مرور زندگی اسناد نگارگر از دریچه «چمدان آبی»

به گزارش خبرگزاری آنا، هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» ۱۸ تا ۲۵ آذرماه با دبیری محمد حمیدی مقدم برگزار می‌شود. «چمدان آبی» مستند پرتره حسین بهزاد، هنرمند بزرگ کشورمان در حوزه مینیاتور، یکی از آثار مورد انتظار امسال این جشنواره است.

به بهانه حضور این اثر در جشنواره مستند سینما حقیقت، گفت‌وگویی با سید عبدالستار کاکایی انجام دادیم. 

کاکایی در ابتدا درباره مستند «چمدان آبی» گفت: این فیلم درباره استاد حسین بهزاد از جمله اساتید نامدار حوزه نگارگری (مینیاتور) است در این فیلم خواهیم دید که تعدادی از آثار مینیاتور این استاد در چمدانی آبی برای تبدیل شدن به یک کتاب حمل می‌شود و سرنوشت این چمدان قابل توجه و تامل است و همچنین در پیگیری سرنوشت چمدان آبی با آثار و زندگی‌نامه استاد حسین بهزاد مینیاتور آشنا می‌شویم.

وی افزود: کار من ساخت مستند‌های پرتره است. معمولا هم سراغ انسان‌های بی‌نشان یا کم‌نشان می‌روم که شاید اغلب مردم هیچ شناختی از آن‌ها ندارند. برای مثال مستندی درباره یک چوپان ساختم که عملیات فتح‌المبین را با اقداماتش نجات داده بود و یا سراغ داستان زندگی پدر و پسر شهیدی رفتم که ۲۴ سال پیکرهای‌شان زیر خاک در آغوش یکدیگر بود. همچنین فیلمی درباره موسیو آرسن ساختم که درباره یک هموطن ارمنی است که جزو نیکوکاران برجسته کشور است که بسیار انسان شریف و مهربانی بود.

وی درباره انگیزه‌هایش برای ساخت فیلم درباره یک مینیاتوریست گفت: متاسفانه اغلب مردم با استاد بهزاد آشنایی ندارند و نمی‌دانند در چه دوره‌ای زندگی کرده است و چه سبک هنری داشته. استاد بهزاد مینیاتور را از سبک مغولی به سبک ایرانی تغییر داد و تمام بزرگان این هنر مانند آقای فرشچیان پیرو سبک ایشان شدند. اگر ایشان نبود مینیاتور در کشورمان احتمالا هنوز هم رنگ و لعاب و سبک مغولی داشت. مغول‌هایی که سابقه تهاجم، تجاوز و ویرانگری در کشورمان دارند.

حسین بهزاد نگارگر ایرانی در جوانی

مستند پرتره راه شناساندن بزرگان ایران به مردم

کاکایی با بیان اینکه جشنواره سینماحقیقیت معتبرترین جشنواره مستند در منطقه است درخصوص حضور در این رویداد مهم هنری هم گفت: در این جشنواره آثار معتبر ایرانی و خارجی که در دنیا روی‌شان حساب باز می‌شود و موفق هستند نمایش داده می‌شود. آنچه اهمیت دارد این است که مدیران جشنواره بدانند همه موضوعات مستندسازی مهم هستند. یعنی فقط موضوعات سیاسی و اجتماعی دارای اهمیت نیستند و برای مثال مستند پرتره در تمام دنیا گونه سینمایی بسیار مهمی است. یک مستند پرتره می‌تواند شخصیت‌های مهم را از دل گمنامی خارج کرده و وارد فرهنگ مردم کند. مردمی که نیاز دارند بزرگان کشورشان را بشناسند. اگر مستند‌های پرتره درباره اشخاص گمنام یا کمتر شناخته شده ساخته نشود ممکن است نسل‌های آتی کلا این افراد را نشناسند. حتی همین امروز هم کسی حسین بهزاد را نمی‌شناسد و وقتی می‌گویم استاد بهزاد همه می‌پرسند «کمال‌الدین بهزاد؟».

عبدالستار کاکایی گفت: ساخت مستند‌های پرتره به ویژه اگر درباره فردی باشد که در قید حیات نیست کاری مشکل است. گردآوری اطلاعات و دسترسی به آرشیو‌ها سخت است. برای مثال استاد بهزاد آثاری دارند که در کاخ سعدآباد نگهداری می‌شوند، اما ما هرچه سعی کردیم نتوانسیم به آن‌ها دسترسی پیدا کنیم و تنها آثاری را ضبط کردیم که بر دیوار‌های کاخ آویزان بودند. بخشی از آثار ایشان را هم که دلال‌ها و فروشندگان آثار عتیقه به خارج از کشور برده‌اند. بودجه کم هم از دیگر دغدغه‌های مستندسازان است. جالب است بدانید در حال حاضر دستمزد یک دستیار کارگردان در یک فیلم سینمایی داستانی از بودجه کل ساخت یک اثر مستند بیشتر است.

این مستندساز در پایان سخنانش گفت: امیدوارم پرتره و ساخت آن در جشنواره سینماحقیقت جدی گرفته شود. همچنین تلویزیون موظف است برای ساخت آثار پرتره از افراد بزرگ اهتمام داشته باشد. چنانکه در تمام دنیا همینطور است.