انتشار کتاب «گفتمان دینی جوانان در ایران» به زبان فرانسه‎ از سوی عضو هیات علمی واحد جهرم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، L’Harmattan از لحاظ تعداد عنوان کتاب و نشریه بزرگ‌ترین ناشر حوزه علوم انسانی و اجتماعی در جهان فرانسوی‌زبان است. کتاب گفتمان دینی جوانان در ایران در قالب فعالیت‌های مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه (CNRS) و با حمایت دانشگاه سوربن به چاپ رسیده است. این کتاب، علاوه‌بر اینکه در مهم‌ترین زنجیره‌های کتابفروشی در فرانسه عرضه شده، از طریق بزرگ‌ترین سایت‌های الکترونیکی بین‌المللی فروش کتاب ازجمله آمازون قابل‌دسترسی است.

نویسنده در این کتاب با بهره‌گیری از سنت هرمنوتیک در مطالعات جامعه‌شناختی و از رهگذر مصاحبه و مشاهده به کاوش در بازنمایی‌ها، مناسک دینی و نیز ایستارهای زندگی روزمره جوانان شیرازی پرداخته و تلاش کرده است گوناگونی معانی منتسب به هریک از سه مقوله یادشده را نزد کنش‌گران نشان دهد.

واکاوی داده‌های گردآوری شده حکایت از این دارد که دگرگونی‌های جامعه ایرانی در چند دهه اخیر تاثیر عمیقی بر دین‌ورزی آنان گذارده است، هرچند که، به گمان نویسنده، این فرآیند را نباید به عوامل اجتماعی و تاریخی فروکاست. تکثر در منابع مشروعیت‌بخش، جوانان را به صورت‌بندی‌های جدیدی در آنچه در مقوله دین با آن مواجهند، می‌کشاند، صورت‌بندی‌هایی که به فراخور‌گذار فردی و اجتماعی گونه‌گون است.

شیوه برخورد و از آن خود کردن منابع دینی از سوی جوانان بررسی شده اغلب به نوعی است که خواسته‌ها و نیازهای فردی متناسب با بستر اجتماعی-تاریخی جدید مشروعیت می‌یابند.بازسازی دنیای اعتقادی این امکان را به افراد مورد مطالعه می‌دهد تا جهان پیوسته درحال تحول را دریابند و به خود هویت جدیدی بدهند؛ هویتی که نه تمام یافته است و نه ثابت و ساکن. نویسنده در جای‌جای کتاب خود کوشیده است تا امر دینی را از صورت انتزاعی محبوس در متون یا به دور از قاب و قالب تاریخی - اجتماعی خارج کرده و آن را در تجربه روزمره افراد مورد ارزیابی قرار دهد.

ازجمله دستاوردهای این پژوهش تمییز میان ابعاد عینی و ذهنی پدیده سکولاریزاسیون است. بعد عینی به فرآیند حذف امر دینی اطلاق می‌شود که با روند تمایزیابی نهادهای اجتماعی ارتباطی تنگاتنگ دارد، درحالی که بعد ذهنی ملازم با دگرگونی آگاهی‌های شخص است. بر این سیاق، خدامی نسبت به هرگونه کاربرد شتابزده این مفهوم درباره کشورمان هشدار داده است.

علیرضا خدامی استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم است. وی در تابستان سال امسال نیز کتاب دین در جوامع مدرن: مقالاتی در جامعه‌شناسی دین را تدوین و ترجمه و از سوی نشر نی منتشر کرد.

او همچنین ترجمه کتاب جامعه - انسان‌شناسی ادیان نوشته کلود ریویر را از سوی همین ناشر در دست چاپ دارد. خدامی تمامی تحصیلات عالی خود را در دانشگاه پاریس گذرانده است. وی کارشناسی‌ ارشد و دکتری را از دانشگاه سوربن، بخش مدرسه کاربردی علوم عالی اخذ کرده است، دانشگاهی که در آنجا دوره پست دکتری خود را می‌گذراند.