ورود فناوری برای حفظ میراث تاریخی/ از پهپاد تا فناوری هسته‌ای

به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری علم و فناوری آنا، کسانی که سعی در حفاظت از مکان‌ها و آثار باستانی دارند، اغلب در شرایط خطرناک یا چالش برانگیز کار می‌کنند؛ چراکه نیازمند حفاری دقیق و روش‌های سنتی برای مستندسازی و نگهداری هستند و ممکن است به اشیای تاریخی گرانبها آسیب برسانند و مواد ظریف را در معرض خطر تخریب قرار دهند.

اکنون با پیشرفت فناوری‌های نوین، دانشمندان در تلاش هستند از ابتکارات جدید برای حفظ مطلوب میراث تاریخی و فرهنگی کشور‌ها استفاده کرده و آن‌ها را به سلامت به آیندگان نشان دهند. استارت این موضوع در کشور با توجه به انعقاد تفاهم‌نامه معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری زده شده است؛ بنابراین این زمینه مرور فناوری‌های خارجی را فراهم آورد.

پیش از این گزارشی  با عنوان«چگونه می‌توان از فناوری برای حفظ میراث تاریخی استفاده کرد؟» در خبرگزاری علم و فناوری آنا منتشر شد و اکنون قسمت دوم آن را در ادامه می‌خوانیم.

پهپاد‌ها بر فراز آثار تاریخی 

خدمات پهپادی با گرفتن تصویرهای هوایی با وضوح بالا از مکان‌های تاریخی، رویکردی پیشگامانه برای حفاظت ارائه می‌کند. این دوقلو‌های دیجیتالی دقیق، کپی دقیقی از بنا‌های تاریخی را ارائه می‌دهند و از مستندات دقیق و نظارت بر زمان واقعی هرگونه تغییر یا آسیب اطمینان حاصل می‌کنند. با حفظ ماهیت این ساختار‌های میراثی به شکل دیجیتال، می‌توانیم بر چالش‌های ناشی از زمین‌های دارای مالکیت خصوصی غلبه کنیم و بر حفاظت از ماهیت تاریخ خود تمرکز کنیم.

میراث ما غنی و متنوع است که اغلب در مناطق دورافتاده یا چالش برانگیز یافت می‌شود. پهپاد‌ها می‌توانند از راه‌های سنتی به مناطقی برسند که دسترسی به آن‌ها دشوار است و به باستان شناسان و محققان این امکان را می‌دهند تا آثار تاریخی را با سهولت بی سابقه‌ای مطالعه و تجزیه و تحلیل کنند. این قابلیت دسترسی کارشناسان را قادر می‌سازد تا تحقیقات کاملی انجام دهند، داستان‌های پنهان را کشف و اهمیت این ساختار‌ها را در تاریخ مشترک ما روشن کنند.

روش‌های سنتی به منظور دستیابی به زمین‌های دارای مالکیت خصوصی برای اهداف حفاظتی می‌تواند بسیار پرهزینه و زمان‌بر باشد. خدمات هواپیما‌های بدون سرنشین یک جایگزین مقرون به صرفه ارائه می‌دهد، زیرا تأکید بر حفظ نمایش دیجیتالی بنا‌های تاریخی تغییر می‌کند. این کارایی تضمین می‌کند که منابع به سمت تلاش‌های واقعی حفاظت و مرمت هدایت می‌شوند و روند حفاظت از میراث ما را تسریع می‌کنند.

داده‌های جمع‌آوری شده توسط پهپادها، همکاری میان سازمان باستان شناسی، مقامات محلی، کارشناسان و ذی‌نفعان را تقویت می‌کند. با به اشتراک گذاشتن داده‌های دوقلو دیجیتال، می‌توانیم به طور جمعی در جهت حفظ مکان‌های تاریخی خود تلاش کنیم. علاوه بر این، اسناد جامع حمایت و بودجه دولت را تقویت می‌کند و بر ضرورت و اهمیت حفظ میراث ما برای نسل‌های آینده تأکید می‌ورزد.

پهپاد‌ها همچنین به طور گسترده‌ای برای حمایت از کار باستان شناسان، محافظان و سایر متخصصان دخیل در حفظ این قطعات منحصربه‌فرد استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها تصاویر هوایی از بنا‌های تاریخی و مکان‌های باستان‌شناسی را می‌گیرند و سپس برای ایجاد مدل‌های سه بعدی و نقشه‌های توپوگرافی پردازش می‌شوند که به دانشمندان کمک می‌کند تا محیط سایت و توزیع فضایی آثار را بهتر درک کنند. 

