۹ بهمن در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۹ بهمن برابر با ۲۹ ژانویه را ورق می‌زنیم.

****

ثبت اختراع خودروی موتور بنزینی

۲۹ ژانویه ۱۸۸۶ میلادی برابر با ۹ بهمن ۱۲۶۴ خورشیدی، کارل بنز برای برای بنز پتنت-موتورواگن که وسیله نقلیه سه‌چرخ با موتور بنزینی تک‌سیلندر چهارزمانه طراحی‌شده به‌دست خودش بود درخواست ثبت اختراع کرد.  این حق اختراع، به‌عنوان اولین حق ثبت جهان برای خودرویی کاربردی با موتور احتراق داخلی شناخته می‌شود. اگرچه این وسیله نقلیه نحیف و ضعیف بود، اما از بعضی عناصر ضروری برخوردار بود که مشخصه خودروهای امروزی است و جرقه‌زنی الکتریکی، دیفرانسیل، سوپاپ‌های مکانیکی، کاربراتور، سامانه خنک‌کننده موتور، کاسه روغن و گریس برای روغن‌کاری و سامانه ترمز را شامل می‌شد. اولین تست رانندگی عمومی در ۳ جولای ۱۸۸۶ انجام شد.

پرتو درمانی

 ۲۹ ژانویه ۱۸۹۶ میلادی برابر با ۹ بهمن ۱۲۷۴ خورشیدی، امیل اچ. گراب، محقق اهل شیکاگو، اولین کسی بود که پرتو درمانی با اشعه‌ایکس را برای سرطان مکرر پستان در زنی ۵۵ساله انجام داد. یک‌سال پیش‌از آن، پرتو ایکس در آلمان کشف شده بود. گراب پس‌از‌اینکه هنگام آزمایش اشعه ایکس دچار سوختگی ناشی‌از تشعشع شد، پرتو را به‌عنوان ابزاری برای مقابله با سرطان امتحان کرد. آزمایش او سرطان این زن را درمان نکرد، اما آزمایش‌های دیگری در اواخر دهه۱۸۹۰ که از اشعه ایکس برای سرطان‌های مختلف- به‌ویژه سرطان پوست- استفاده کردند، نه‌فقط درد سرطان را تسکین داد، که درواقع بعضی از این بیماران را درمان کرد و باعث تشویق مداوم به استفاده و مطالعه اشعه ایکس شد. گراب نتایج مطالعات خودش را تا چند سال بعد منتشر نکرد و به‌همین‌علت، ادعای او درباره اولین کسی که از پرتودرمانی استفاده کرد، به‌طور گسترده مورد تردید قرار گرفت.

خطرات آفت‌کش د.د.ت

 ۲۹ ژانویه ۱۹۵۸ میلادی برابر با ۹ بهمن ۱۳۳۶ خورشیدی، روزنامه بوستون هرالد نامه‌ای از روزنامه‌نگار آمریکایی اولگا اونز هاکینز را چاپ کرد که آفت‌کش د.د.ت را خطرناک می‌دانست. هاکینز همچنین نامه‌ دیگری به دوستش ریچل کارسون، زیست‌شناس دریایی و کارشناس محیط‌زیست نوشت و این خطرات را باردیگر یادآور شد. این نامه سبب شد که کارسون کتاب بهار خاموش را بنویسد که این کتاب به آغازی برای محیط‌زیست امروزی تبدیل شد. کارسون پس‌از دریافت نامه هاکینز تحقیقات و داده‌های لازم را جمع‌آوری کرد و نتیجه گرفت که آفت‌کش‌ها از محصولات سمپاشی‌شده، به پرندگان و سایر حیوانات منتقل می‌شود و مسئول مسمومیت جانوران اطراف باغات و مزارع است. بهار خاموش سوالات مهمی درباره ایجاد تعادل در نیازهای صنعتی و کشاورزی، پیشرفت، حفاظت از محیط‌زیست و کیفیت زندگی مطرح کرد. نوشته ماهرانه کارسون وجدان آمریکا را بیدار کرد. باوجوداین، تا سال ۱۹۷۲ زمان نیاز بود تا استفاده از د.د.ت در ایالات‌متحده ممنوع شود.

عمل‌ جراحی خانوادگی ریه

۲۹ ژانویه ۱۹۹۳ میلادی برابر با ۹ بهمن ۱۳۷۱ خورشیدی، دختری برای درمان عوارض فیبروز کیستیک از مادر و پدرش مواد ریه دریافت کرد. در نخستین‌ هفته‌های سال ۱۹۹۳ استیسی سِویل، دختری ۲۱ ساله برای هر نفسی که می‌کشید مبارزه می‌کرد. پزشکان به جیم و باربارا سیول، والدین استیسی هشدار دادند که دخترشان به مراحل پایانی مبارزه با فیبروز کیستیک و آسیبی رسیده است که به ریه‌هایش وارد کرده است. به‌این‌ترتیب، هر سه عضو خانواده در مطالعه‌ای دانشگاهی شرکت کردند که دختر را از مرگ ربود. این عمل جراحی را دکتر استارنز در بیمارستان دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در لس‌آنجلس انجام داد که به‌عنوان اولین پیوند هم‌زمان از دو اهداکننده زنده در جهان به‌شمار می‌رود. پیوند از یک عضو خانواده زنده و وابسته مفید است زیرا منبع اهداکننده فوری را فراهم می‌کند و احتمال رد‌شدن پیوند را کاهش می‌دهد.