هفته چهارم آوریل؛ از سازگاری ماهی‌های کنجکاو با طبیعت تا درهم‌تنیدگی کوانتومی

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مجلات علمی عامه‌فهم برای ارتباط جامعه علمی با مردم عادی بسیار اهمیت دارند. این مجلات می‌توانند پژوهش‌ها و دستاوردهای علمی را به زبانی قابل فهم برای مخاطبان عرضه کنند. از آنجایی که این نشریات به‌سرعت (در فواصل حداکثر ماهانه) به‌روزرسانی می‌شوند، جریانات و پارادایم‌های جدید علمی را در دسترس عموم قرار می‌دهند. در این سلسله گزارش‌ها، مروری بر پرونده‌های جلد مجلات اصلی ترویج علم جهان خواهیم داشت.

*** 

ساینس

تولد برای اکتشاف

رفتارهای متنوع حیوانات با بقای آن‌ها و سازگاری شان با محیط ارتباط جالبی دارد. این شماره از مجله ساینس به این موضوع اختصاص یافته است و تمایل به اکتشاف و تجربه کردن را به راهی برای بقای حیوانات به خصوص آبزیان مرتبط می‌داند. در نتایج  این پژوهش که به بررسی گونه‌های مختلف ماهی‌های «سیچلاید» در دریاچه تانگانیکای آفریقا پرداخته است، پژوهشگران ژنی را شناسایی کردند که با رفتار این ماهی‌ها برای تمایل به کشف چیزهای جدید مرتبط است. شواهدی که از تحقیق روی ۵۷ گونه سیچلاید با اطلاعات بوم‌ریخت‌شناسی ( ecomorphological) مختلف به دست آمده است نشان می‌دهد که  این ماهی‌ها به انجام کارهای جدید علاقه دارند و همین ویژگی آنها باعث شده نسبت به تغییرات محیطی‌شان سازگارتر باشند. تحقیقات بیشتر در این‌باره می‌تواند اطلاعات جالبی درباره تاثیر محیط و رفتارهای موجودات زنده بر بقایشان داشته باشد.

نیوساینتیست

بالاخره کوانتوم را درک خواهیم کرد؟

LHC  یا برخورددهنده بزرگ هادرونی، آزمایشگاهی بسیار بزرگ در مرز سوییس و فرانسه است که فیزیکدان‌ها در تلاش‌اند با پژوهش و آزمایش، ذرات بنیادی جدید را پیدا کنند. مقاله اصلی این شماره مجله نیوساینتیست به این موضوع اشاره دارد که آیا می‌توان از این آزمایشگاه عظیم برای بررسی معنای حقایق نظریه کوانتومی استفاده کرد یا خیر؟ سال گذشته پژوهشی در این باره منتشر شد که در آن محققان نشان دادند جفت‌های ذرات بنیادی به نام کوارک بالا (up) را در حالت در هم تنیدگی کوانتومی شناسایی کردند. این آزمایش می‌توانست مقدمه‌ای برای شناسایی درهم تنیدگی‌های کوانتومی باشد چرا این پدیده همیشه مورد توجه فیزیکدان‌ها بوده و در صورتی که آزمایش‌های تکرار شوند در این باره انجام شود می‌تواند به درک عمیق‌تر مکانیک کوانتوم کمک کند و شاید روزی برسد که بتوانیم به این سوال‌ها پاسخ دهیم که آیا فضا زمان ویژگی بنیادی جهان است؟ در هم تنیدگی کوانتومی در چه شرایطی رخ می‌دهد؟ و سوالات بی‌شمار دیگر ...

نیچر

سندروم تیموتی  زیر ذره‌بین محققان

سندروم تیموتی نوعی اختلال ژنتیکی نادر است که با مشکلات قلبی، اوتیسم و صرع خودش را نشان می‌دهد. این شماره از مجله نیچر به موضوع سندروم تیموتی پرداخته است و در آن جدیدترین تحقیقات پزشکی در این‌باره را منتشر کرده است. چه عواملی در شکل‌گیری سندروم تیموتی نقش دارد و چطور می‌شود با تغییراتی در ژنوم جلوی بروز این بیماری‌ها را گرفت؟ سندروم تیموتی زمانی رخ می‌دهد که ژن خاص  برای یک کانال کلسیم  تغییر یافته تا درست کار نکند . بررسی سلول‌های بنیادین بدن انسان و همین‌طور سلول‌های مغزی می‌تواند اطلاعات جالبی برای پرده‌برداری از اسرار  سندروم تیموتی به همراه داشته باشد. اطلاعات تخصصی برای علاقه‌مندان به پزشکی در پرونده اصلی این شماره مجله نیچر می‌تواند به سوالات متنوعی در این باره پاسخ دهد.