تاریخچه و کارویژه‌های «گروه ویژه اقدام مالی»-10؛
FATF چگونه افراد حقیقی و حقوقی را به صورت هوشمند تحریم می‌کند؟/ خودتحریمی داخلی علیه نهادهای انقلابی
از رهگذر اجرای FATF وضعیتی ایجاد می‌شود که در داخل کشور، کسی که تحریم نیست، فرد تحریم‌شده را هم‌صدا و همگام با آمریکا تحریم می‌کند یا همان تحریم هوشمند اتفاق می‌افتد.
گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا- مسعود براتی؛ باید این موضوع که چرا برخی به‌طور کامل مخالف یا منتقد اجرای برنامه اقدام بودند، بررسی شود. وقتی قرار است همه اقدامات دیکته شده از سوی غرب با هم انجام شود، ممکن است اتفاقات بدی رخ دهد، در غیر این صورت اجرای برخی اقدامات خیلی نگران‌کننده نیست و حتی شاید به نفع سیستم بانکی جمهوری اسلامی باشد و شفافیت را ارتقا دهد.
تحلیل غلطی در میان مسئولان ارشد دولت وجود داشت مبنی بر اینکه تحریم‌ها به‌وسیله برجام برداشته شد، اما توافق هسته‌ای ساختار تحریم‌های ثانویه بانکی را حفظ کرد؛ همان ساختاری که در قوانین کنگره در سال‌های 2010 تا 2013 مصوب شده بود و شامل قانون جامع تحریم ایران (سیسادا)، قانون اختیارات دفاع (NDAA)، قانون کاهش تهدید ایران و قانون حمایت از آزادی می‌شود.
پی‌نوشت شماره 16 در ضمیمه دوم برجام به‌طور مستند موارد مذکور را بیان کرده است و محققان برای بررسی این بحث پیچیده می‌توانند به آن مراجعه کنند. گرچه محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در صحبت‌هایش می‌گوید این تنها یک پاورقی و بعضی موارد مهم دیگر در آخر مباحث آمده است، ولی برجام مانند موجودی است که هیچ چیزی برای دورانداختن ندارد و حتی پی‌نوشت‌ها یا پاورقی‌هایش مهم است. متأسفانه همین پی‌نوشت‌ها ضمیمه اصلی برجام (ضمیمه پنجم) بود.
درباره حفظ ساختار تحریم ثانویه بانکی نیز در پی‌نوشت شماره 16 ضمیمه دوم مواردی بیان شده است. برجام در این ساختار توانست ایران را به دو قسمت تقسیم کند؛ آن‌هایی که تحریم هستند و نیستند یا به عبارت آمریکایی‌ها آن‌هایی که بد و خوب هستند.
آمریکایی‌ها بعد از برجام حدود 170 فرد و نهاد ایرانی را به بهانه‌هایی ازجمله اینکه در موضوع تروریسم و موشکی فعال هستند، در فهرست تحریم‌های خود (SDN) باقی گذاشتند؛ بهانه‌های غیرهسته‌ای که آمریکا با بازی بسیار حرفه‌ای تلاش کرد تحريم‌ها را حفظ کند.
قطعنامه 2231 مؤید برجام است، یعنی توافق برنامه جامع اقدام مشترک به‌عنوان یک پیوست از قطعنامه 2231 به‌شمار می‌رود. بسیار شنیده شده است مسئولان دولتی می‌گویند از تحریم‌های سازمان ملل متحد و از ذیل فصل هفتم خارج شده‌ایم، ولی واقعیت این است که قطعنامه 2231 از نظر جنس حقوقی مانند قطعنامه‌های قبلی است، یعنی ذیل ماده 41 فصل هفتم تعریف شده است و قطعنامه‌ای نیست که بدون تحریم باشد.
بیشتر بخوانید:
تحولاتی که باعث قبول FATF در ایران شد/ چماق و هویج غرب برای پذیرش
CFT
درباره تحریم تسلیحاتی و موشکی صحبت‌های زیادی شنیده شده است، اما در قطعنامه 2231 تحریم 23 فرد و 64 نهاد وجود دارد که کاملاً ذیل ماده 41 تحریم شده‌اند و این تحریم هشت سال بعد از امضای برجام ادامه دارد، یعنی باید سه سال دیگر تحریم باشند.
حامیان دولت فضایی را ایجاد کرده‌اند که به اشتباه می‌گویند «برجام تحریم‌ها را برداشت»، ولی درواقع برجام چنین کاری نکرد. برجام نه‌تنها تحریم‌ها را برنداشت، بلکه مانع شد به حالت قبل از تحریم‌ها بازگردیم و ساختار جدیدی ایجاد کرد که به اصطلاح «تحریم هوشمند» نام دارد.
زمانی که آمریکا از برجام خارج شد و تحریم‌ها را به‌طور کامل برگرداند، مشکلات FATF برطرف نشد و کارگروه مالی مشکلاتی ایجاد کرد.
در سال 1395 اسنادی درباره اینکه برخی بانک‌های داخلی به برخی از نهادهایی که هنوز در تحریم آمریکا بودند، خدمت ارائه نکرده‌اند، منتشر شد. طبق یکی از اسناد، قرارگاه خاتم‌الانبیا نهادی است که در ذیل تحریم‌های آمریکا باقی مانده بود و بانک‌ها به آن ارائه خدمت نمی‌کردند. این همان تحریم هوشمند است، یعنی تحریمی که از مرزها عبور کرده و وارد حریم جمهوری اسلامی شده است.
تحریم‌های هوشمند چه ارتباطی با برنامه اقدام FATF دارند؟
در بندهای مختلف برنامه اقدام می‌توان ردپای تحریم هوشمند را مشاهده کرد؛ به‌عنوان نمونه در بند یا اقدام 31 از ایران می‌خواهد درباره ارائه همکاری بین‌المللی در زمینه تبادل و به اشتراک‌گذاری مربوط به «ذی‌نفع واقعی» تضمین دهد. ذی‌نفع واقعی کسی است که درنهایت از خدمات مالی بهره‌مند می‌شود.
در ساختار تحریم مالی وقتی می‌گویند «تحریم مالی علیه یک نفر اعمال شده است» یعنی آن فرد دیگر نباید ذی‌نفع نهایی یک خدمت مالی باشد. اگر این ساختار را جمع کنیم، نتیجه آن پدیده‌ای به نام «خودتحریمی» می‌شود. به تعبیری دیگر وضعیتی ایجاد می‌شود که در داخل کشور، کسی که تحریم نیست، فرد تحریم‌شده را هم‌صدا و همگام با آمریکا تحریم می‌کند یا همان تحریم هوشمند اتفاق می‌افتد.
تحریم هوشمند اگر تشدید شود، بعدها به ایجاد دوقطبی در داخل جامعه منجر می‌شود؛ دوقطبی کسانی که با آمریکا تعامل می‌کنند و از این تعامل منفعت می‌برند و کسانی که به‌وسیله خودی‌ها تحریم می‌شوند. درواقع مشکل جدی FATF بحث خودتحریمی بود.
انتهای پیام/4033/پ
انتهای پیام/
