ضرورت عزم در فضای نخبگانی برای جهش علمی/ توسعه مدیریت اطلاعات علمی لازم است

رسول لوایی آدریانی، دکترای توسعه کشاورزی و دارنده جایزه تحصیلی بنیاد ملی نخبگان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا گفت: در همایش ملی نخبگان که به خدمت مقام معظم رهبری رفتیم ایشان در ارتباط با نخبگان فرمودند که باید نخبه تکثیر شود یعنی اینکه در آینده فرایند‌های نخبگی به همین موارد بسنده نشود و تعداد نخبگان همزمان با کیفیت آنها بهبود یابد.

وی اظهارکرد: یکی از مسائلی که مقام معظم رهبری بسیار تاکید کردند و بسیار نیز اهمیت دارد این است که نخبگان احساس اثرگذاری کنند یعنی بتوانند در جامعه و در آن تخصص و چارچوبی که فعالیت دارند، احساس مفید بودن و مهم بودن داشته باشند.

وی تصریح کرد: در این همایش که ما توانستیم با دولتمردان و با مقام معظم رهبری و متولیان دستگاه‌های اجرایی گردهمایی داشته باشیم و صحبت کنیم، نشان داده شد که سران کشور اهمیت ویژه‌ای به جایگاه علم قائل‌اند. این امر برای ما بسیار ارزشمند است. این احساس را به ما می‌دهد که می‌توانیم برای مملکت و کشورمان ارزشمند و راهگشا باشیم.

وی یادآورشد: خیل کثیری از نخبگان که چند روز پیش نزد مقام معظم رهبری گردهم آمده اند این پیام را داشتند که ما نخبگان برای حل مشکلات کشور می‌توانیم از تخصصی که فرا گرفته ایم استفاده کنیم و راهکاری ارائه دهیم یعنی ناامید نیستیم و به مسائل دیگر از قبیل مهاجرت و اشتغال به حوزه‌های دیگر روی نیاورده ایم.

وی خاطرنشان کرد: بسیاری از این افراد ممکن است هنوز اشتغال نداشته باشند و دانشجو باشند، اما این امید را دارند که می‌توانند برای کشور مفید باشند. جمعی که ما در آن حاضر بودیم این نوید را به ما می‌داد که می‌توانیم برای رفع مشکلات کشور راه حل ارائه دهیم و برای مجموعه دولتی اهمیت داریم و می‌توانیم در کنار یکدیگر به فعالیت بپردازیم. 

کاهش هدر رفت مواد غذایی با توجه به اقتصاد چرخشی

لوایی گفت: صحبتی که من با مقام معظم رهبری داشتم پیرامون مسئله مدیریت ضایعات مواد غذایی بود. در این نشست تاکید کردم که امنیت غذایی کشور موضوع درجه اول کشور است و صرفا از محل تولید حاصل نمی‌شود یعنی ما نباید صرفا روی تولید تمرکز کنیم. چه بسا ما باید روی آن تمرکز کنیم و ضایعات را مدیریت کنیم.

این نخبه افزود: ۱۸ تا ۳۵ درصد ضایعات غذایی که از تولید تا مصرف داریم، اگر مدیریت شود شاید بتوانیم ۲۰ تا ۲۵ درصد به امنیت غذایی کشورمان کمک کنیم؛ اکنون ما بستری از کشاورزی با محدودیت منابع به ویژه منابع آبی داریم از اینرو مدیریت ضایعات برای تحقق امنیت غذایی کم اولویت‌تر از تولید نیست.

عضو هیئت علمی وزارت جهادکشاورزی اظهارکرد: عرصه جهانی اکنون به اقتصاد چرخشی یا دورانی روی آورده است، در حالی که اقتصاد کشور ما هنوز خطی است یعنی تولید و مصرف می‌کند و زباله تولید می‌شود. این زباله به طور سیستماتیک وارد فرایند جدیدی از بازتولید و بازیافت نمی‌شود.

