دولت یازدهم به هر دلیلی از جمله کمبود اعتبارات نتوانستیم اجرا کنیم، به صورت طرح ملی ارائه دهیم زیرا زمینه‌های آن در سال‌های قبل فراهم شده بود و توانستیم در سطح ملی چندین پروژه را داشته باشیم از جمله تاب‌آوری اجتماعی و طرح ملی توان‌افزایی زنان مدیر در استانها که با وزارت کشور در حال اجراست، همچنین طرح کلینیک‌های سلامت خانواده نیز یکی دیگر از برنامه‌های ما بود که تلاش می کنیم در سطح ملی در تمام کشور تشکیل و راه‌اندازی شود. طرح توانمندسازی اقتصادی زنان سرپرست خانوار نیز بالاخره پس از پایلوتی که در شهر ری انجام دادیم برای 15 استان با همکاری شورای اجتماعی کشور و کارگروه این شورا در مورد آسیب های اجتماعی با مشارکت آن شورا به سرانجام رسید. همچنین پیگیری نهایی شدن لوایحی که امسال در دستور کار ما بود نیز یکی دیگر از اقدامات ما در سال 95 محسوب می‌شود.
* مهمترین اتفاق سال 95 در حوزه زنان چه بود؟
تدوین لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت، مهمترین اتفاق حوزه زنان در سال 95 بود که متن این لایحه از سوی معاونت امور زنان و خانواده نهایی شده و هم‌اکنون در حال تدوین نامه برای معاون اول رئیس جمهوری هستیم، در حالی که این موضوع از دولت دهم مورد بی‌توجهی واقع شده و مسکوت مانده بود.
* در طول مدت فعالیت در معاونت امور زنان و خانواده رئیس جمهوری به تمام برنامه‌ها و خواسته‌های خود در این حوزه دست پیدا کردید؟
نه، متاسفانه زمان خیلی کوتاه بود و به سرعت گذشت؛ به قول قیصر امین‌پور "ناگهان چقدر زود دیر می‌شود"، تا چشم باز کردیم زمان را از دست دادیم. بسیاری از برنامه‌های ما هنوز ناتمام مانده و خیلی از ایده‌های من به عنوان کسی که در این حوزه فعالیت کرده و تصورم بر این بوده که بعد از گذشت یکی دو ماه از پذیرفتن این مسئولیت بهترین موقعیت را پیدا می‌کنم تا بتوانم ایده‌های خود را به نتیجه و عملیات نزدیک کنم با محدودیت روبه‌رو بود.
انتظاری که به عنوان یک حقوقدان از خودم داشتم هنوز برآورده نشده است. حتی برخی از افرادی که مرا از نزدیک می‌شناختند و روی این ویژگی من حساب باز کرده بودند، تصور می‌کردند با وجود حساسیت و تاکیدی که من روی حقوق زنان و قوانین دارم در این معاونت انقلاب به پا خواهم کرد اما این‌گونه نشد.
تدوین لایحه تامین امنیت زنان در برابر خشونت، مهمترین اتفاق حوزه زنان در سال 95 بود که متن این لایحه از سوی معاونت امور زنان و خانواده نهایی شده و هم‌اکنون در حال تدوین نامه برای معاون اول رئیس جمهوری هستیم
* اگر حضور شما در معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری برای دولت آینده نیز تمدید شود، می‌توانید انقلاب به پا کنید؟
چه من باشم چه نباشم، مسیر برای آینده ریل‌گذاری و مقدمات کار فراهم شده که این موضوعات کار را راحت‌تر می‌کند زیرا آواربرداری انجام شده و کسی که می‌آید، تکلیف خود را می‌داند.
* چرا با کمبود زمان روبه‌رو شدید؟
زمانی که در اختیار داشتیم به هیچ‌وجه متناسب با حجم و وسعت مطالبات و انتظارات جامعه زنان نبود. ما با حجم زیاد انتظارات مردمی مواجه بودیم. بسیاری از زمان ما برای پیگیری‌ها مراجعات مردمی و تقاضاهای آنان صرف شد که حتی نمی‌توانستیم آنها را نادیده بگیریم و بی‌پاسخ بگذاریم. حسرت به دلم ماند که روزی یک ساعت بتوانم به پرونده‌های روی میزم برسم و آنها را ورق بزنم تا حداقل به صفر برسد، در حالی که اگر یک روز کارتابل اداری خود را باز نکنم 300 نامه در آن جمع می‌شود.
برخی از مردم از ماه‌ها در نوبت ملاقات هستند و انتظار دارند که مباحث معیشتی و اشتغال خود را با ما مطرح کنند، گرچه بارها اعلام کرده‌ایم که ما وزارتخانه نیستیم که بتوانیم برای آنان شغل ایجاد کنیم اما زنان و دختران نیازهای مالی و شغلی بسیاری دارند که باید به آن رسیدگی کنیم.
