آرشیو

الگوی ثابت خرد شدن اشیا در شرایط مختلف

وقتی یک بشقاب می‌افتد یا یک لیوان می‌شکند، آنچه توجه شما را جلب می‌کند ریخت‌وپاش و هزینه جایگزینی آن است. اما برای برخی فیزیک‌دانان، همین تکه‌های شکسته منبعی از جذابیت هستند: چرا هر چیزی به چنین مجموعه متنوعی از اندازه‌ها خرد می‌شود؟ اکنون «امانوئل ویلرمُو» از دانشگاه اکس-مارسی، به قانونی ساده و زیبا دست یافته است که توضیح می‌دهد اشیا چگونه خرد می‌شوند؛ صرف نظر از اینکه این اشیا جامدات شکننده باشند یا قطره‌های مایع یا حباب‌های در حال ترکیدن.

سیارکی سرشار از «اسیدهای آمینه» سرنخ‌های تازه‌ای از خاستگاه حیات می‌دهد

تازه‌ترین تجزیه و تحلیل سنگ و غبار سیارک بن‌نو که به زمین آورده شده است، نشان می‌دهد این جرم باستانی حاوی واحد‌های سازنده حیات، از جمله اسید‌های آمینه و باز‌های نوکلئوتیدی است. پژوهشگران می‌گویند این مولکول‌های پیش‌زیستی در بدنه مادرِ سیارک و در حضور آب مایع و آمونیاک شکل گرفته‌اند؛ یافته‌ای که فرضیه انتقال مواد پایه‌ای حیات از اجرام آسمانی به زمین را بیش از پیش تقویت می‌کند.

سوگیری پنهان مغز برخی دروغ‌ها را بسیار قانع‌کننده می‌کند

مردم زمانی آسان‌تر فریب می‌خورند که اطلاعات، امکان یک پاداش را القا کند؛ به‌ویژه وقتی فرستنده پیام یک دوست باشد. اسکن‌های مغزی نشان می‌دهد در چنین شرایطی، فعالیت مغزی افراد به شکلی غیرمنتظره هم‌زمان می‌شود؛ الگویی که حتی می‌تواند پیش‌بینی کند چه زمانی فرد آماده باور یک دروغ است. این یافته‌ها آشکار می‌کند که چگونه دوستی و انگیزه‌های پاداش می‌توانند بی‌آنکه متوجه باشیم، دقت قضاوت ما درباره صداقت دیگران را کاهش دهند.

کشف باکتری‌های تولیدکننده سروتونین در روده

پژوهشگران دانشگاه گوتنبرگ نشان داده‌اند که دو گونه باکتری روده قادر به تولید سروتونین زیست‌فعال هستند؛ یافته‌ای که می‌تواند مسیر‌های تازه‌ای برای درمان سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) بگشاید.

حافظه بلندمدت یک «کلید روشن و خاموش» نیست

پژوهشگران مغز سال‌ها می‌دانستند که مدل مرسومِ مطالعه حافظه، فرآیند‌های پیچیده‌ای را بیش از حد ساده می‌کنند؛ فرآیند‌هایی که طی آنها مغز تصمیم می‌گیرد چه اطلاعاتی را نگه دارد و چه مدت آنها را حفظ کند. یک پژوهش تازه نشان داده است که «آبشاری از زمان‌سنج‌های مولکولی که در نواحی مختلف مغز به تدریج فعال می‌شوند» در ذخیره‌سازی اطلاعات در حافظه بلندمدت نقش دارند.

ضربه‌های مکرر به سر، مسیرهای پاک‌سازی مغز را مختل می‌کنند

پژوهشی تازه روی ۲۸۰ مبارز حرفه‌ای نشان می‌دهد که ضربه‌های مکرر به سر باعث تغییرات تدریجی در سیستم پاکسازی مغز (گلیمفاتیک) می‌شود؛ سیستمی که مسئول دفع پسماند‌های مغزی است. داده‌های «ام‌آرآی» پیشرفته نشان می‌دهد که در مراحل اولیه، این سیستم فعالیت خود را افزایش می‌دهد، اما با ادامه ناک‌اوت‌ها به سرعت دچار افت عملکرد می‌شود؛ فرایندی که می‌تواند آغازگر افت شناختی و افزایش خطر اختلالات زوال عصبی باشد.

