۲۳ خرداد در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۳ خرداد برابر ۱۲ ژوئن را ورق می‌زنیم.

***

تلگراف برقی

۱۲ ژوئن ۱۸۳۷ میلادی برابر با ۲۳ خرداد ۱۲۱۶ خورشیدی، دو مخترع انگلیسی به نام‌های ویلیام فوترگیل کوکه و چارلز وتستون حق اختراع تلگراف الکتریکی خود را ثبت کردند. اختراع آنها در سال ۱۸۳۹ پنج سال زودتر از تلگراف معروف مورس، در خدمت عمومی قرار گرفت. تلگراف‌ برقی سامانه پیام متنی نقطه به نقطه و اولین سامانه مخابراتی الکتریکی و پرکاربردترین سامانه پیام‌رسانی اولیه تلگراف بود که برای برقراری ارتباط پیام‌های متنی سریع‌تر از حمل و نقل فیزیکی ابداع شد.

مارگریتا هک

۱۲ ژوئن ۱۹۲۲ میلادی برابر با ۲۳ خرداد متولد ۱۳۰۱، مارگریتا هک، اخترفیزیکدان و فعال ایتالیایی که یکی از مهم‌ترین افراد در حوزه کاری‌اش در ایتالیا بود و در شناسایی طیفی بسیاری از ستارگان مشارکت داشت به‌دنیا آمد. او مشتاق کشف بیشتر درباره مهبانگ و ماده تاریک بود. هک اولین زنی بود که ریاست رصدخانه تریسته را بر عهده گرفت. او بینش اولیه‌ای درخصوص استفاده از ماهواره‌های فضایی به‌عنوان بستری برای مشاهدات نجومی داشت. هک همچنین به‌دلیل ارتباط نزدیکی که با رسانه‌ها داشت و تاثیرگذاری در موضوعات مختلف مدنی، حقوق مدنی و برابری مشهور بود. او در مخالفت با ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای در ایتالیا موفق شد. سیارک 8558 هک، که در سال ۱۹۹۵ کشف شد، به نام او نامگذاری شده است.

کارل آی. هوولند

۱۲ ژوئن ۱۹۱۲ میلادی برابر با ۲۳ خرداد ۱۲۹۱ خورشیدی، کارل ایور هوولند روان‌شناس آمریکایی به‌دنیا آمد. هوولند در مطالعه ارتباطات اجتماعی و اصلاح نگرش‌ها و باورها پیشگام بود. سال ۱۹۲۹، او یکی از ۳۰ نفری بود که در برنامه ارتباطات دانشگاه ییل کار می‌کرد. این برنامه به‌صورت مطالعاتی اجرا و به گروهی تحقیقاتی متشکل از ۳۰ نفر تبدیل شد. ماموریت این افراد مطالعه درباره ارتباطات متقاعدکننده‌ای چون برنامه‌های آموزشی، کارزارهای تبلیغات تجاری، آگهی‌ها و تبلیغات سیاسی و تأثیر آنها بر رفتار و عقاید مردم بود. سال ۱۹۴۲، در طول جنگ جهانی دوم، هوولند روی مطالعه‌ای دولتی درباره فیلم‌های پروپاگاندای نظامی و تأثیر آنها بر نگرش، رفتار و روحیه سربازان کار کرد. هوولند همچنین نظریه قضاوت اجتماعی تغییر نگرش را توسعه داد. نگرش به ترکیبی از باور‌ها و هیجان‌هایی گفته می‌شود که فرد را از پیش آماده می‌کند تا به دیگران، اشیا و گروه‌های مختلف به روشی مثبت یا منفی نگاه کند.

فریتس آلبرت لیپمان

۱۲ ژوئن ۱۸۹۹ میلادی برابر با ۲۳ خرداد متولد ۱۲۷۸ میلادی، فریتس آلبرت لیپمان، زیست‌شیمی‌دان آلمانی‌آمریکایی که جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی ۱۹۵۳ را با سر هانس کربس برای کشف کوآنزیم آ برنده شد به‌دنیا آمد. کوآنزیم آ، ماده کاتالیزوری مهمی در تبدیل سلولی غذا به انرژی است. کوآنزیم‌ها مولکول‌های غیر پروتئینی و آلی و از اجزای برخی آنزیم‌ها هستند. کوآنزیم آ وقتی با آنزیم پروتئین ترکیب می‌شود، خاصیت اتصال اسید استیک را به‌دست می آورد. اسید استیک به‌طور معمول کاملاً غیرفعال است، اما وقتی به این روش متصل شود، ناپایدار و واکنش‌پذیر می‌شود و اسید سیتریک را تشکیل می‌دهد. با این کشف روش جدیدی برای انتقال انرژی در سلول نشان داده شد.