سلطه هوش مصنوعی بر حریم خصوصی افراد/ فناوری‌ای که معضل ترافیک را برطرف می‌کند

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش‌بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، هوش مصنوعی بخشی از علوم کامپیوتر است که بر ایجاد ماشین‌های هوشمندی تأکید دارد که مانند انسان کار می‌کنند و واکنش نشان می‌دهند. با پیشرفت علم و تکنولوژی روز به روز هوش مصنوعی توسعه می‌یابد و دستگاه‌ها و ماشین‌ها و نرم‌افزارها در حوزه‌های مختلفی چون پزشکی، نظامی، امنیتی، اینترنت، خودروسازی و بسیاری دیگر وارد شده و این حوزه‌ها را دست‌خوش تغییر و تحولات مثبتی کرده است.

خبرگزاری آنا در سلسله گزارش‌هایی درباره کاربردهای هوش مصنوعی، به بررسی ابعاد کاربردی آن می‌پردازد. در این بخش به بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در مسائل امنیتی اشاره شده است.

استفاده از هوش مصنوعی در تأمین امنیت شهرها و همچنین امنیت سایبری در دستور کار بسیاری از دولت‌ها قرار دارد. چراکه به‌راحتی می‌توانند اطلاعات بسیاری را در مدت زمان کوتاهی جمع‌آوری کرده و از آن برای پیشگیری از جرم و جنایت و یا بهبود وضعیت شهری استفاده کنند. هرچند استفاده از هوش مصنوعی در حوزه‌هایی که با حریم شخصی مردم در ارتباط است،‌ مخالفانی را به همراه دارد، ولی موافقان این طرح نیز مدعی بهبود شرایط زندگی هستند.

1.دوربین‌های نظارتی هوشمند

هوش مصنوعی از برنامه‌های نرم‌افزاری رایانه‌ای استفاده می‌کند که به منظور شناخت انسان، وسایل نقلیه، اشیاء و رویدادها، از طریق دوربین‌های نظارتی صدا و تصویر را تجزیه و تحلیل می‌کند. برنامه پیمانکاران امنیتی نرم افزاری است برای تعریف مناطق محدود در دید دوربین (مانند محوطه‌های حصارکشی و پارکینگ‌ها) و برنامه‌ای برای اوقات خاصی روز (مانند بعد از پایان ساعت کاری) برای اموالی که با نظارت دوربین محافظت می‌شود. برای مثال هوش مصنوعی اگر فردی را در آن زمان از روز که هیچ شخصی مجاز به ورود به یک منطقه نباشد، مشاهده کند، وی را متخلف تشخیص داده و هشداری را به مرکز می‌فرستد.

به طور کلی تشخیص چهره توسط دوربین‌های هوشمند نظارتی مورد استقبال بسیاری از کشورهای جهان از جمله آلمان، آمریکا، چین قرار دارد. در ایران نیز مدل بومی‌سازی‌شده این دوربین‌ها وجود دارد اما فعلا در جایی استفاده نمی‌شود. البته سیاست استفاده از این دوربین‌ها با واکنش‌ها و اعتراضات مردم همراه بوده است چراکه معتقدند حریم خصوصی آنها به خطر می‌افتد. برای در کشوری مانند چین با توجه به جمعیت آن، دولت قرار است تا سال 2020 به ازای هر دو نفر یک دوربین نظارتی در شهر فعال کند.

پلیس و شرکت‌های خصوصی فناوری دوربین‌های مداربسته را به قدری توسعه داده‌اند که برای ردیابی سفرهای مردم، خرید از مراکز خرید و بازارها، جرم و جنایت و موردی که شاید عجیب باشد اما حتی در استفاده از دستمال توالت‌های عمومی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این در جاهایی مانند مهدکودک‌ها، ایستگاه‌های مترو، عابران پیاده‌ای که از مناطق ممنوعه عبور کنند و هنگام امتحانات ورودی دانشگاه‌ها از دوربین‌های نظارتی هوشمند استفاده می‌شود.

چینی‌ها برای استفاده از دستگاه‌های خودپرداز نیز می‌توانند به جای کارت عابربانک، از تکنولوژی تشخیص چهره استفاده کنند. در برخی از مناطق چین حتی در پمپ‌بنزین‌ها نیز قبل از سوخت‌گیری باید توسط دوربین تشخیص چهره، صورت‌شان اسکن شود. همچنین در چین پلیس‌های این کشور عینک مجهز به تکنولوژی تشخیص چهره دارند. این عینک آنچه را که یک افسر پلیس مشاهده می‌کند با مرکز داده پلیس چِک می‌کند و باعث می‌شود دستگیری مجرمان و خلافکاران بهتر و سریع‌تر انجام شود. 

