آیا درست کردن پازل از زوال عقل جلوگیری میکند
کامل کردن یک پازل (جورچین) پیچیده و چالشبرانگیز قطعا بخشهای گوناگونی از مغز را درگیر میکند؛ اما ژنتیک و سایر عوامل سبک زندگی نیز نقش خود را ایفا میکنند.
پروفسور «رُکسی کَرارِه» (Roxi Carare)، استاد نوروآناتومی بالینی در دانشگاه «ساوتهمپتون» میگوید این گفته که حل کردن پازل از زوال عقل جلوگیری میکند، بسیار قاطعانه است و روش مناسبتر برای بیان آن این است که بگوییم پازلها در به تاخیر انداختن ظهور و بدتر شدن علائم زوال عقل کمک میکنند.
«زوال عقل» اصطلاحی فراگیر است و به شرایطی اشاره دارد که طی آن عملکردهای شناختی فرد به تدریج کاهش مییابد. برخی از انوع آن, با دفع ضعیف مواد زائد از مغز مرتبط هستند.
کَرارِه میگوید: «هر زمان که ما کاری را انجام میدهیم، ناحیهای از مغز که مسئول آن کار است به خون بیشتری نیاز پیدا میکند. این نیاز رگهای خونی را وادار میکند تا گشاد شوند و خون بیشتری را به مغز برسانند. وقتی [رگهای خونی] این کار را انجام میدهند، به دفع مواد زائد نیز کمک میکنند. برای انجام هر دوی این فرآیندها، دیوارههای رگها باید انعطافپذیر باشند».
عواملی مانند ژنتیک، بیماریهایی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت و نیز سبک زندگی ناسالم مانند سیگار کشیدن یا رژیم غذایی نامناسب میتوانند دیوارههای رگهای خونی را سفت کنند. این امر، کارایی مغز را در دریافت مواد مغذی و دفع سموم کاهش میدهد.
در اینجا پازلها وارد عمل میشوند. کَرارِه در ادامه میگوید: «وقتی پازل درست میکنید، نواحی مختلفی از مغز از جمله بینایی، قشر ارتباطی و حافظه درگیر میشوند». این امر، جریان خون را حتی در رگهای کمی آسیبدیده تحریک میکند و [این تحریک جریان خون] به حفظ عملکردهای مغزی کمک مینماید».
کراره میافزاید پازلها همچنین فواید روانی هم دارند، بهویژه برای سالمندان. آنها حس موفقیت را القا میکنند که به افزایش کیفیت زندگی کمک میکند و اگر پازل را بهصورت گروهی درست کنید، میتواند احساس تنهایی را کاهش دهد، این احساس برای بیماریهای مرتبط با سن، بسیار بد است.
همه ما از یک سبک زندگی سالم برای مغز سود میبریم: اولویت دادن به فعالیت بدنی، رژیم غذایی مغذی و فعالیتهایی که چندین بخش از مغز را همزمان درگیر کرده و شامل تعامل اجتماعی باشند مثل پیادهروی با یک دوست یا بازدید از نمایشگاهها.
رُکسی کَرارِه تأکید میکند اگر از نظر ژنتیکی مستعد زوال عقل هستید، این انتخابها جلوی آن را نمیگیرد؛ «اما علائم آن ممکن است در مقایسه با کسی که هیچ یک از این کارها را انجام نمیدهد، دیرتر ظاهر شود».
داستان پازلها از کجا شروع شد؟
اعتقاد بر این است که «جان اسپیلزبری» (John Spilsbury)، نقشهکش و حکاک لندنی، نخستین جورچین یا پازل جیگسا (Jigsaw puzzle) را حدود سال ۱۷۶۰ ساخته است. این پازل نقشهای بود که روی یک تکه چوب صاف چسبانده شده و سپس بر اساس مرزهای کشورها به قطعاتی برش داده شده بود.
پازلهای اولیه برای آموزش جغرافیا مفید بودند؛ اما آنها فقط برای کودکان نبودند بلکه یک سرگرمی مرسوم در بین بزرگسالان (ثروتمند) نیز بودند. از چوب ساخته شده و دستساز بودند و فقط افراد بسیار ثروتمند میتوانستند از آنها استفاده کنند.
به پازلها یا جورچینهای اولیه «دیسکشنز» (Dissections) به معنای نقشههای برش خورده گفته میشد. جان اسپیلزبری برای برش دادن از اره منبت کاری استفاده میکرد و نه از اره عمودبر یا به انگلیسی (Jigsaw)؛ زیرا تا سال ۱۸۵۵ هنوز این اره اختراع نشده بود. وقتی اره عمودبر یا ارههای مشابه آن مثل اره مویی به ابزار رایج برای برش پازل تبدیل شدند، نام این پازل هم تغییر کرد.
این گزارش با استفاده از مطالب منتشر شده در سایت گاردین و سایت کتابخانه عمومی لس آنجلس تهیه شده است.
انتهای پیام/