کشف روشی برای انجماد اندام‌ها بدون ترک‌خوردگی

پژوهشگران روشی تازه برای حفظ سرمایشی اندام‌ها معرفی کرده‌اند که با کنترل دمای انتقال شیشه، می‌تواند از ترک‌خوردگی در بافت‌های منجمد جلوگیری کند و راه را برای ذخیره‌سازی طولانی‌مدت و پیوند‌های موفق هموار سازد.

نقص در یک نوع ژن، ترمز طبیعی مغز در برابر الکل را از کار می‌اندازد

یک تغییر کوچک در تنها یک ژن می‌تواند مرز میان لذت اولیه و گریز طبیعی از دوز‌های بالای الکل را بر هم بزند. پژوهش‌های تازه روی ماهی گورخری یا زبرافیش، نشان می‌دهد که نقص در ژن «chrna۳» نه‌تنها آستانه تحمل الکل را به‌طرزی چشمگیر بالا می‌برد، بلکه همان مکانیسم زیستیِ بازدارنده مصرف را خاموش می‌کند و موجود زنده را به سمت مصرف بیشتر سوق می‌دهد.

ترفند ساده دانشمندان برای سوخت گازوئیل که به طور چشمگیری آلودگی را کاهش می‌دهد

یک مطالعه مروری جدید نشان می‌دهد که مخلوط کردن آب با گازوئیل می‌تواند به طور چشمگیری انتشار آلاینده‌ها را کاهش داده، کارایی را افزایش دهد و راهی نسبتا ساده برای رسیدن به موتور‌های دیزل پاک‌تر فراهم آورد.

آلوئه‌ورا و مهار آنزیم‌های دخیل در آلزایمر

پژوهشگران با کمک شبیه‌سازی‌های کامپیوتری نشان داده‌اند که برخی ترکیبات آلوئه‌ورا (به‌ویژه بتا سیتوسترول) می‌توانند آنزیم‌های کلیدی مرتبط با آلزایمر را مهار کنند. این یافته می‌تواند مسیر تازه‌ای برای توسعه دارو‌های جدید باز کند.

کشف منشأ جرمی که برخورد آن به تولد ماه انجامید

پژوهش تازه‌ای با بررسی امضا‌های ایزوتوپی زمین، ماه و شهاب‌سنگ‌ها نشان می‌دهد جرمی که ۴.۵ میلیارد سال پیش با زمین اولیه برخورد کرد و به شکل‌گیری ماه انجامید، احتمالا نه از دوردست‌های منظومه شمسی، بلکه از ناحیه درونی و نزدیک به خورشید آمده بود.

برنامه دفع مدفوع شما چیز‌های زیادی در مورد سلامت کلی شما می‌گوید

گاهی سلامت انسان، خاموش و بی‌هیاهو، در ساده‌ترین رفتار‌های روزانه‌اش فاش می‌شود. یکی از همین نشانه‌های خاموش، دفعات اجابت مزاج است؛ رفتاری به‌ظاهر عادی که پژوهش جدیدی نشان می‌دهد می‌تواند نقشه‌ای پنهان از وضعیت کلی بدن ترسیم کند. این مطالعه، با بررسی الگوی دفع بیش از هزار و چهارصد نفر، راز‌هایی را آشکار کرده که از دفعات دفع تا خطرات پنهان یبوست و اسهال را شامل می‌شود. آنچه هر روز بی‌توجه از کنار آن می‌گذریم، ممکن است یکی از دقیق‌ترین آینه‌ها برای فهم سلامت واقعی‌مان باشد؛ آینه‌ای که اگر درست دیده شود، شاید بتواند پیش از بروز بیماری‌های مزمن، زنگ هشدار را به صدا درآورد.

