سرانه مقالات اعضای هیئت علمی در دانشگاه‌های جامع و صنعتی

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید احمد فاضل زاده رئیس مؤسسه ISC گفت: مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) به عنوان سومین پایگاه استنادی مستقل جهان بعد از دو پایگاه اسکوپوس و وب او ساینس، رسالت پاسخگویی به بخشی از نیازهای علمی، پژوهشی و فناوری کشور در زمینه هدایت، سنجش، ارزیابی و رصد علم و فناوری یا ایران، منطقه و کشورهای اسلامی جهان را بر عهده دارد. با توجه به اینکه پایگاه های اطلاعاتی عمدتاً تحت سلطه کشورهای غربی است و با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر راه اندازی یک پایگاه استنادی برای کشورهای اسلامی، پایگاه ISC راه اندازی شد.

رئیس موسسه ISC گفت: این مؤسسه به عنوان اولین سامانه اسـتنادی جهـان اسـلام بـه نمایـه سـازی جـامع نشریات علمی معتبر پرداخته است. شایان ذکر است، با توجه به اینکه تلاش شده است این مجلات پوشش زبانی متنوعی از کشورهای اسلامی از جمله فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسه و ... را در بر داشته باشد، در تخمین بهره‌وری دانشگاهها از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا تعداد زیادی از انتشارات علمی اعضای هیئت علمی دانشگاهها به زبان فارسی است که در سایر پایگاه های بین المللی نمایه نمی شوند و بدون در نظر گرفتن تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه ISC نمی‌توان آمار دقیقی از تولیدات علمی و بهره‌وری دانشگاه‌ها که همزمان کارایی و اثربخشی را تحت پوشش قرار میدهد و از مهمترین ابزاهای سنجش عملکرد در ارگان‌ها و سازمان‌ها محسوب می‌شود به دست آورد.

وی افزود: خوشبختانه به طور میانگین هر دانشگاه ۴۲۳ مقاله نمایه شده در پایگاه ISC دارد که نشان دهنده ضریب نفوذ مؤسسه ISC در سطح جامعه دانشگاهی است. همچنین، سرانه انتشار مقالات ISC برای هر عضو هیات علمی به طور میانگین ۱.۴ است که در مقایسه با سرانه مقالات بین المللی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها که برابر ۱.۲۳ است عدد بزرگتری است که عمدتا به دلیل گستره متنوع زبانی در انتشارات ISC است که مقالات فارسی که عمده آن ها در حوزه های علوم انسانی و اجتماعی است را پوشش می دهد.

فاضل زاده بیان کرد: بهره‌وری در دانشگاهها نیز مانند سایر سازمان‌ها باید مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد و از آنجایی که یکی از مهمترین کارکردهای دانشگاه پژوهش است، بررسی بهره وری دانشگاه میتواند بر اساس پژوهش، در دانشگاهها صورت گیرد. از آنجایی که مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) بعنوان متولی رتبه بندی دانشگاه های کشور است، بر مبنای نتایج رتبه بندی اعلامی سال ۱۴۰۲ بهره وری کمی و کیفی سنجیده شده است.

وی ادامه داد: مقالاتی که در این بررسی مورد نظر بوده اند، مربوط به سال ۱۳۹۹ است. این سال آخرین سالی است که داده های آن در بانک اطلاعاتی رتبه بندی موجود است و در آخرین رتبه بندی دانشگاه‌های ایران نیز لحاظ شده است.

شاخص های مورد بررسی شامل موارد زیر است:

تعداد کل مقالات، سرانه تولیدات مقالات علمی، سرانه مقالات دانشجویان تحصیلات تکمیلی، تعداد مقالات Q۱، سرانه مقالات نشریات Q۱ اعضای هیات علمی، سرانه مقالات نشریات Q۱ دانشجویان تحصیلات تکمیلی

رئیس موسسه گفت: در این بررسی دانشگاه‌ها بر مبنای نظام رتبه بندی ملی ISC در گونه بندی های جامع، صنعتی، علوم کشاورزی، هنر ، زیرنظام، غیرانتفاعی و دانشگاه‌های وابسته به دستگاه اجرایی به تفکیک قدمت و نیز به صورت تفصیلی بررسی شده است. جدول ۱ اطلاعات گونه بندی، تعداد و قدمت دانشگاه‌های کشور در رتبه بندی ملی ISC نشان داده شده است.