وی تاکید کرد: کشور‌های دیگر ضایعات مواد غذایی را بازیافت می‌کنند و در صنایع مختلف از جمله صنایع کشاورزی برای تولید کود، صنعت دام برای خوراک طیور استفاده می‌کنند. به عبارتی مواد غذایی که در فرایند تولید تا مصرف تبدیل به ضایعات می‌شوند، دوباره بازیافت و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وی بیان کرد: اکنون در کشورمان تلاش‌های پراکنده‌ای پیرامون مدیریت ضایعات مواد غذایی انجام شده تا بتوانیم غذایی که هدر می‌رود را دوباره بازیافت کنیم، اما این تلاش‌ها منسجم و در خدمت منافع ملی نیست بیشتر جنبه منافع شخصی دارد و به صورت پراکنده انجام می‌شوند.

به گفته وی، ما باید بتوانیم از اقتصاد چرخشی به صورت سیستماتیک استفاده کنیم و با سرمایه گذاری‌های تکنولوژیک و گسترده آن را به صنعت گسترده تبدیل کنیم تا بتواند در خدمت منافع ملی باشد و به امنیت غذایی نیز کمک کند.

نیازمند توسعه مدیریت اطلاعات علمی هستیم 

لوایی در پاسخ به این سوال که چه ارگان‌ها و سازمان‌هایی برای خیزیش و ایجاد نهضت جدید علمی باید نقش آفرینی کنند، گفت: بنیاد ملی نخبگان یکی از ارگان‌ها و نهاد‌های است که در این زمینه نقش آفرینی می‌کند. این بنیاد بیشتر نقش شناسایی، ایجاد فضا و تسهیلگری دارد. از لحظه شناسایی و پرورش نخبگان تا آماده به خدمت بودن آنها به جامعه وظیفه بنیاد ملی نخبگان است. این افراد در عرصه تخصصی باید در مجموعه‌هایی مانند وزارت جهادکشاورزی، وزارت نیرو، سازمان محیط زیست یا دیگر سازمان‌ها و فضا‌های علمی و عملیاتی خدمت کنند. چه بسا نخبگان در عرصه‌های دانشگاهی مشغول شده یا عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها هستند و به امر تولید علم و آموزش می‌پردازند.

دکترای توسعه کشاورزی افزود: رسالت اصلی بنیاد ملی نخبگان در این زمینه کشف، شناسایی و ارائه تسهیلات است تا نخبگان بتوانند شرایط ثبات و پایداری را پیدا کنند و آماده خدمت رسانی شوند. پس از آن بنیاد ملی نخبگان باید این افراد را به سازمان‌های متولی و حوزه‌های تخصصی برون سپاری کند. هر فردی به فراخور تخصصی و ایده نویی دارد می‌تواند تحولی ایجاد کند و باید وارد عرصه اجرایی و آکادمیک حوزه خودش شود.

دارنده جایزه تحصیلی بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: ما به طور کلی به خیزش علمی نیاز داریم. یک مقدار باید مدیریت اطلاعات علمی را نیز توسعه دهیم. از سوی دیگر باید برای جهش علمی عزمی در فضای نخبگانی ایجاد شود. این جهش دو طرفه است؛ علاوه بر مدیریت سازمانی باید نخبگان نیز عزم داشته باشند. این گونه نیست که صرفا بگوییم مشکلی وجود دارد و سازمان مربوطه باید آن را رفع کند. نخبگان باید یک مقدار نیز به درون خودشان مراجعه کنند.

وی گفت: خیزش و جهش علمی یک عزم همگانی در فضای نخبگانی می‌خواهد. در کنار آن سازمان‌های متولی از جمله وزارت عتف و بنیاد ملی نخبگان و سازمان‌های وابسته می‌توانند این عرصه را مدیریت کنند تا ما بتوانیم شاهد خیزش علمی در کشور باشیم بنابراین یک مدیریت سازمانی و نهادی در کنار آن یک عزم نخبگانی نیاز داریم.