گیاهان اولیه می‌توانند در فضا دوام بیاورند

خزه‌ها به مقاومت استثنایی خود در برابر محیط‌هایی که بیشتر گونه‌های زنده را به چالش می‌کشند مشهورند؛ از قله‌های هیمالیا گرفته تا بیابان‌های سوزان دره مرگ، سرددشت‌های قطب جنوب و حتی سطوح گدازه‌ای در حال سرد شدن آتشفشان‌های فعال. همین پایداری خارق‌العاده پژوهشگران را بر آن داشت تا اسپوروفیت‌های خزه (ساختار‌های تولیدمثلی تولیدکننده و نگه‌دارنده هاگ) را در محیطی به مراتب سخت‌تر امتحان کنند: فضا!

آلودگی هوا بخش بزرگی از فواید ورزش را خنثی می‌کند

دنیا سال‌ها با این باور پیش رفته که ورزش نسخه‌ای جهانی برای سلامت است؛ نسخه‌ای که در هر شرایطی، در هر آب‌وهوایی و با هر سبک زندگی، سود آن بر زیانش می‌چربد. اما یک پژوهش بر پایه داده‌های واقعی چهار قاره و بیش از یک‌ونیم میلیون نفر، یک حقیقت نگران‌کننده را آشکار کرده است. اگرچه ورزش همچنان برای بدن مفید است، اما آلودگی هوا در سکوت و بی‌آنکه محسوس باشد، می‌تواند بخش قابل‌توجهی از فواید آن را خنثی کند. درست مثل صدایی که در همهمه شهر گم می‌شود، آلودگی مزمن نیز اثر ورزش را زیر لایه‌هایی از التهاب، استرس اکسیداتیو و تغییرات سلولی پنهان می‌کند.

راز پیشگیری از یبوست، فقط فیبر نیست

یک مطالعه گسترده و بلندمدت نشان می‌دهد که رژیم‌های غذایی مدیترانه‌ای و رژیم غنی از گیاهان می‌توانند به پیشگیری از یبوست مزمن در بزرگسالان سالمند کمک کنند. نکته شگفت‌انگیز این است که این مزایا فقط با فیبر توضیح داده نمی‌شود. رژیم‌های غربی (Western diet) و رژیم‌های التهابی خطر یبوست را افزایش دادند، در حالی‌که رژیم‌های کم‌کربوهیدرات اثر قابل‌توجهی نداشتند. این پژوهش تاکید می‌کند که کیفیت رژیم غذایی تاثیری فراتر از توصیه‌های سنتی بر سلامت روده دارد.

با «جی‌پی‌اس مغناطیسی» لاک‌پشت‌ها آشنا شوید

به محض ترک ساحلی که در آن از تخم بیرون آمده‌اند، لاک‌پشت‌های سرخ جوان سفر‌هایی را آغاز می‌کنند که هزاران کیلومتر را در برمی‌گیرد و ممکن است دهه‌ها ادامه یابد. حتی در این مرحله بسیار ابتدایی از زندگی، آنها کورکورانه حرکت نمی‌کنند. بچه‌لاک‌پشت‌ها به یک قطب‌نمای مغناطیسی مجهز هستند که به آنها کمک می‌کند جهت خود را حفظ کنند و و نیز یک نقشه مغناطیسی که اطلاعات مکانی ضروری برای ناوبری موفق را در اختیارشان قرار می‌دهد.