در هر سفر استانی تقریبا یک کیسه بزرگ نامه با خود می‌آوریم که بسیاری از زنان قسم می‌دهند که خودتان نامه را بخوانید و به آن ترتیب اثر دهید، بنابراین آنها را حتما خودم می‌خوانم حتی سایر نامه‌های بی‌قسم را هم کارشناسان و مدیران ما می‌خوانند و بررسی می‌کنند بنابراین امکان ندارد نامه‌ای را نخوانده کنار بگذاریم.
* کدام‌یک از برنامه‌های مورد علاقه شما در این دوره نیمه‌تمام باقی ماند؟
بسیاری از لوایحی که ما می‌توانستیم و باید ارائه می دادیم و هم‌اکنون در دستور کار است، مورد تاکید بود که زمان برای رسیدگی به آن کافی نبود، زیرا باید برنامه‌ها و لوایحی بیشتری در حوزه زنان و خانواده ارائه می‌کردیم.
برنامه‌های ملی برای توانمندسازی و توان‌افزایی گروههای مختلف زنان از جمله طرح‌های مورد تاکید ما بود که سعی کردیم گروههای مختلف زنان را تحت پوشش قرار دهیم اما زمان و اعتبارات لازم را در اختیار نداشتیم و با کمبود و محدودیت اعتبارات و امکانات مواجه بودیم.
برهمین اساس باید این موضوع در دوره بعدی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری مورد توجه قرار گیرد تا حمایت از هیچ گروهی از زنان از قلم نیفتد زیرا این معاونت خانه تمام زنان و دختران ایرانی است و ما نمی‌توانیم مسایل زنان را به مسایل گروههای خاص تقلیل دهیم و بقیه را نادیده بگیریم، هر یک از این گروه‌ها مسایل و خواسته‌های مربوط به خود را دارند.
* در طول این مدت بیشترین مطالبات زنان در شهرهای مختلف کشور چه بود؟
بیشترین خواسته زنان کشور مساله اشتغال بود زیرا مساله اصلی بیکاری زنان است. متاسفانه در مکاتباتی که از سراسر کشور با ما صورت می‌گیرد یک جمله ثابت است «یک شغل دولتی با حقوق ثابت می‌خواهیم». تعداد افراد جویای کار در بین زنان بیشتر از مردان است، بر همین اساس به نظر می‌رسد که اشتغال مطالبه اصلی زنان و دختران جوان است.
* اگر در انتخابات سال آینده ریاست جمهوری، حسن روحانی مجددا از سوی مردم رای بیاورد و به شما پیشنهاد ادامه فعالیت در معاونت امور زنان و خانواده بدهد، می‌پذیرید؟
اجازه بدهید زمانش برسد و این پیشنهاد از سوی رئیس جمهور مطرح شود، در آن شرایط تصمیم‌گیری می‌کنم.
* اگر در دولت آینده سمتی نداشته باشید، چه می‌کنید؟
به کار تخصصی خود در دفتر اسناد رسمی ادامه می‌دهم و به دفترخانه می‌روم. همچنین پس از اتمام کار در معاونت زنان به عنوان یک کنش‌گر اجتماعی به فعالیت‌های اجتماعی خود در حوزه زنان و خانواده ادامه می‌دهم و هم‌اکنون نیز عضو بسیاری از تشکل‌های سیاسی و اجتماعی هستم اما به دلیل مشغله کاری نمی‌توانم به آنها برسم اما پس از این دوره آنها را دوباره ادامه می‌دهم.
* چه نظری در مورد حضور و کاندیداتوری زنان در انتخابات ریاست جمهوری دارید؟
به عنوان یک زن از ورود زنان به این عرصه خوشحال می‌شوم، چون دغدغه همیشگی ما این بوده که تکلیف رجل سیاسی مشخص شود که آیا زنان رجل سیاسی محسوب می‌شوند یا خیر. البته به نظر من هم‌اکنون زنانی بسیاری را داریم که در مقایسه با مردان توانایی ریاست جمهوری دارند. هم‌اکنون هم طبق روال گذشته زنان می‌توانند ثبت‌نام کنند و اگر به مراحل نهایی برسند که این تابو شکسته و یک بار برای همیشه تکلیف این موضوع مشخص شود، اتفاق مبارکی است. همه از این موضوع خوشحال می‌شوند و باید ببینیم چه خانم‌هایی و از طرف چه احزاب و تشکل‌هایی ثبت‌نام می‌کنند.
به عنوان مثال خانم طالقانی یکی از زنانی است که در دوره‌های مختلف انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام می‌کند و همیشه هم گفته تا زمانی که تکلیف رجل سیاسی را مشخص نکنند از پا نخواهم نشست. در دوره‌های قبل چند خانم ناشناس و ناشناخته هم داشتیم که در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرده بودند.
