ویژگی‌های آثار نمایشی پرمخاطب باید به دیگر نمایش‌ها تعمیم داده شود

ایرج راد در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا گفت: در هر شکل موضوعی که یک کار قرار است تولید و عرضه شود،‌ درجه اول اهمیت به متن نمایشی باز می‌گردد. باید مشخص شود اهدافی که درون‌مایه آن متن نمایشی است چه چیزی است و چه مسائلی را قرار است دربرگیرد.

وی ادامه داد: در گام بعد باید بسنجیم آنچه که اجرا می‌شود چقدر با آنچه نوشته شده موضوعیت دارد، یا خارج از آن است یا جزو مسائل و اتفاق‌های رخ‌داده نیست. نمایش‌ها می‌توانند شکل محیطی داشته باشند،‌ اما بازگوکننده مفاهیم موجود در نمایشنامه باشند بنابراین صحنه‌ای یا خیابانی بودن آن معیاری بر کیفیت و پرمخاطب یا کم‌مخاطب بودن آن نیست.

این بازیگر پیشکسوت تئاتر در سخنانش به اهمیت نوع اجرا اشاره کرد و اظهار داشت: بخش دیگری از این مساله به شکل اجرایی آثار نمایشی مربوط می‌شود که بتواند مفاهیم و مطالب موجود را به شکل درستی به تماشاگر انتقال دهد و در این جریان ارتباط لازم میان آثار نمایشی با مخاطب برقرار شود.

راد عنوان کرد: می‌توان مسائل و مفاهیم و معانی را در قالب نمایش ارائه داد، اما این منوط به شکل اجرایی آثار نمایشی نیز هست. اگرچه من تمام کارها با موضوع دفاع مقدس را ندیده‌ام، ولی آنچه بسیار اهمیت دارد این است که باید آثار نمایشی با موضوع دفاع مقدس را دید و بررسی کرد تا با ریشه یابی متوجه شویم که تئاترهایی که مورد استقبال تماشاگران قرار گرفته چه ویژگی‌ داشته‌اند که توانسته‌اند تاثیرگذار باشند.

این هنرمند تئاتر همچنین تاکید کرد: باید به متن و اجرای خوب به گونه‌ای دست پیدا کرد که در نهایت رضایت مخاطب را به دنبال داشته باشد و این وظیفه کسانی است که علاقه‌مند به این نوع تئاتر و نمایشنامه‌نویسی با موضوع دفاع مقدس هستند. ویژگی‌های آثار نمایشی پرمخاطب باید به دیگر نمایش‌ها تعمیم داده شود تا به شکل‌های دیگری موضوعات مختلفی در این زمینه تولید و اجرا شود. همچنین چگونگی ارائه آن نیز باید به عنوان امری مهم مورد توجه قرار گیرد.

راد در ادامه به ضرورت‌ها و دقت نظر مدیران هنری اشاره کرد و افزود: من طی این سال‌ها کارهای زیادی را به تماشا نشستم و متوجه شدم در ارائه نمایش با کیفیت، مدیران هنری هم باید ویژگی‌هایی داشته باشند برای مثال در درجه اول مدیران باید آشنایی کامل با این نوع مضامین داشته باشند و تشخیص دهند که آیا در شکل نمایشی و قالب نمایشی یک اثر می‌تواند بازگوکننده معانی و مفاهیم موردنظر باشد یا نه؟ اگر مدیری بی‌اطلاع و یا کم‌اطلاع باشد، قطعا انتخاب‌های وی، گزینش خوبی نخواهد بود، اما اگر مسئول هنری فردی مسلط به هنر و همچنین موضوع دفاع مقدس باشد، هم شاهد اتفاق‌های خوب در اجرای آثار خواهیم بود و هم می‌تواند به عنوان راهنما در کنار گروه نمایشی نقش کمک‌کننده داشته باشد.

وی تاکید کرد: ممکن است یک مدیر فردی مطلع باشد، اما نسبت به نحوه ارائه آثار نمایشی با موضوع دفاع مقدس تخصص لازم را نداشته باشد؛ در این شرایط نیز با مشکل روبه‌رو می‌شویم، چرا که همه اینها تخصص خود را دارند،‌ بنابراین آشنایی مدیران امری مهم است. توجه داشته باشید که داشتن تخصص نسبت به یک گونه نمایشی باعث می‌شود که یک مدیر از نظر تحلیلی بتواند به گونه‌ای قدم بردارد و تصمیم‌گیری کند که با اهداف پیش‌رو هماهنگی لازم را داشته باشد.

وی درباره سفارش نمایش با موضوع دفاع مقدس به هنرمندان نیز بیان کرد: در امر سفارش باید دید که به چه کسی سفارش داده می‌شود و سفارش گیرنده آیا اطلاعاتی نسبت به مفهوم را دارد یا نه؟ بنابراین لازم است تا فرد زمینه‌های تحقیقی کاملی در اختیارش قرار گیرد و موضوعات در خصوص آن زمینه را بررسی کند و براساس آن موضوعی مطرح و در قالب نمایش ارائه شود. از سویی دیگر، لازم است تا یک هنرمند علاقه‌مند به این موضوع باشد تا برای آشنایی هرچه بیشتر و جمع‌آوری اطلاعات رغبت نشان دهد. او باید یک نمایش با موضوع دفاع مقدس را به عنوان اثری که دلش می‌خواهد روی آن کار کند، تولید و به اجرا درآورد. لذا در این صورت است که وی موفق خواهد بود و عملکرد قابل قبولی خواهد داشت.

لازم به یادآوری است، ایرج راد بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون ایرانی است که در حوزه نمایش در نمایش‌هایی چون «پلکان»، «عیش و نیستی»، «رودکی»، «شب روی سنگ‌فرش خیس»، «آمیز قلمدون» و «آی با کلاه آی بی کلاه» به ایفای نقش پرداخته است. همچنین از آثاری که وی کارگردانی کرده است نیز می‌توان به نمایش‌های «ماهان کوشیار»، «مهاجران»، «دکتر کنوک» و «دکتر فاستوس» اشاره کرد. «بنگاه تئاترال» کاری از هادی مرزبان آخرین اثر نمایشی است که وی تاکنون در آن همکاری داشته است.