ردپای داعش در موصل؛ تهدید بمبهای رها شده
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری آنا به نقل از الجزیره انگلیسی، زمانی که اعضا و نیروهای داعش کارخانهها و مکانهای بمبسازی خود را رها میکنند، معمولا آنها را با مواد منفجره نابود میکنند تا مانع از ورود هر فردی به آنجا شوند. با آگاهی از این مساله، نیروهای عراقی که در جلوی آنها ستوان محمد عبدالقدیر حرکت میکند یکی از همین مکانها را در جاده منتهی به موصل پیدا میکنند. تخصص اصلی ستوان عبدالقدیر خنثی کردن بمبهای کنار جادهای است که در چنین مکانهایی فراوان وجود دارد. نیروهای داعش در واقع پس از عقبنشینی از مواضع خود، این بمبها را در کنار جادهها، ورودی خانهها و حتی داخل اسباببازی بچهها کار میگذارند.
عبدالقدیر در ابتدا درهای کارخانه را کنترل کرده و سپس به سراغ پنجرهها میرود. پس از اطمینان از بی خطر بودن آن، با لبخند به این نکته اشاره میکند که احتمالا داعشیها چنان در عقبنشینی عجله داشتهاند که نتوانستهاند بمبهای خود را استفاده کنند. این کارخانه در چند کیلومتری شرق موصل واقع شده و جزو مناطقی است که به تازگی به دست نیروهای پیشمرگه آزاد شده است. جنگ و درگیری این منطقه را تاحدود زیادی از بین برده است. تک تک خانهها پر شده از تلی از خاک و آهنهایی که بر اثر حملات جنگندهها از سقف آنها بیرون زده و خودنمایی میکند. کنار جادهها نیز ماشینهایی است که بر اثر انفجارها تنها به یک تکه آهن تبدیل شدهاند.
عبدالقدیر که آرم مخصوص گردانهای خنثیسازی مین و بمب روی لباسش به چشم میخورد، توضیح میدهد که داعشیها چگونه این بمبهای کنار جادهای را درست میکنند. یک دستگاه مخلوط کننده سیمان مواد منفجره را که ماده اصلیشان بیشتر از تی ان تی است، ترکیب میکند. از یک دستگاه جوشکاری و برش برای شکل دادن مخزن این مواد منفجره استفاده میشود. نیروهای داعش معمولا به هنگام عقبنشینی مواد اصلی انفجاری را با خود میبرند اما همیشه برخی از مواد آنها روی زمین باقی میماند.
در یک گوشه از این کارگاه، سیلندرهای فلزی به اندازه یک قوطی رنگ دیده میشود. غلافهایی وجود دارد که بین 10 تا 15 کیلوگرم از این بمبها را در خود جای داده و برای هدف قرار دادن اشخاص و خودروهای نظامی استفاده میشود. این بمبها با سیمی در مسیر قرار گرفته و به محض کوچکترین فشار، منفجر میشوند. در گوشه دیگری، دهها چاشنی وجود دارد که در پوششهای پلاستیکی قرار گرفتهاند. آنچه که بیش از همه جلب توجه میکند بشکههای بزرگ آهنی است که بنا به گفته عبدالقدیر برای نگه داشتن 100 کیلوگرم مواد منفجره و هدف قرار دادن تانکها و ادوات سنگین استفاده میشود.
مارکوس ویسلون، مدیر مرکز تحقیقاتی «ادوات جنگی» با بیان اینکه این حجم بالای مواد منفجره امری عادی در عملیاتهای داعش به حساب میآید، به این موضوع نیز اشاره کرد که در برخی از این موارد حجم و نیروی کاری به قدری زیاد است که میتوان آن را در مقیاس صنعتی ارزیابی کرد. وی در این زمینه به الجزیره انگلیسی میگوید: «به عنوان مثال یک کارگاه تنها کلیدهای انفجاری را تولید کرده، مواد انفجاری ترکیبی در محل دیگری تولید شد و سپس تمام این موارد در کارگاه بزرگتری مونتاژ میشوند.»
در یکی دیگر از اتاقهای این کارگاه، یک ماشین قرمز رنگ دیده میشود. بخشی از قسمتهای درونی آن خارج شده و سیمهای متعددی روی صندلی جلو افتاده است. به احتمال زیاد این یکی از مخربترین و مهیبترین سلاحهای داعش به حساب میآید: ماشینهای بمبگذاری شده کنترل از راه دور. عبدالقدیر میگوید: سیمها و بشکههای حاوی مواد منفجره در آن وجود دارد. این خودرو آماده عملیات بوده است. گاهی اوقات نیز از این ماشینها به عنوان تله انفجاری استفاده میشود.
اما گاهی اوقات نیز عاملان انتحاری از این ماشینها استفاده میکنند. در جاده منتهی به موصل و 200 متر آن طرفتر از جبهه کنونی، سرهنگ سرمد السعدی به ماشین منفجر شدهای اشاره میکند که در نزدیکی محل استقرار نیروهایش قرار دارد. این ماشین توسط یک عامل انتحاری به این محل آورده شد، اما نیروهای سرهنگ السعدی پیش از اجرایی شدن نقشه او به سمتش آتش گشودند. هنوز روی محل انفجار، اثراتی از خون و تکههایی از بدن عامل انتحاری دیده میشود. چند سرباز نیز در حالی که ماسک بر صورت زدهاند، در حال تمیز کردن محل انفجار هستند.
عبدالقدیر میگوید این کار به اعصاب و روانی آرام نیاز دارد تا به چیز دیگری فکر نکند، اما دانستن خطرات آن نیز این کار را بسیار سخت میکند. در عرض دو سالی که او کار در این واحد نظامی را آغاز کرده است، هشت نفر از همرزمانش جان خود را از دست دادهاند. 9 ماه پیش و در حالیکه نیروهای عراقی برای بازپسگیری شهر الرمادی از دست داعش مبارزه میکردند، او و یکی از همکارانش با فاصله چند متری در یکی از همین میدانهای مشکوک به بمبگذاری در حال حرکت بودند. ناگهان یکی از همین بمبها زیر پای دوستش منفجر شد که جراحتهایی نیز به او وارد شد. در جریان همان عملیات عبدالقدیر در یکی از خانههای مملو از مین و بمبهای کنار جادهای گیر افتاد که بنا به گفته خودش، تنها شانس باعث نجات او شد.
آمار بالای کشتههای نیروهای عراقی و کرد بر اثر انفجار این بمبها، به دلیل نبود آموزش و تجهیزات است. در برخی از موارد این نیروها حتی با کمبود انبردست و یا پیچگوشتی رو به رو هستند. این شرایط باعث شده تا این نیروها هم اکنون به جای خنثیکردن بمبها، آنها را منفجر کنند. ویلسون با اشاره به اینکه این محدودیتها به این معناست که این نیروها نمیتوانند با حجم بالایی از این بمبها مقابله کنند، میگوید: سطح آموزش با توجه به نوع نیروها متفاوت است، اما میزان تلفات نیروهای عراقی و کردی بسیار بالا است و به همین دلیل آموزش چندان منطقی به نظر نمیرسد.
نتیجه اجتناب ناپذیر آن، این است که با وجود تمام تلاشها و جانفشانی افرادی همچون عبدالقدیر، حجم بالایی از این بمبها و مینها برای مدتی طولانی در مناطق مسکونی باقی میماند.
ترجمه : حسین خلیلی
انتهای پیام/