* از عملکرد زنان این دوره مجلس شورای اسلامی راضی هستید؟
علی‌رغم اینکه هنوز حضور زنان این دوره مجلس به یک سال نرسیده اما نسبت به دوره قبل تعامل ما بیشتر شده، البته هنوز انتظاری که داشتیم مبنی بر تشکیل جلسات ماهانه با حضور همه زنان مجلس و معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری محقق نشده است زیرا نمایندگان درگیر و گرفتار برنامه‌های مجلس هستند و با توجه به جلسات رسیدگی به بودجه 96 و برنامه ششم توسعه زمان برگزاری جلسات این دو گروه با یکدیگر مطابقت نداشت و جلسات ما به صورت مستمر نبود.
* در سالی که گذشت چه تخریب‌ها و حاشیه‌سازی‌هایی، بیشتر شما را آزار داد؟
تخریب‌های این دوره در ادامه همان رویکرد قبلی منتقدان بود. سال 95 خیلی در دادگاه‌ها بودیم زیرا در مورد چند موضوع ما شکایت داشتیم و در مواردی نیز از ما شکایت شده بود که یکی از آن موارد شکایت درباره خبر روستایی در سیستان و بلوچستان بود که همه مردان آنها اعدامی بودند؛ متاسفانه برداشت نادرست از اظهارات من منجر به انتشار چنین خبری شد.
*پرونده این شکایت و شکایت شما از هفته‌نامه یالثارات به کجا رسید؟
در مورد پرونده مردان سیستان منتظر حکم قطعی هستیم اما جای نگرانی نیست. در مورد هفته‌نامه یالثارات هم منتظر حکم نهایی هستیم و خبرهای خوبی در پیش است.
* سخت‌ترین روزهای کاری امسال را چه روزهایی می‌دانید؟
سختی جسمی بخشی از کار ماست که به آن توجهی نمی‌کنیم زیرا با علم به این وضعیت و شرایط سخت، کار را پذیرفتیم اما بعضی وقت‌ها حرف‌ها و حواشی و تخریب‌ها خستگی را به تن آدم می‌گذارد. گاهی تلاش‌هایی صورت می‌گیرد تا ما را از ماموریت اصلی بازدارد و ما را درگیر مباحث و حاشیه‌هایی می‌کند و وقت و انرژی‌مان صرف این موارد می‌شود.
* چرا به انتقادات منتقدان پاسخ نمی‌دهید؟
چون دیگر این اظهارات از قالب نقد خارج شده و مشخص است که نمی‌خواهند جوابیه و توضیحات ما را بپذیرند و مجاب شوند، باز هم حرف‌های تکراری خود را مطرح می‌کنند. بنابراین به این نتیجه رسیدم که دیگر برای پاسخگویی به حواشی وقت و انرژی نگذارم و فقط در صورت احساس ضرورت برای تنویر افکار عمومی مستقیما حضور پیدا می‌کنم و دست به قلم می‌شوم.
خانم طالقانی یکی از زنانی است که در دوره‌های مختلف انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام می‌کند و همیشه هم گفته تا زمانی که تکلیف رجل سیاسی را مشخص نکنند از پا نخواهم نشست
* در این دوره چه ضعف‌هایی در انجام مسئولیت خود داشتید؟
یکی از مباحثی که در این دوره فعالیت در معاونت زنان ناتمام ماند و ما در آن ضعف نشان دادیم ارتباط با حوزه‌های مختلف مانند آسیب‌های اجتماعی، بهداشت و ... بود که من این موضوعات را یادداشت کرده‌ام. بنابراین در آینده چه خودم باشم، چه نباشم به عنوان یک وصیت برای معاون امور زنان و خانواده دوره بعد پیگیری این موضوع را به یادگار گذاشته‌ام.
* حاضرید در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کنید؟
نه حوصله ندارم و اصلا نمی‌خواهم نامم در این انتخابات مطرح شود.
* سقف سمتی که برای خود در نظر گرفتید؟
کاری که در دفتر اسناد رسمی آغاز کرده و در حال فعالیت بودم، سقف سمت خود می‌دانستم و حتی برای انتصاب در معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری حسابی باز نکرده بودم و داشتم زندگی می‌کردم که ناگهان همه چیز بهم ریخت. بنابراین نمی‌دانم در آینده چه پیش خواهد آمد و از آنجا که سقف‌های ما شیشه‌ای است هیچ سقفی برای سمت و شغل خود در نظر نگرفته‌ام.
* آرزوی شما برای حوزه زنان در سال 96 چیست؟
زنان در شرایطی قرار بگیرند که با کرامت انسانی از حقوق واقعی یک انسان برخوردار شوند. هرچند این آرزو ساده و بسیار مهم است اما تحقق آن تا سال آینده امکان پذیر نیست.
انتهای پیام/