نگرانی دانشمندان از ناپدید شدن «کرم زامبی» یا همان مهندس اکوسیستم

ناپدید شدن ناگهانی یک گونهٔ کلیدی در اعماق اقیانوس می‌تواند زنجیره‌ای از پیامد‌های بوم‌شناختی را رقم بزند؛ از برهم خوردن چرخه‌های تجزیه تا اختلال در شکل‌گیری زیستگاه‌های تازه. اکنون دانشمندان می‌گویند «کرم زامبی» یا همان مهندس مهم اکوسیستم‌های اعماق دریا، به‌طرز نگران‌کننده‌ای از یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌هایی که همیشه در آن دیده می‌شد ناپدید شده است؛ یافته‌ای که طی یک مطالعه ده‌ساله بدست آمده و می‌تواند نشانه‌ای از تغییرات گسترده‌تر در اکوسیستم‌های عمیق و مرتبط با افت اکسیژن و تغییرات اقلیمی باشد.

اتفاق شگفت‌انگیزی که هنگام دیدن لمس شدنِ دیگران در مغز رخ می‌دهد

پژوهشی تازه نشان می‌دهد مغز انسان تنها در چند دهم ثانیه، صحنه لمس را به تجربه‌ای شخصی تبدیل می‌کند؛ طوری که می‌تواند تشخیص دهد چه کسی و با چه چیزی لمس می‌شود، لمس چه حسی روی پوست ایجاد می‌کند و آیا آن حس خوشایند، دردناک یا تهدیدآمیز است. این پردازش فوق سریع که نوعی شبیه‌سازی لحظه‌ای از تجربه‌ی دیگران در مغز ما ایجاد می‌کند، می‌تواند سازوکار زیستیِ همدلی را توضیح دهد و در آینده به بهبود درمان‌های مرتبط با بدن، درک بهتر تفاوت‌های فردی در همدلی و افزایش واقع‌نمایی و حضور در محیط‌های واقعیت مجازی کمک کند.

پا روی پا انداختن باعث نامتقارن‌شدن لگن می‌شود

پا روی پا انداختن شبیه یک مکث کوتاه وسط روز است؛ یک حرکت آشنا که اغلب بدون فکر انجام می‌دهیم. پشت میز کار، در اتاق انتظار، هنگام صحبت‌کردن یا حتی وقتی خسته‌ایم و می‌خواهیم رها شویم، ناخودآگاه یکی از پا‌ها روی پای دیگر قرار می‌گیرد. همین حرکت آرام و ساده، اغلب برای ما نماد استراحت است، اما برای بدن اتفاق دیگری رخ می‌دهد. بدنی که تصور می‌کنیم در حال استراحت است، دقیقاً از همان لحظه وارد یک وضعیت «مجبور به جبران» می‌شود. عضلات فعال می‌شوند، لگن یک‌طرفه می‌چرخد، جریان خون تغییر می‌کند، و سیستم عصبی با دقت واکنش نشان می‌دهد. آن‌چه ما راحتی می‌نامیم، بدن آن را مجموعه‌ای از عدم تقارن می‌فهمد.

کوسه‌ای غول‌پیکر، عصر دایناسور‌ها را از نو تعریف می‌کند

حدود ۱۱۵ میلیون سال پیش، دریاهای شمال استرالیا میزبان یک کوسه عظیم‌الجثه بودند؛ موجودی که درک ما از شکارگران اولیه اقیانوس‌ها را دگرگون می‌کند. کشف‌های تازه فسیلی نشان می‌دهند که کوسه‌های مشابهِ گونه‌های امروزی بسیار زودتر از آنچه دانشمندان تصور می‌کردند، در مسیر تکامل خود، داشتن اندازه‌های عظیم را تجربه می‌کردند و در عصر دایناسورها با هیولاهای دریایی آن دوران رقابت می‌کرده‌اند.

تاثیر شگفت‌انگیز گرم‌کردن پیش از ورزش

یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که حتی افزایش اندک دمای عضلات می‌تواند سرعت و قدرت را به طور قابل توجهی ارتقا دهد، به ویژه زمانی که حرکات گرم کردن شبیه فعالیت اصلی باشد.

موضوعات داغ