در آمریکا نیز پلیس از نرم‌افزار تشخیص چهره آمازون استفاده می‌کند. این نرم‌افزار به صورت خودکار افراد، اشیاء و فعالیت‌ها را شناسایی می‌کند و دستگیری متهمان و مجرمان را تسهیل می‌بخشد. در آمریکا نیز مردم مخالف تحت نظارت قرار گرفتن توسط دوربین‌های هوشمند هستند، اما با توجه به قانون حمل اسلحه و کشتارهای بسیاری که سالانه در این کشور اتفاق می‌افتد، دولت تمرکز بیشتری روی این موضوع دارد تا جایی که در محیط داخل و بیرون برخی مدارس نیز این دوربین‌ها نصب شده‌اند تا دانش‌آموزانی را که مظنون به اعمال خشونت هستند شناسایی کنند.

سرویس تشخیص چهره آمازون بسیار هوشمند است و می‌تواند احساسات افراد را نیز براساس حالات چهره آنها تشخیص دهد. این سیستم همچنین قادر است احساساتی همچون غم، عصبانیت، شگفتی، خوشحالی، آرامش و گیجی را در چهره افراد شناسایی کند.

2.  فناوری‌ای که معضل ترافیک را برطرف می‌کند

برخی کشورهای پیشرفته با نصب دوربین‌ها و حسگرهای هوش مصنوعی در تقاطع‌ها و خیابان‌های مختلف، تلاش می‌کنند تا معضل ترافیک را حل کنند. این دوربین‌ها و حسگرهای هوشمند با قابلیتی مانند تعیین حجم خودروهای ورودی به هر خیابان و یا تعیین مقصد خودروها، اطلاعاتی را جمع‌آوری کرده و به مرکز کنترل ترافیک ارسال می‌کنند؛ جایی که اطلاعات تجزیه و تحلیل می‌شوند. سپس تصمیماتی مانند تغییر زمان‌بندی چراغ راهنمایی و اولویت دادن به بعضی معابر را اعمال می‌کنند.

در ایران نیز مشابه چنین سیستم‌هایی استفاده می‌شود. برای مثال بسیاری از تقاطع‌های سطح شهر مشهد به سیستم کنترل هوشمند (SCATS) مجهز می‌باشد.

3.تشخیص چهره جایگزینی برای بلیت

کشورهایی مانند چین، آمریکا،‌ سنگاپور، مالزی و امارات برای سیستم‌های حمل و نقل خود مانند فرودگاه‌ها و ایستگاه‌های راه‌آهن از هوش مصنوعی کمک گرفته‌اند تا با دوربین‌های هوشمند و تشخیص چهره افراد، گزینه ارائه بلیت را حذف کنند. 

این فناوری برای گرفتن تصاویر سه‌بعدی از چهره با جزئیات دقیق به کار می‌رود و حتی قادر است جزئی‌ترین اطلاعات چهره همچون لک‌ها و چین و چروک‌ها را نیز ثبت کند.

همچنین برخی کشورها برای ورود هواداران به استادیوم‌های ورزشی از این تکنولوژی استفاده می‌کنند.

در برخی از رویدادها نیز برای تامین امنیت مراسم از هواپیمای چهره‌نگار و پهپاد‌ها استفاده می‌شود تا هرگونه حرکت مشکوک را تشخیص داده و با آن مقابله کنند.

4.هوش مصنوعی دروغ را تشخیص می‌دهد

دانشمندان با استفاده از هوش مصنوعی سیستمی طراحی کرده‌اند که قادر است دروغ و فریب را شناسایی کند. آنها چند حالت چهره از جمله اخم کردن، بالا انداختن ابرو، بالا رفتن گوشه‌های لب، گردش سر به اطراف را به این سیستم هوشمند آموزش داده‌اند. این سیستم با تشخیص ۹۲ درصدی، عملکرد خوبی از خود به جای گذاشت.

همچنین در برخی فرودگاه‌های آمریکا و اروپا یک سیستم هوشمند برای افزایش امنیت این مکان تعبیه شده است. پلیس مسافرانی را که به آنها مشکوک می‌شود، آنها را با این دستگاه مورد آزمایش قرار داده و درصورت دروغ‌گفتن آن را تشخیص می‌دهد.

