قطع مازوت سوزی و کاهش آلودگی هوا به شرط عملیانی شدن پروژه ۱۰ هزار مگاواتی خورشیدی

حسین معز عضو هیئت علمی گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی گیلان در گفت‌وگو با خبرنگار آنا با بیان اینکه بزرگ‌ترین چالش آلودگی هوا ناشی از طراحی«خودرومحور» شهر‌های ایران بوده، اظهار کرد: در کوتاه‌مدت اسقاط خودرو‌های فرسوده حیاتی است، اما عملکرد سال ۱۴۰۳ با خروج تنها حدود ۱۶۰ هزار دستگاه در برابر هدف ۵۰۰ هزار دستگاهی اسناد بالادستی، بسیار ضعیف بود.

وی برقی‌سازی و هیبریدی کردن ناوگان حمل‌ونقل عمومی همراه با توسعه خطوط ریلی را تنها راهکار پایدار میان‌مدت دانست و افزود: اصلاحات شهرسازی برای تبدیل شدن پیاده‌مداری، دوچرخه و حمل‌ونقل عمومی به انتخاب طبیعی شهروندان باید هم‌زمان پیش برود.

عضو هیئت علمی گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی گیلان اقدامات دولت چهاردهم در حوزه برقی‌سازی را امیدوارکننده خواند و تأکید کرد: در صورت اجرای کامل برنامه هفتم و تأمین اعتبارات لازم تا پایان دهه ۱۴۱۰ بسیاری از کلان‌شهر‌ها می‌توانند به شرایط هوای پاک نزدیک شوند.

این استاد دانشگاه با اشاره به مراجعه روزانه بیش از ۱۰ هزار نفر به مراکز درمانی به دلیل بیماری‌های مرتبط با آلودگی هوا، خواستار اعلام «اضطرار بهداشتی ملی» و تشکیل ستاد بحران ویژه با بودجه و اختیارات خاص شد و گفت: چنین اقدامی تصمیم‌گیری‌ها را یکپارچه و تخصیص منابع را سریع‌تر می‌کند. رویکرد دولت چهاردهم مثبت بوده و امیدواریم که با همگرایی دستگاه‌ها، مدیریت مؤثرتری شکل گیرد.

معز، ریشه اصلی مصرف مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع را ناترازی گاز در فصول سرد دانست و عنوان کرد: در زمستان ۱۴۰۳ مصرف مازوت روزانه به حدود ۹ میلیون لیتر رسید که با وجود کاهش ۳۰ درصدی نسبت به سال قبل، همچنان برای استاندارد‌های زیست‌محیطی بسیار بالاست.

وی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به‌ویژه بهره‌برداری از ظرفیت عظیم خورشیدی و بادی کشور، تکمیل سیکل ترکیبی‌ها، افزایش ذخیره‌سازی گاز و کاهش تلفات شبکه را راه‌حل اصلی برشمرد و مطرح کرد: اگر پروژه ۱۰ هزار مگاواتی خورشیدی دولت تا سال ۱۴۰۸ عملیاتی شود، مصرف مازوت در نیروگاه‌ها طی پنج سال آینده تقریباً به صفر خواهد رسید.

این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی گیلان مهم‌ترین دلیل عدم اجرای قوانین بازدارنده مانند ممنوعیت ساخت‌وساز در مناطق آلوده و جریمه واقعی صنایع آلاینده را «تعارض منافع و عدم یکپارچگی نهادی» دانست و با اشاره به اینکه از ۷۸ آیین‌نامه قانون هوای پاک تنها ۴۱ مورد تا پایان آبان ۱۴۰۴ ابلاغ شده، اصلاح سازوکار نظارت و هماهنگی بین دستگاه‌ها را ضروری خواند.

وی اضافه کرد: بخش قابل توجهی از درآمد شهرداری‌ها وابسته به ساخت‌وساز است و همین مسئله اجرای ممنوعیت‌ها در مناطق آلوده را با مقاومت جدی مواجه می‌کند.