همچنین سیستم‌های نظارتی و حسگر‌هایی وجود دارند که می‌توانند عوامل محیطی موثر بر آثار تاریخی مانند رطوبت، دما، کیفیت هوا و ... را اندازه‌گیری و ثبت کنند.

هواپیما‌های بدون سرنشین فرصتی هیجان انگیز برای درگیر کردن مردم با میراث ما ارائه می‌دهند. از طریق تور‌های مجازی و پلتفرم‌های تعاملی، افراد می‌توانند خود را در تاریخ غنی بنا‌های تاریخی دنیا غرق کنند. چنین کاری افزایش آگاهی عمومی احساس مالکیت و مسئولیت را برای حفظ میراث فرهنگی تقویت و تلاش‌های جمعی را برای محافظت از این گنجینه‌های ارزشمند تشویق می‌کند.

همانطور که ما از راه حل‌های نوآورانه برای حفظ میراث خود استقبال می‌کنیم، هواپیما‌های بدون سرنشین رویکردی دگرگون کننده برای حفاظت از بنا‌های تاریخی و مکان‌های با اهمیت باستان شناسی ارائه می‌دهند. با ایجاد دوقلو‌های دیجیتال و نقشه برداری از ساختار‌های میراث خود، می‌توانیم اسناد جامع، دسترسی، مقرون به صرفه بودن، همکاری و مشارکت عمومی را تضمین کنیم. با هم می‌توانیم آینده‌ای بسازیم که میراث مان به عنوان گواهی بر تاریخ مشترک و هویت فرهنگی بشر باشد.

حفاظت از میراث تاریخی با انرژی هسته‌ای 

ارزش حفظ آثار تاریخی دنیا تا آنجا پیش رفته است که سازمان بین المللی انرژی اتمی نیز با کشور‌ها برای ترویج و ارتقای کاربرد روش‌های هسته‌ای برای شناسایی و حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی و به منظور ایجاد پل‌هایی بین مردم در سراسر جهان به سوی صلح به توافق رسیده است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تازگی دو مرکز همکاری را در زمینه میراث فرهنگی تعیین کرده است؛ دانشگاه پاریس- ساکلی فرانسه و مرکز ملی تحقیقات و فناوری پرتویی در سازمان انرژی اتمی مصر (NCRRT).

بر اساس این توافق نامه، آژانس بین المللی انرژی اتمی و دانشگاه پاریس - ساکلی تحقیقاتی را در زمینه‌هایی مانند شناسایی و تاریخ گذاری آثار فرهنگی با کمک فناوری شتاب‌دهنده انجام خواهند داد. توسعه روش‌هایی برای تجزیه و تحلیل ایمن اشیاء با ارزش فرهنگی، تجزیه و تحلیل و به اشتراک گذاری داده‌ها، آموزش و اطلاع رسانی و مبارزه با قاچاق غیرقانونی از جمله موارد این توافق‌نامه است.

روش‌های تحلیلی هسته ای، مانند روش‌های مبتنی بر شتاب‌دهنده ها، ابزار قدرتمندی برای به دست آوردن بینش بهتر در مورد مواد و اشیاء میراثی برای حفظ آنهاست. این روش‌ها برای تجزیه و تحلیل مصنوعات فرهنگی و همچنین تعیین زمان و مکان ایجاد آن‌ها به کار می‌روند. دانشمندان همچنین می‌توانند از روش‌های تحلیلی هسته‌ای مانند پرتو‌های یونی، اشعه ایکس و نوترون‌ها برای ایجاد تصویربرداری دوبعدی و سه‌بعدی از جسم با حساسیت و دقت بالا استفاده کنند.

کارشناسان موزه ملی در ورشو لهستان از این فناوری برای تجزیه و تحلیل مصنوعات فرهنگی مختلف ازجمله نقاشی‌های قرن ۱۴ تا ۱۸ توسط استادان ونیزی و مومیایی‌های مصر باستان استفاده کردند.

تکنیک‌های تحلیلی هسته‌ای مانند تاریخ‌گذاری رادیوکربن نیز برای تعیین سن اشیاء میراث فرهنگی و طبیعی استفاده می‌شود. کربن ۱۴ یک ایزوتوپ رادیواکتیو است که در طول زمان به روش‌های قابل پیش بینی تجزیه می‌شود. دانشمندان این پوسیدگی را بررسی می‌کنند تا بفهمند آثار باستانی چقدر قدیمی هستند یا ترتیب وقوع رویداد‌های خاص را پیدا می‌کنند.