5.اینترنت و گوشی‌های هوشمند

شاید بتوان گفت پیشرفت تکنولوژی تاثیر بیشتری بر اینترنت و دستگاه‌های هوشمند داشته است. در این زمینه گوگل پیشرو است و آینده خود را به هوش مصنوعی وابسته می‌داند. موتور جستجوی گوگل به هوش مصنوعی مجهز است و رتبه‌بندی سایت‌ها بر این اساس شکل می‌گیرد و یا نتایج جستجو را براساس رفتار کاربران بهینه سازی می‌کند. اما یکی جایی که هوش مصنوعی گوگل به واقع حس می‌شود، در Google Assistant یا دستیار صوتی گوگل است. این سیستم امکان تشخیص صدا و همچنین ایجاد تعامل با کاربر را دارد. 

دستیار صوتی گوگل ویژگی‌های جذاب بسیاری دارد که به‌مرور بر این ویژگی‌ها افزوده می‌شود. برای مثال شما می‌توانید از او بخواهید تا برای‌تان اخبار را بخواند. می‌توانید یادآوری‌ها و یا لیست خریدی را تنظیم کنید و این برنامه شما را در انجام بهتر این امور راهنمایی کند. اطلاع از زمان‌بندی پرواز‌ها، ترجمه جملات، تبدیل واحد‌ها، اطلاعات ترافیکی و کنترل انواع ابزارهای هوشمند و اینترنت اشیا از دیگر کاربردهای این برنامه است.

اما هوش مصنوعی در گوشی‌های هوشمند، کاربردهای دیگری هم دارد. سه شرکت اپل، سامسونگ و هواوی تراشه‌هایی مبتنی بر هوش مصنوعی ساخته و در گوشی‌های خود استفاده می‌کنند. این تراشه‌ها به واحد‌ پردازش عصبی (NPU) مجهز هستند. این تراشه‌ها کمک می‌کنند تا دستگاه‌تان به مرور عادت‌های شما را درک کرده و توسط آن به مدیریت گوشی هوشمندتان بپردازد. برای مثال می‌تواند نیازهای شما را پیش‌بینی کرده و برنامه‌هایی که در زمان معینی استفاده می‌کنید را پیش‌بارگذاری می‌کند تا به صورت آنی باز شوند.

کاربرد دیگر هوش‌مصنوعی موبایل در دوربین آن اتفاق می‌افتد؛ جایی که سنسورهای هوشمند می‌توانند سوژه‌ و صحنه‌های متفاوتی را ازجمله لبخند، حیوانات، منظره، آسمان، گل و درخت و غیره شناسایی کرده و به صورت خودکار افکت‌های لازم را به آنها اضافه کنند. 

همچنین می‌توان به قابلیت Smart Gesture در اسمارت‌فون‌ها اشاره کرد که با حرکت دست می‌توانید اسکرین‌شات بگیرید، عکس‌های موجود در گالری خود را ورق بزنید و یا هنگام تماشای فیلم اگر صورت خود را برگردانید، فیلم به طور خودکار متوقف می‌شود.

در باز کردن قفل صفحه گوشی نیز می‌توان از فرمان صوتی، تشخیص چهره و یا حسگر اثر انگشت استفاده کرد.

در پایان باید گفت توسعه هوش مصنوعی بکارگیری آن در حوزه‌های مختلف باعث پیشرفت و خدمات‌رسانی بهتر به مردم می‌شود، البته این موضوعی مخالفان و موافقان سرسخت زیادی دارد که، ایلان ماسک و استیون هاوکینگ از مخالفان آن می‌باشند. به هرحال در تمام مواردی که گفته شد، از دوربین‌های نظارتی گرفته تا تشخیص چهره و گوشی‌های هوشمند،‌ دیتا و اطلاعات شخصی مردم جمع‌آوری می‌شود و این نگرانی‌هایی را در بین مردم ایجاد می‌کند که حریم خصوصی آنها تحت تاثیر قرار گیرد. حتی در خبرها داشته‌ایم که این اطلاعات در اختیار برخی سرویس‌های اطلاعاتی و جاسوسی قرار می‌گیرد تا برای اهدافی که در سر دارند از این اطلاعات استفاده کنند. هرچند که دولت‌ها این را قبول ندارند و مدعی‌اند حافظ اطلاعات مردم هستند.

انتهای پیام/4112/پ