فرازمینی‌ها چگونه می‌توانند بفهمند که روی زمین حیات وجود دارد؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از نیچر، سی سال پیش، اخترشناسی به نام کارل سیگان (Carl Sagan)، ناسا را متقاعد کرد از ابزارهای کاوشگر فضایی خود برای رصد حیات بر زمین استفاده کند، نتایج این آزمایش همچنان بازتاب‌های بسیاری دارد.

کنجکاوی کارل سیگان در مورد مسیر فضاپیمای گالیلۀ (Galileo) ناسا به آزمایشی انجامید که نتایجش دیدگاه دانشمندان را در مورد جستجوی حیات در سیارات دیگر تغییر داد. با توجه به اتفاق غم‌انگیز شاتل فضایی چلنجر (Challenger)، پرتاب فضاپیمای گالیله دستخوش تغییراتی شد، چنانچه این سفینه پیش از رسیدن به مشتری شتاب گرانشی خود را با کمک زهره و زمین افزایش داد.

در 8 دسامبر 1990، گالیله از نزدیکی زمین عبور کرد. سیگان از فرصت استفاده کرد و ناسا را متقاعد کرد که ابزار جستجوی حیات این فضاپیما را به سمت سیارۀ ما نشانه بگیرد. نتایج به دست آمده در مقاله‌ای با عنوان «جستجوی حیات بر روی زمین از فضاپیمای گالیله» منتشر شد که دیدگاهی منحصر به فرد در تشخیص حیات از راه دور ارائه کرد.

در آن زمان، جستجو برای حیات فرازمینی در منظومۀ شمسی با دانش محدود ما دربارۀ محیط‌های با توان پشتیبانی از حیات بسیار اندک بود. سیگان و همکارانش با احتیاط فراوان به مسئلۀ کشف حیات پرداختند، چنانچه حیات را «فرضیۀ آخر» قلمداد کردند. به رغم همۀ تردیدها، مشاهدات گالیله نتایج جالبی به همراه داشت: اندازه‌گیری اکسیژن و متان در جو زمین، تشخیص یک «لبه قرمز» متمایز که نشان دهنده پوشش گیاهی است، و مخابرات رادیویی از سطح زمین که ظاهری مهندسی‌شده داشت.

این مقاله آزمایش کنترلی قدرتمندی بود و دانشمندان را به چالش کشید تا زمین را مانند سیاره‌های دیگر در نظر بگیرند و با این واسطه امکان حیات در سیارات دیگر را در نظر بگیرند. این رویکرد بر جستجوهای آتی در پی ردپای زیستی در سیارات فراخورشیدی تأثیر گذاشت.

امروزه همان اصولی که در پژوهش کارل سیگان کشف شد راهنمایی برای کشف حیات در سیارات فراخورشیدی است. تشخیص میزان متان و اکسیژن موجود در سیارات بسیار دور توسط تلسکوپ جیمز وب می‌تواند یکی از راه‌ها برای تشخیص حیات در این سیارات باشد. با این همه نباید پیچیدگی شناسایی نشانه‌های زیستی بالقوه در سیارات دور را نادیده گرفت و چالش‌های شناسایی محیط سازگار با حیات در جستجوی حیات فرازمینی را در نظر داشت.