تغییرات کاربری باغ‌ها و پوشش‌های گیاهی منطقه یک تهران بررسی شد

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، پایتخت ایران با دارا بودن مناطق ۲۲ گانه شهرداری، بزرگترین شهر این کشور محسوب می‌شود. تهران به دلایل اهمیت آن از حیث پایتخت بودن، در سال‌های اخیر با تغییرات فیزیکی بسیاری رو به رو شده که حتی تخریب باغ‌ها و پوشش‌های جنگلی در مناطق مختلف همراه بوده است.  

منطقه یک از مناطق شهرداری تهران است که در انتهای شمال شرقی این شهر واقع شده است و شمالی‌ترین منطقه شهر تهران به حساب می‌آید. این منطقه از شمال به رشته‌کوه البرز، از غرب به منطقه اوین، از جنوب به بزرگراه شهید چمران و بزرگراه مدرس و بزرگراه شهید صدر و از شرق به لواسانات محدود می‌شود. این منطقه بخشی از شهرستان شمیرانات محسوب می‌شود و با نام شمیران نیز خوانده می‌شود. منطقه یک در محدوده‌ای به وسعت ۴۹٫۹ کیلومترمربع و حریم ۱۳۱٫۱ کیلومترمربع واقع شده‌  و دارای ۱۰ ناحیه و ۲۷ محله است. در این منطقه ۱۵ موزه و همچنین دو مجموعه موزه سلطنتی کاخ نیاوران و کاخ سعدآباد نیز موزه تماشاگه زمان قرار دارد. همچنین مجموعه کاخ‌های نیاوران، سعدآباد، کاخ ملت، کاخ شهوند امامزاده صالح و گورستان ظهیرالدوله از امکان تاریخی قابل توجه است. مناطق کوهستانی دربند، درکه، رود درکه، کلکچال، اوین پارک‌های نیاوران، جمشیدیه، قیطریه از مکان‌های تفریحی و مراکز جذب گردشگر این منطقه هستند.

منطقه یک شهرداری تهران، از قدیم به لحاظ طراحی شهری دارای بافتی شبه روستایی بوده و به نوعی باغ‌شهر محسوب می‌شد که در دهه‌های اخیر طبیعت این منطقه مورد تعارض قرار گرفته و اکوسیستم کوهستانی آن آسیب پذیر شده است. منطقه یک شهرداری تهران شامل نواحی هشتگانه فرمانیه، زعفرانیه، دربند، نیاوران، کاشانک، دارآباد، الهیه و چیذر است. اراضی باز کوهستانی شمال منطقه و دره‌ها به عنوان کریدور‌های مهم اکولوژیک، محل و منشاء منابع آب، خاک و جریان هوا هستند.

**از تغییرات کاربری تا تخریب باغ‌ها و پوشش‌های گیاهی

منطقه یک تهران از نظر موقعیت جغرافیایی و ماهیت زیست محیطی نسبت به مناطق دیگر تهران بسیار متفاوت است. این منطقه همیشه به عنوان مکانی ییلاقی، خوش آب و هوا و سرسبز شناخته می‌شد، اما به تدریج علی رغم وجود قانون حفظ و گسترش فضای سبز در کلانشهرها، بسیاری از باغ‌های آن تخریب شده و به ساختمان‌های اداری، مسکونی و تجاری تبدیل شده است. در نزدیکی مجموعه تاریخی سعدآباد، باغی به مساحت ده هزارمتر مربع قرارداشت که تا سال ۱۳۸۷ آباد بوده و درختانش در تصفیه هوای منطقه تاثیر فراوان داشتند. با تخریب درختان باغ، محوطه آن تغییرکاربری داده شد و به مرکز تجاری ارگ تجریش با ۷۵ هزار متر زیربنا احداث شد.