امکان اجاره زمین از «جهاد دانشگاهی» توسط دانش‌بنیان‌ها/ درآمدزایی به شرط تولید محصول فناورانه

خبرگزاری علم و فناوری آنا-گروه علم و فناوری، میترا سعیدی کیا؛ رهبر کبیر انقلاب اسلامی، مرداد 1359 دستور دادند «جهاد دانشگاهی» با هدف انجام تحقیقات علمی و فعالیت‌های فرهنگی  ایجاد شود. از آن سال به بعد این نهاد اقداماتی را در دستور کار خود قرار داد که مربوط به حوزه علم و فناوری می‌شد و تاکنون بسیاری از دستاوردهای جهاد دانشگاهی در حوزه های گیاهان دارویی، سلول بنیادی، نفت و گاز، کشاورزی، انرژی خورشیدی و ... بوده است.

برای اطلاع از آخرین دستاوردهای جهاد دانشگاهی درصدد برآمدیم با حسن مسلمی نائینی رئیس جهاد دانشگاهی گفت‌وگویی داشته باشیم.

مشروح گفت‌وگو با رئیس جهاد دانشگاهی به شرح زیر است؛

*آقای دکتر؛ به تازگی جهاد دانشگاهی چهل و چهارمین سالگرد خود را جشن گرفته است، برای اولین سوال بفرمایید که طی یک سال اخیر این نهاد چقدر توانسته آنطور که باید به دستاوردهای ارزنده ای برسد؟

مسلمی نائینی: یکی از دستاوردهای مهم جهاد دانشگاهی که سبقه دیرینه ای در آن دارد دکل های حفاری است. با جلساتی که با وزارت نفت داشتیم این طرح را نهایی کردیم که آخرین خبر، تحویل سومین دکل حفاری است. ساخت دکل های حفاری کار بزرگی بود و اکنون در حال استفاده است.

یکی دیگر از دستاوردهای جهاد دانشگاهی در حوزه معدن بود؛ پروژه ای را جهاد در نظر گرفته که 40 حلقه چاه قدیمی به روش جدیدی که در دنیا انجام می‌شود را احیا کنیم. این اقدام می تواند منجر به کارآفرینی و استفاده از ظرفیت شرکتهای دانش‌بنیان جهاد دانشگاهی می شود.

این پروژه مبلغ ۲۵ میلیون یورو را می طلبد که حدود ۴۰ میلیون یورو ارزش افزوده از احیای این چاه‌ها به دست خواهد آمد.

*استارت زده شده است؟

مسلمی نائینی:  خیر. موافقت دکتر مخبر به عنوان دولت گرفته شده و در وزارت نفت در حال رایزنی است تا پروژه و طرح اولیه بررسی و سپس اقدام شود.

 *در حوزه پزشکی هم قطعا جهاد دانشگاهی به واسطه پژوهشگاه رویان و سرطان معتمد دستاوردهایی دارد؟

 مسلمی نائینی: در حوزه پزشکی نیز اقداماتی در حال انجام است که مرکز یا آزمایشگاه بزرگ ملی تحقیقات روی مغز که به عنوان نخستین سانان توسط پژوهشگاه رویان در قالب یک پژوهشگاه‌های پیشرفته روی آن کار می‌شود، قرار است تا پایان سال افتتاح شود و در حوزه‌های هوش مصنوعی، هوش طبیعی، علوم شناختی و رباتیک و همه علوم پیشرفته در دنیا شروع به کار کند که علاقه‌مندان زیادی هم در جوانان داخل کشور و هم محققان خارج از کشور در این آزمایشگاه رفت و آمد داشته باشند.

*راه اندازی این آزمایشگاه چه تاثیری در جذب محققان ایرانی و خارجی یا حتی ایرانیان مقیم خارج دارد؟

مسلمی نائینی: اگر این مرکز راه اندازی شود ایرانیان مقیم خارج می توانند 6 ماه یک بار ایران بیایند و با این کار مهاجرت معکوس اتفاق می افتد؛ البته که در این میان، بیش از 100 نفر می‌توانند مشغول به کار شوند و همچنین محققان و دانشجویان زیادی به کار گرفته شوند.

*چه دانشگاه ها و مجموعه هایی با این آزمایشگاه همکاری می کنند؟

مسلمی نائینی: در این پژوهشگاه با مجموع دانشگاه‌ها همکاری کردیم؛ دانشگاه های تربیت مدرس، تهران و پژوهشگاه رویان نیز از جمله آنها هستند. چنین مرکزی در کل دنیا ۱۰ مورد بیشتر وجود ندارد. این مجموعه نزدیک پارک پردیس است. 

*یکی دیگر از دستاوردهای جهاد هم قطار بود که از سال 1398 کلید خورد در مورد آخرین وضعیت آن توضیحاتی می فرمایید؟

مسلمی نائینی: بله. قلب و مغز قطار این است که کنترل و شتاب و حرکتش توسط موتور انجام می‌شود که با همت جهاد دانشگاهی ساخت این موتور کامل شد.

