حقایقی که باید در مورد کره زمین بدانیم/ چرا مدیون نهنگ‌ها هستیم؟!

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ محیط زیست یک سامانه پیچیده و به‌هم‌پیوسته را تشکیل می‌دهد که موجب شکل‌گیری گونه‌های مختلف زیستی زمین شده است. فعالیت‌های انسانی پس از انقلاب‌های صنعتی به طور فزاینده‌ای بر جهان طبیعی تأثیر سوء گذاشته است. از این جهت درک علم محیط زیست بسیار مهم است و ما را نسبت به جایگاه فعلی‌مان آگاه می‌سازد. این مجموعه از حقایق علمی که در این گزارش آمده، روابط پیچیده درون اکوسیستم و پیامدهای اعمال انسان را بر طبیعت برجسته می‌سازد. اقدامات فردی نقش بسزایی در حفظ محیط زیست دارد و هر فرد می‌تواند به سهم خود به پایداری محیط زیست کمک رساند. ازاین‌رو کاوش حقایق علمی در مورد زمین نه‌تنها دانش ما را افزایش می‌دهد، بلکه الهام‌بخش افراد به سوی آینده‌ای پایدارتر است.

1. جنگل‌ها بارانی آمازون 20 درصد از اکسیژن زمین را تولید می‌کند. این جنگل‌ها که اغلب از آن به‌عنوان «ریه‌های زمین» یاد می‌شود، برای تولید اکسیژن و جذب دی‌اکسیدکربن بسیار مهم است.

2. اقیانوس‌ها حدود 30 درصد از دی‌اکسیدکربن اتمسفر تولیدشده را جذب می‌کنند و نقش حیاتی در تنظیم آب‌وهوای زمین دارند.

3. پیش‌بینی می‌شود زمین از زمان آغاز عصر کشاورزی، تقریباً نیمی از جنگل‌های خود را از دست داده است.

4. قطب جنوب حاوی 70 درصد آب شیرین جهان است. بیشتر آب شیرین زمین در لایه‌های یخی که قطب جنوب را پوشانده ذخیره شده‌اند!

5. بیست‌وپنج درصد از موجودات آبزی در صخره‌های مرجانی حضور دارند. این صخره‌های مرجانی گرچه کمتر از 1 درصد از کف اقیانوس‌ها را تشکیل می‌دهند اما محل سکونت یک‌چهارم همه گونه‌های دریایی هستند.

6. فعالیت‌های انسانی سرعت انقراض سایر موجودات روی زمین را 100 تا 1000 برابر افزایش داده است.

7. پلاستیک صدها سال طول می‌کشد تا تجزیه شود. برخی پلاستیک‌هایی که در محیط زیست رها می‌شود ممکن است تا 1000 سال طول بکشد تا تجزیه شوند.

8. دمای جهان از قرن نوزدهم 1.2 درجه سانتیگراد افزایش یافته است. فعالیت‌های انسانی به طور قابل توجهی در این افزایش نقش داشته و باعث تغییرات اقلیمی مختلف شده است.

9. جنگل‌زدایی به سرعت تغییرات اقلیمی شدت می‌بخشد. قطع جنگل‌ها مقادیر زیادی CO2 آزاد می‌کند که به گرم شدن کره زمین کمک می‌کند.

10. ذوب یخ‌های قطب شمال گرمایش جهانی را تسریع می‌کند. با ذوب شدن این یخ، نور خورشید کمتری به فضا منعکس می‌شود که منجر به گرم شدن بیشتر می‌شود (فرایندی که به عنوان اثر آلبیدو - albedo- شناخته می‌شود).

11. زباله‌دان بزرگ اقیانوس آرام (Great Pacific Garbage Patch) محل تجمع زباله‌های دریایی در چرخاب شمالی اقیانوس آرام است. این منطقه در کمال ناباوری دو برابر ایالت تگزاس است! زباله‌دان بزرگ اقیانوس آرام اغلب از زباله‌های پلاستیکی تشکیل شده است.