فاضل زاده خاطر نشان کرد: سرانه مقالات تولید شده اعضای هیات علمی در دانشگاه های جامع و صنعتی در شکل ۱ و ۲ آورده شده است. ۵ دانشگاه با بهترین عملکرد سرانه مقاله اعضای هیات علمی در بین دانشگاه های جامع بالای ۴۰ سال شامل دانشگاه های خوارزمی، تهران، تربیت مدرس، فردوسی مشهد و شهید بهشتی به ترتیب با ۲.۸۶، ۲.۸۶، ۲.۷۱، ۲.۴۹ و ۲.۳۰ است. در این شاخص، در بین دانشگاه های جامع بین ۲۰ تا ۴۰ سال دانشگاه های علامه طباطبایی، محقق اردبیلی، بین المللی امام خمینی (ره)، لرستان و یزد به ترتیب با ۳.۵۶، ۲.۵۶، ۲.۳۰، ۲.۰۷ و ۱.۹۸ و در دانشگاه های جامع زیر ۲۰ سال دانشگاه های آیت الله العظمی بروجردی، تربیت حیدریه، حضرت معصومه (س)، بزرگمهر قائنات و اردکان به ترتیب با ۲.۸۷، ۲، ۱.۹۸، ۱.۸۸ و ۱.۷۸ حائز بهترین جایگاه شده اند.

وی گفت: در سرانه مقالات تولید شده اعضای هیات علمی در بین دانشگاه های صنعتی بالای ۴۰ سال دانشگاه های علم و صنعت ایران، صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی، صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف و صنعتی اصفهان به ترتیب با ۱.۹۲، ۱.۳۵، ۱.۳۴، ۱.۰۵ و ۰.۹۴ و همچنین در بین دانشگاه های صنعتی زیر ۴۰ سال دانشگاه های صنعتی اراک، جندی شاپور دزفول، صنعتی شاهرورد، صنعتی نوشیروانی بابل، تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان و به ترتیب با ۱.۵۷، ۱.۵۲، ۱.۵۰، ۱.۳۲ و ۱.۳۲ حائز بهترین جایگاه شده اند.

رئیس موسسه ISC گفت: در جدول ۲ میانگین انتشارات دانشگاه ها در پایگاه ISC لحاظ کمی و کیفی محاسبه شده برای کل دانشگاه ها و هر یک از گونه های دانشگاهی به تفکیک آورده شده است. همانگونه که در جدول نشان داده شده است، به لحاظ میانگین تعداد کل مقالات و تعداد مقالات Q۱ در ISC ، دانشگاه های زیرنظام در رتبه اول قرار دارند ولی به لحاظ سرانه تعداد مقالات اعضای هیات علمی این گونه از دانشگاه در رتبه آخر قرار می گیرند. به لحاظ میانگین سرانه تعداد کل مقالات و سرانه میانگین تعداد مقالات Q۱ در ISC، دانشگاه های گونه کشاورزی در رتبه اول قرار دارند.

وی ادامه داد: در انتشار مقالات WoS، در بین دانشگاه های جامع و صنعتی هم به لحاظ کمیت و هم به لحاظ کیفیت دانشگاههای صنعتی رتبه بهتری دارند، اما در انتشار مقالات ISC دانشگاه های جامع از دانشگاه های صنعتی بهتر عمل کرده اند که این به دلیل وجود رشته های هنر و علوم انسانی و نیز علوم اجتماعی در دانشگاه های جامع است که اعضای هیات علمی این دانشگاه ها تمایل بیشتری به انتشار مقالات در نشریات داخلی دارند.

برای اطلاع از متن کامل گزارش "بهره‌وری دانشگاه‌های کشور در تولید مقالات علمی نمایه شده در پایگاه بین‌المللی ISC " منتشر شده توسط ISC به آدرس https://isc.ac/fa/page/۴۶۲/ مراجعه فرمایید.