«تا باد‌ها یاد‌ها را نبرد» از قصه عکس‌ها می‌گوید/ اکران مستند در هر شرایطی اهمیت دارد

احمد صراف‌یزد کارگردان مستند «تا باد‌ها یاد‌ها را نبرند» که در شانزدهمین جشنواره هنر‌های تجسمی حضور دارد در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا درباره داستان این مستند و ارتباط آن با هنر‌های تجسمی گفت: «تا باد‌ها یاد‌ها را نبرند» روایتی از تاریخ فرهنگی- اجتماعی شهر یزد به مدد عکس‌های فراموش شده در این شهر است یعنی می‌خواهیم به واسطه فریم‌هایی که فراموش شده‌اند و کم‌تر کسی به آنها توجه می‌کند، تاریخ فرهنگی- اجتماعی و سیاسی شهر یزد در دوره‌های مختلف را بررسی کنیم. «تا باد‌ها یاد‌ها را نبرند» درباره عکاسی است و موضوع اصلی آن به فراموش شدن عکس‌ها، فریم‌ها و نگاتیو‌ها می‌پردازد و از طرف دیگر تاریخ عکاسی شهر یزد هم مورد بررسی قرار می‌گیرد. با این تفاسیر احساس می‌کنم که این مستند به موضوع جشنواره هنر‌های تجسمی مربوط می‌شود.

وی درباره مخاطبان این فیلم بیان کرد: هنوز نمی‌دانیم که مخاطب‌سنجی جشنواره‌ها چگونه است و چه کسانی می‌توانند با فیلم ارتباط برقرار کند. در چند اکران خصوصی با افراد غیر هنری که داشتیم، تماشاگران توانستند با فیلم ارتباط برقرار کنند چراکه موضوع «تا باد‌ها یاد‌ها را نبرند» چندان مشخص نیست و سعی کرده‌ام قصه صرف تاریخ عکاسی را بیان نکنم بلکه در بستر این فیلم اتفاقات بسیاری را که در شهر یزد رخ می‌دهد، مورد بررسی قرار می‌دهیم. این مستند همچنین در جشنواره فیلم کوتاه تهران و میراث فرهنگی حضور داشت و جوایزی دریافت کرد.

صراف‌یزد با اشاره به اینکه در جشنواره فیلم کوتاه تهران جایزه بهترین تحقیق و پژوهش را برای فیلم «تا باد‌ها یاد‌ها را نبرند» دریافت کرد، درباره علت دریافت این جایزه خاطرنشان کرد: فیلم مستند متکی به تحقیق و پژوهش است و حتما همکاران من هم که در این بخش نامزد شده بودند، زحمات زیادی کشیدند. ما در این مستند سعی کردیم تمام متریالی را که درباره تاریخ عکاسی شهر یزد وجود دارد، با اتفاقاتی که در آن دوران رخ داده است، آمیخته کنم یعنی شناسایی کردیم که چه کسی و در چه تاریخی فلان عکس را گرفته است و در آن دوران چه امر فرهنگی یا سیاسی اتفاق افتاده است.

کارگردان «هزار و یک شب بلدیه» افزود: اگر صرفا عکسی را می‌بینیم که تعدادی راهزن به یکدیگر دوخته شده‌اند، این امر را با دوخته شدن دهان فرخی یزدی تداخل می‌دهیم و این موضوعات را به یکدیگر ربط می‌دهیم یا مثلا ورود اولین دوچرخه و اولین اتومبیل به یزد را با اولین عکس‌هایی که در این باره گرفته شده‌اند، مرتبط می‌کنیم. سعی کرده‌ام که این تاریخ‌ها مستند باشند و بتوانیم براساس آنها روایتی شاعرانه و قصه‌گو داشته باشیم.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره اکران مستند در جشنواره هنر‌های تجسمی مطرح کرد: هر جشنواره‌ای که فیلم مستند را در هر شرایطی پخش کند، خوب است چراکه باید مخاطبان‌مان را با سینما آشتی دهیم و آنها را با سینمای پیشرو مستند آشنا کنیم. سینمای مستند ما خیلی پیشروتر از سینمای داستانی‌ست؛ امسال جایزه بهترین فیلم جشنواره فجر را یک مستندساز گرفت و سال‌های قبل هم اینگونه آثار را می‌بینیم.

این مستندساز در پایان تصریح کرد: سینمای مستند وابسته به قصه‌گویی‌ست پس هر کجا که بتواند خود را نشان دهد، هر ویترینی که بتوانیم فیلم‌های مستند را اکران و مخاطبان بیشتری جذب کنیم، مهم است و مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی به‌عنوان حامی این سینما باید گستردگی اکران مستند‌ها را بیشتر کند تا روز به روز سینمای ملی‌مان قوی‌تر از چیزی که است، باشد.