حقایق نجومی ۸۹؛
زحل مسطح‌تر از بقیه سیارات منظومه شمسی است
زحل، با ترکیبی از سرعت چرخش بالا و جرم حجمی پایین، نمونه‌ای بی‌نظیر از شکل‌گیری هندسه کیهانی در اثر نیرو‌های فیزیکی است.
به گزارش خبرگزاری آنا، زحل دومین سیاره بزرگ منظومه شمسی، به‌عنوان مسطح‌ترین سیاره این منظومه کیهانی شناخته می‌شود. دلیل این پدیده، سرعت بالای چرخش این سیاره به دور خود است که موجب تغییر در شکل هندسی آن شده است. زحل با وجود ابعاد بزرگش در یک شبانه‌روز خود که تنها ۱۰.۷ ساعت طول می‌کشد، به‌طور قابل توجهی سریع‌تر از زمین می‌چرخد. این سرعت چرخش بالا باعث ایجاد نیروی گریز از مرکز قوی‌تری در استوا شده و منجر به تورم این منطقه نسبت به قطب‌ها می‌شود.
زحل به دلیل این نیروی گریز از مرکز، شکلی شبیه به یک کره وار پخت (Oblate Spheroid) دارد. قطر استوایی این سیاره حدود ۱۲۰,۵۳۶ کیلومتر و قطر قطبی آن حدود ۱۰۸,۷۲۸ کیلومتر است. این اختلاف تقریباً ۱۰ درصدی در ابعاد، نشانی واضح از تأثیر چرخش سریع این سیاره است. در واقع، زحل در استوا کمی برآمده و در قطب‌ها فشرده‌تر است. این ویژگی، زحل را به سیاره‌ای منحصربه‌فرد در منظومه شمسی تبدیل کرده است.
جرمِ حجمی بسیار پایین زحل نیز در این مسطح بودن نقش دارد. جرم حجمی میانگین این سیاره تنها ۰.۶۸۷ گرم بر سانتی‌متر مکعب است که حتی از آب نیز کمتر است. این موضوع نشان می‌دهد که زحل از گاز‌های سبک‌تر، مانند هیدروژن و هلیوم ساخته شده است. ترکیب این عناصر سبک با نیروی گریز از مرکز قدرتمند، امکان تغییر شکل سیاره به این میزان را فراهم می‌کند. ساختار داخلی زحل نیز نشان‌دهنده وجود یک هسته متراکم است که توسط لایه‌های ضخیم گاز احاطه شده است. این ساختار تغییر شکل سیاره را در اثر چرخش سریع تسهیل می‌کند.
علت اصلی مسطح بودن زحل، سرعت بالای چرخش آن است که به تولید نیروی گریز از مرکز در استوا منجر می‌شود. این نیرو با گرانش سیاره رقابت می‌کند و موجب می‌شود تا لایه‌های بیرونی در استوا کشیده و قطب‌ها فشرده‌تر شوند. این پدیده در سایر سیارات گازی، مانند مشتری نیز مشاهده می‌شود، اما در زحل به دلیل جرم حجمی کمتر و ساختار متفاوت، شدت بیشتری دارد.
انتهای پیام/