12. انرژی‌های تجدیدپذیر در حال حاضر ارزان‌تر از سوخت‌های فسیلی است. پیشرفت فناوری باعث شده که منابع انرژی تجدیدپذیر مانند خورشید و باد نسبت به سوخت‌های فسیلی سنتی مقرون به صرفه‌تر باشند.

13. شاید باورتان نشود اما موجودات ریزی به نام فیتوپلانکتون (Phytoplankton) پنجاه درصد از اکسیژن جهان را تولید می‌کنند! این موجودات دریایی کوچک نقش مهمی در تولید اکسیژن و جذب دی‌اکسیدکربن دارند.

14. دانشمندان معتقدند زمین تاکنون پنج انقراض دسته‌جمعی را تجربه کرده است و بحران فعلی تنوع زیستی به طور بالقوه می‌تواند به ششمین انقراض دسته‌جمعی جهان منجر شود.

15. درختان می‌توانند با هم ارتباط برقرار کنند. این پدیده اغلب "Wood Wide Web" نامیده می‌شود. در برخی گونه‌های درخت، آنها نسبت به تهدیدات احتمالی به هم هشدار می‌دهند.

16. به لطف تلاش‌های جهانی برای کاهش مواد مخرب برای لایه ازون، این لایه حفاظتی زمین به آرامی در حال بهبود است.

17. ریزپلاستیک‌ها اشیایی بسیار ریز هستند که قطرشان کمتر از ۵ میلی‌متر ارزیابی می‌شود. این ذرات از عمیق‌ترین گودال‌های اقیانوس گرفته تا بلندترین کوه‌ها یافت شده‌اند که نشان‌دهنده آلودگی گسترده ناشی از انتشار این مواد است.

18. شاید باورتان نشود اما زنبورها و سایر گرده‌افشان‌ها در تولید 75 درصد محصولات غذایی جهان نقش دارند!

19. میدان مغناطیسی زمین در حال ضعیف شدن است. تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد میدان مغناطیسی که از زمین در برابر تشعشعات خورشید محافظت می‌کند، در 160 سال گذشته ضعیف شده است.

20. ماهی‌گیری غیراصولی و صید بی‌رویه ذخایر موجودات آبزی جهان ضربه زده است. جمعیت بسیاری از ماهی‌ها به دلیل صید بی‌رویه در حال کاهش است که این مسئله جدای از اکوسیستم دریایی، بر معیشت انسان نیز تأثیر می‌گذارد.

21. به طور کلی اثر گلخانه‌ای امر سودمندی است و زمین را قابل سکونت نگه می‌دارد. این اثر طبیعی دمای زمین را متعادل می‌کند و آن را برای حیات مناسب می‌سازد، اما فعالیت‌های انسانی این اثر را افزایش داده که منجر به گرم شدن کره زمین شده است.

22. مجموع مقدار انرژی خورشید که طی یک ساعت با زمین برخورد می‌کند، می‌تواند به مدت یک سال منابع انرژی مورد نیاز بشر را تضمین کند!

23. تحقیقات نشان می‌دهد آلودگی صوتی بر زیست حیات‌وحش تأثیر سوء می‌گذارد! سروصدای تولید شده توسط عوامل انسانی می‌تواند در ارتباط بین حیوانات، جفت‌گیری و شکار اختلال ایجاد کند.

24. نهنگ‌ها به تنظیم آب‌وهوا کمک می‌کنند! شاید با خود فکر کنید که مگر نهنگ چه تأثیری بر محیط زیست می‌تواند داشته باشد. ازقضا مدفوع این جانور برای رشد فیتوپلانکتون‌ها (که پیشتر اشاره شد 50 درصد از اکسیژن جهان را تولید می‌کنند) ضروری است.

25. قنات‌ها سیستم‌های مبتکرانه ایرانی هستند که منابع آب زیرزمینی را از طریق تونل‌ها به مناطق خشک هدایت می‌کنند و منبع آب کشاورزی و آشامیدن را در این مناطق فراهم می‌کنند. این سیستم 3000 ساله ایرانی برای مدیریت پایدار منابع آب نقش کلیدی داشته است.