علوم انسانی باید به دنبال گفتمانی باشد که اخلاق در آن جاری است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا از پایگاه اطلاع‌رسانی معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، حسین میرزایی رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی در افتتاحیه همایش «اخلاق علم و آموزش عالی» که در راستای میز تخصصی اخلاق علم و آموزش عالی پژوهشکده برگزار شد، گفت: اخلاق در علم، اخلاق علم و آموزش عالی و هر قرائت دیگری که داشته باشیم، همه یک عنصر ذاتی به نام اخلاق را در بردارد که نسبت این بحث را با بحث‌های دیگر مهم و قابل‌تأمل می‌کند. هرچند همه تفکیک علوم از همدیگر را پذیرفته‌ایم اما نباید از تأثیر علوم بر همدیگر غفلت کرد و فوایدی که هر علم می‌تواند بر سایر علوم داشته باشد را نباید مورد غفلت قرارداد و ازجمله این علوم، علوم انسانی است.

وی افزود: مقوله اخلاق را از باب نظام‌سازی موردتوجه قرار می‌دهم و علوم انسانی و علوم اجتماعی برخلاف سایر علوم داعیه نظام‌سازی را دارد و این ظرفیت را برای ما به وجود می‌آورد که اگر قرار است در باب آموزش عالی و علم تأملی صورت بگیرد، عالمان علوم انسانی و علوم اجتماعی هستند که بایستی به این بحث توجه کنند و برگزاری همایش حاضر در همین جهت است.

میرزایی خاطرنشان کرد: دانشگاه جایی است که باید بیش از سایر بخش‌های دیگر جامعه، به امر اخلاق توجه کند. دلیل آن‌هم این است که فرهیختگی دانشگاه در جامعه این انتظار را به وجود می‌آورد که اخلاقی‌ترین محیط علمی باشد. مطالبی که دوستان در این همایش در قالب بحث‌هایی از قبیل تولیدات علمی کاذب تا …. ارائه خواهند داد، نشان از این است که گویا یک نوع اختلالی در این حوزه به وجود آمده است و در نسبت رابطه بین استاد و دانشجو، دانشجو و استاد و اساساً همه این‌ها با سازمان و ساختار دانشگاه و قواعدی که در آن وجود دارد، یک نوع بازاندیشی و بازنگری باید انجام بدهیم. از باب اینکه ببینم که این محیط فاضلانه و فرهیخته که قرار است فرهیختگی را به‌صورت یک امر هنجار به جامعه تزریق کند خود در چه وضعیتی به سر می‌برد.

وی افزود: شخصیت دانشگاهی و شخصیت علمی واژه‌هایی است که خودبه‌خود در کنار واژه دانشگاه به‌کاربرده می‌شود. دانشگاه جایی است که در آن این شخصیت دانشگاهی پرورش پیدا می‌کند. به همین خاطر نظام انتظارات از دانشگاه در جامعه بسیار بالاست و از همین حیث هم کار دانشگاه دشوار می‌شود. به همین دلیل مسائلی مانند وجود برخی ناهنجاری‌های علمی مسائلی هستند که برای خیلی از افراد قابل‌هضم نیست. زیرا کلیت و روح دانشگاه برای غیرازاین مسائل و خطاها است.

میرزایی گفت: بخشی از این مسائل شاید به توسعه کمی آموزش عالی در دو دهه اخیر برمی‌گردد و این کمیت احتمالاً در آسیب‌زایی این بحث اثر دارد، اما لزوماً معنای تعیین‌کنندگی هم ندارد. یعنی بسیاری از افراد هستند که در همین وضعیت در یک وضعیت اخلاقی تلاش می‌کنند و زیست فرهیخته‌ای دارند.

رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی یادآور شد: ما باید نظام سازی‌های خودمان را داشته باشیم و منظورم فقط آیین‌نامه نویسی نیست. اتفاقاً آن چیزی که علوم انسانی و علوم اجتماعی به دنبالش است، بیش از آنکه به آئین‌نامه برسد، فضای عمومی فرهیخته، یک فضای عمومی‌ است که در آن اخلاق را ساری و جاری می‌کند. آن حساسیت ایجاد کردن است و این حساسیت‌هاست که می‌تواند به‌عنوان یک گفتمان اجتماعی در این حوزه و حوزه عمومی به ما کمک کند تا بتوانیم جامعه‌ای علمی و فرهیخته داشته باشیم.

انتهای پیام/4084/ 4107/