در سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ جمهوری اسلامی ایران، احراز جایگاه اول علم و فناوری در بین ۲۵ کشور منطقه آسیای جنوب غرب مورد تاکید است. تحقق این چشم‌انداز در ابعاد علمی، پژوهشی و فناوری محقق نمی‌شود مگر به سه شرط 1. سیاست‌گذاری صحیح، 2. عزم جهاد علمی و 3. فراهم ساختن بستر مناسب جهت تعامل میان اساتید، دانشجویان و پژوهشگران.
با این رویکرد مهمترین رکن برای نیل به اهداف تعیین شده، دانشگاه‌ها هستند که یکی از اصلی‌ترین ارکان نظام فکری، معنوی و معرفتی تولید دانش هستند و دانشگاه تمدن‌ساز افق حرکت دانشگاه‌های ایران برای دهه‌های آینده را رقم می‌زند. انجمن‌های علمی- دانشجویی در این مجموعه‌های ارزشمند به عنوان نهادی خودجوش، پویا، باانگیزه و مستقل از سویه‌های حاشیه‌دار و حاشیه‌ساز جهت انجام فعالیت‌های علمی در بدنه دانشجویی به‌عنوان یک رکن اساسی دانشگاه در راستای تحقق این آرمان تبیین‌شده شکل گرفته و به عنوان بازوان نیرومند تخصصی در کنار اساتید، نقش اساسی در پیشبرد اهداف علمی و توسعه دانش‌های نوین و تخصصی در دانشگاه‌ها دارند. در این رابطه فعالیت بیش از 8500 انجمن علمی دانشجویی در ایران علاوه بر اینکه مبین اهمیت این مجموعه دانشجویی در رشد علمی کشور و ایجاد دانشگاه تمدن‌ساز است، نشانه بارزی از پویائی، خودجوشی و تعهد علمی و عملی دانشجویان است.
به طور کلی کار انجمنی در دانشگاه‌ها و مراکز آکادمیک دارای سابقه‌ای بس طولانی است و می‌توان آن را همزاد تأسیس دانشگاه‌ها شمرد. اما فعالیت انجمن علمی دانشجویی به دهه هفتاد در دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی باز می‌گردد. انجمن‌های علمی دانشجویی به عنوان بزرگترین تشکل دانشجویی فعال در دانشگاه اهداف‌شان را براساس دغدغه‌های دانشجویان، گروه‌های علمی، دانشگاه‌ها و نظام آموزش عالی تنظیم می‌کنند و می‌توان گفت که تنها تشکل دانشجویی فعال دانشگاه هستند که همواره همگام با اهداف عالی در حرکت بوده‌اند. هدف هر انجمنی علاوه بر آموزش‌های لازم به دانشجو کمک به پیشبرد اهداف دانشگاه است. یعنی علاوه بر اینکه دانشجویانی که عضو انجمن علمی دانشجویی می‌شوند تمرین کارگروهی می‌کنند و آموزش‌های لازم را می‌بینند، یک محیط جمعی فراهم می‌شود که دغدغه آنها موضوع آن علم و آن دانشگاه است. به طور کلی می‌توان سه هدف اساسی برای تشکیل انجمن‌ها برشمرد:
1. کمک به دانشگاه و گروه در پیشبرد اهداف عالی
2. آموزش مهارت‌های لازم به دانشجویان
3. تلاش برای رفع نواقص دانشگاه در آموزش دانشجویان
از جمله مزایای فعالیت در انجمن‌های علمی ایجاد اعتماد به نفس، حمایت از حداقل توانمندی‌ها، زمینه‌سازی برای انجام کارهای علمی هر چند کوچک، فرهنگ‌سازی و به‌ویژه ایجاد فرهنگ علمی، کشف استعدادهای دانشجویی، ایجاد فضای نشاط، قراردادن دانشجو در سیر هدف اصلی آموزش عالی، ایجاد روحیه کار گروهی و جمعی است.
دانش‌آموخته رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی*
انتهای پیام/