*کامل شد ولی کجا به کارگرفته شد؟

مسلمی نائینی:*برای ساخت قطار ارگانی که باید سفارش ساخت تعداد در زمان معین انجام را بدهد.

*چرا این اتفاق نمی‌افتد؟

مسلمی نائینی: جهاد این گلایه را دارد، اما انقدر مطرحش نمی‌کند این مسئله کهنه می‌شود. مترو را با شهرداری پیگیری می‌کنیم. جلسات متعددی داشتیم. 

*اما گفته می‌شود تمایل شهرداری این است که واردات انجام شود.

مسلمی نائینی: کسی که وارد می‌کند سرمایه گذاری هم می‌کند، ما سرمایه نداریم. اگر سرمایه داشتیم و می‌توانستیم هزینه کنیم، می‌ساختیم. شهرداری هم پول نمی‌دهد، از طرق دیگر با چین رابطه ایجاد کرد که وارد کند. قول ۱۱۳ مورد را به ما قول داده اند که بسازیم، اما هنوز قرارداد نشده است. 

*۵ سال تمام شد، ساخته شده، اما آنها نمی‌خواهند. چرا همه قطارهای مترو با این قطار ملی به روز نمی شوند؟

مسلمی نائینی: اولین قطار راه افتاده است.

*به نمونه خارجی و طرف های چینی ارتباط دارد؟ ایا طرف چینی می‌داند چه کار کند، قیمت محصول خود را پایین می‌آورد تا هزینه ما بالا برود و متقاضی نمونه خارجی شویم.؟

مسلمی نائینی: متاسفانه این مسائل و مشکلات وجود دارد، اما در حال پیگیری هستیم. در قطار بین شهری موفق شدند و با مپنا قراردادی بستند، خواجه نصیر احتمالا ۳۰ رام قطار تولید می‌کند و احتمالا تا چند ماه دیگر یک رام قطار ۶ واگنه بین شهری هم راه می‌افتد. 

 همه تست‌ها را گذرانده است؛ البته کاری است که از مدت‌ها قبل انجام شده است و پیگیر ۱۱۳ واگن هستیم تا بتوانیم با شهرداری به قرارداد برسیم. 
اگر بتوانیم مانند شرکتی کار کنیم و بگوییم این خط مترو از الف تا‌ی با ما باشد، خوب است اما پول نداریم. 

*آقای دکتر؛ درباره زمین هایی که به جهاد دانشگاهی تعلق دارد توضیحاتی ارائه بفرمایید؛ چند وقت پیش در مورد اجاره بخش هایی از این زمین ها به دانش بنیان ها صحبت هایی کرده بودید.

مسلمی نائینی: ما میراث زمین‌های زیادی هستیم. ۳۰ هکتار زمین به پارک جهاد دانشگاهی داده شده که سه هکتار از سال ۸۳ تاکنون پر شده است، اما آنجا ۹۸ تا ۱۰۰ هکتار است. این زمین همین طور افتاده، مشکلات آب و سرمایش و گرمایش در آن منطقه داشتیم. باید بعد از ۴۰ سال آنجا را آباد کنیم اگر این کار را انجام ندهیم از بین می‌رود.

۳۰ هکتاری که متعلق به پارک است را به قطعات ۵۰۰ و هزار متری قطعه بندی کردیم و به صورت اجاره ۵۰ ساله در اختیار شرکت‌های دانش بنیان قرار می‌دهیم تاکنون ۱۳ شرکت گرفته اند و مبلغی را به عنوان هزینه اجاره می‌گیریم. شرط است این شرکتها مبلغی را بعد از مدتی که به تولید رسیدند که از ۲ تا ۴ درصد تولیدشان است را به جهاد  اختصاص دهند.

*شرکت‌ها عضو جهاد هستند؟

مسلمی نائینی: خیر، طی فراخوانی اعلام می شود که هر شرکتی می تواند در این زمین ها مستقر شود. شرکت‌های مختلف درخواست می‌دهند چراکه مبلغ خوبی است. شرکت‌ها بعضا نیاز به کارگاه و آزمایشگاه دارند و در پارک جای کوچکی د ارند و نمی‌توانند فعالیت کنند. امیدوارم زودتر بسازند و شاهد آباد شدن آنجا باشیم؛ البته باید زیرساخت‌ها مانند انرژی را تامین کنیم که دنبال آن هستیم. این کار دیگری است که هم به نفع جامعه است و هم جهاد که درامدی برای جهاد خواهد بود و هم به نفع شرکت‌هایی فعال است. 

این چند کاری که با بخش خصوصی انجام می‌دهیم امیدواریم موفق شویم و مشکلاتی که داریم رفع شود.

انتهای پیام/

میترا سعیدی کیا