چه کاره بشم؛ شاید «مهندس روباتیک!»

خبرگزاری علم و فناوری آنا، مریم ملی؛ مهندسی روباتیک یکی از جالب‌ترین مهندسی‌هاست چرا که در آن هم ردپایی از مهندسی مکانیک وجود دارد و هم مهندسی برق و کامپیوتر ضمن اینکه ربات‌ها علاوه بر ایمن بودن، سرعت عمل و بازده بیشتری نیز دارند که باعث می‌شود بسیاری از صنایع به سمت استفاده بیشتر از آنها بروند. بنابراین رشته جذابی است برای کسانی که به همه این حوزه ها علاقه دارند و البته ماجراجو هستند و از کارهای فنی هم خوششان می‌آید. روباتیک از ۱۰رشته مهمی است که در آینده جهان بسیار تاثیرگذار خواهد بود چون رواج هوش مصنوعی از یک طرف و پیشرفت‌های فضایی از سویی دیگر باعث می‌شود روبات‌ها هم در زندگی روزمره‌مان حضور پررنگ تری پیدا کنند و هم در لبه‌های فناوری به کار ‌روند.

چرا روباتیک؟

مهندسی روباتیک در نگاه اول کمی فانتزی به نظر می‌رسد و ممکن است خیلی‌ها فکر کنند چنین رشته‌ای اصلا بازار کار ندارد و احتمالا خیلی هم کاربردی نیست اما واقعیت این است که بخش بزرگی از روبات‌های کاربردی جهان در کارخانه‌ها به کار می‌روند و اساسا طراحی و ساخت بسیاری از روبات‌ها در خدمت پیشرفت صنایع مختلف است به همین خاطر در سال‌های آینده می‌توان امیدوار بود که حوزه مهندسی روباتیک هم‌چنان بیش از پیش به سمت جلو حرکت کند و تحولات جدیدی را تجربه کند. از طرفی روباتیک در حوزه پزشکی و سلامت هم کاربردهای متنوعی دارد از جراحی‌های روباتیک بگیرید تا روبات‌های پرستار که احتمالا در چند سال آینده به طور رواج پیدا می‌کنند. بخش دیگری از کاربردهای روباتیک در صنعت فضا و طراحی کاوشگرهای تحقیقاتی است. کاوشگرهایی که برای آنالیز ترکیبات خاک، جو و  شاخص‌های فیزیکی و شیمیایی سیارات منظومه شمسی به فضا ارسال می‌شوند و یا ابزارهای متنوعی که باید برای ایستگاه فضایی بین‌المللی ساخته شود به تخصص مهندسان روباتیک نیاز دارد. بنابراین روباتیک را می‌توان حوزه میان رشته‌ای تلقی کرد که کاربردهای آن بسیار فراتر از آنچه در ظاهر به نظر می‌رسد است.

به چه مهارت‌هایی نیاز داریم؟

غیر از پشتکار برای یادگیری ریاضیات در حد مهندسی شما برای تحصیل در رشته روباتیک نیاز دارید که کارگاه‌های عملی زیادی را با موفقیت پشت سر بگذارید. کارگاه‌های جوشکاری،ورق‌کاری، ماشین ابزار، الکترونیک و ... قرار است شما را برای بخش عملی کارتان آماده کند و دروسی مثل مدارهای الکتریکی، تجزیه و تحلیل سیستم‌ها و مکانیک سیالات و دینامیک و استاتیک برای ارتقای دانش شما مورد نیازتان خواهد بود. این دروس در مقطع کارشناسی برای شما ارائه خواهد شد و در مقطع ارشد متناسب با گرایشتان برخی‌شان کمرنگ‌تر و برخی پررنگ‌تر ادامه خواهد یافت. به طور کلی اگر قصد ادامه تحصیل تا مقطع ارشد و دکترا را داشته باشید باید بدانید که دروس تخصصی متنوع دیگری هم در دوره کارشناسی ارائه می‌شود که می‎‌توانید با توجه به میزان علاقه‌تان به آنها گرایش و تخصص‌تان در ادامه راه را تشخیص دهید. البته یادتان نرود که داشتن تجسم قوی، شناخت یکی از زبان‌های برنامه‌نویسی کامپیوتری و خلاقیت بالا و صبر و حوصله هم از دیگر مهارت‌های مورد نیاز در این رشته است.

در کدام دانشگاه مهندسی روباتیک بخوانیم؟

برای تحصیل در این رشته راه معمول این است که در دبیرستان رشته ریاضی فیزیک بخوانید و در کنکور مهندسی روباتیک دانشگاه‌های مختلف را انتخاب کنید. بهترین دانشگاه‌های ایران در این رشته، صنعتی شریف، امیرکبیر، شاهرود، همدان، خواجه نصیرالدین طوسی تهران و دانشگاه صنعتی اصفهان هستند اما غیر از روش معمول که از دانشگاه می‌گذرد برخی از افراد از مسیر یادگیری و مهارت‌افزایی در دوره‌های خصوصی و کارگاهی یا برخی هنرستان‌ها خود را برای این حوزه آماده می‌کنند اما اگر برنامه‌ای برای تحصیلات تکمیلی داشته باشید قاعدتا بهترین راه تحصیل در دانشگاه و افزایش مهارت در دوره‌های عملی است.

کجا کار پیدا کنیم؟  

با توجه به گستردگی کاربردهای روباتیک و اشباع نشدن تحصیل در این رشته، تقاضای بازار برای روباتیک مناسب و قابل قبول است بنابراین اگر مهارت‌های لازم را به خوبی فرا بگیرید و بتواند خلاقیت و پشتکار را هم با هم ترکیب کنید بازار کار خوبی خواهید داشت. فارغ‌التحصیلان این رشته می ‌توانند در صنایع مختلفی مانند خودروسازی، صنعت نفت و گاز، پزشکی و حتی فضا فعالیت کنند. هم‌چنین، با توجه به رشد روزافزون فناوری و نیاز به ربات‌‌های هوشمند در صنایع مختلف، فرصت ‌های شغلی بسیار خوبی برای فارغ التحصیلان این رشته وجود دارد. شما می‌توانید به عنوان مهندس رباتیک، برنامه‌نویس رباتیک، مهندس مکانیک رباتیک، توسعه‌دهنده الگوریتم هوش مصنوعی، مهندس بینایی ماشین و پردازش تصویر، مهندس کنترل و …مشغول به کار شوید چون این دانش این حوزه‌ها را هم دارید البته برای ارتقای مهارت‌تان پیشنهاد می‌کنیم حتما کارآموزی داشته باشید. اگر هم به حوزه پژوهشگری علاقه‌مند باشید با ادامه تحصیلات تکمیلی می‌توانید در دانشگاه‌ها و مراکز علمی فعالیت کنید.