برای نخستین بار در فضا مولکول حیاتی کربن شناسایی شد

به گزارش خبرنگار گروه ارتباطات و فناوری اطلاعات خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از سی‌ان‌ان، ستاره‌شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، برای نخستین بار مولکول حیاتی کربن را در فضا شناسایی کرده‌اند.

طبق گزارش جیمز وب، ترکیبی به نام متیل کاتیون یا CH۳+ شناسایی شده که به یک سیستم ستاره‌ای جوان با فاصله ۱۳۵۰ سال نوری از زمین در محدوده سحابی اوریون برمی‌گردد.

ترکیبات کربنی برای دانشمندان جذاب هستند، زیرا به‌عنوان پایه کلیه زندگی‌هایی که می‌شناسیم و درک کرده‌ایم عمل می‌کنند. متیل کاتیون به عنوان یکی از عوامل کلیدی در تشکیل ترکیبات کربنی پیچیده‌تر مبتنی بر کربن شناخته می‌شود.

درک اینکه زندگی چگونه در زمین شکل گرفت و تکامل یافت، می‌تواند به محققان کمک کند تا در مورد امکان وجود زندگی در سایر نقاط کیهان بیشتر بفهمند. قابلیت‌های بسیار حساس تلسکوپ وب، که کیهان را از طریق نور مادوت قرمز که برای چشم انسان مرئی نیست، مشاهده می‌کند، اطلاعات بیشتری در مورد شیمی آلی در فضا فراهم می‌کند.

این تلسکوپ فضایی، یون متیل را در یک دیسک پیش‌سیاره‌ای به نام d ۲۰۳ - ۵۰۶ شناسایی کرد که به دور یک ستاره کوتوله قرمز جوان می‌چرخید.

این دیسک‌ها که عمدتا از گاز و گرد و غبار تشکیل شده‌اند، باقی مانده‌های تشکیل ستاره هستند. سیارات در این هاله‌های ستاره‌ای بزرگ متولد می‌شوند و باعث پیدایش سیستم‌های سیاره‌ای می‌شوند.

مطالعه‌ای که جزئیات این کشف را شرح می‌دهد، روز دوشنبه در مجله نیچر منتشر شد.

 نقش اشعه فرابنفش

ستاره‌های کوتوله قرمز از خورشید ما بسیار کوچکتر و سردتر هستند، اما منظومه d ۲۰۳ - ۵۰۶ همچنان با نور ماورای بنفش شدید ستاره‌های جوان و پرجرم همسایه برخورد می‌کند.

در بیشتر حالت‌ها، انتظار می‌رود تشعشعات فرابنفش، مولکول‌های آلی را نابود کند، اما تیم محققان پیش بینی کرد که این تابش به عنوان یک منبع انرژی ضروری می‌تواند باعث شکل‌گیری یون متیل شود.

بعد از شکل‌گیری متیل کاتیون، واکنش‌های شیمیایی بیشتری را به دنبال دارد که به مولکول‌های کربنی پیچیده‌تر اجازه می‌دهد که حتی در دما‌های پایین فضا شکل بگیرند. 

در حالی که کاتیون متیل به طور موثر با هیدروژن، فراوان‌ترین مولکول جهان واکنش نمی‌دهد، اما با طیف گسترده‌ای از مولکول‌های دیگر به‌خوبی واکنش نشان می‌دهد. به دلیل این ویژگی شیمیایی، ستاره‌شناسان از مدت‌ها پیش متیل کاتیون را یک بلوک ساختمانی مهم از شیمی آلی بین‌ستاره‌ای در نظر گرفته‌اند. اما کاتیون متیل تا به حال در فضا شناسایی نشده بود.

ماری آلین مارتین درامل، محقق موسسه علوم مولکولی اورسای دانشگاه پاریس، ساکلی در فرانسه، در بیانیه‌ای گفت: این کشف نه‌تنها حساسیت باورنکردنی وب را تایید می‌کند، بلکه اهمیت مرکزی فرضی متیل کاتیون در شیمی بین ستاره‌ای را نیز تایید می‌کند. 

براساس این مطالعه، محققان مولکول‌های مختلفی را در دیسک پیش‌سیاره‌ای d ۲۰۳ - ۵۰۶ نسبت به مولکول‌های موجود در دیسک‌های معمولی شناسایی کردند و هیچ آبی را تشخیص ندادند.

این موضوع به‌وضوح نشان می‌دهد که تابش نور فرابنفش می‌تواند شیمی یک دیسک پیش‌سیاره‌ای را به طور کامل تغییر دهد. اولیویه برنه، محقق ارشد این مطالعه و متخصص اخترفیزیک در مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه در تولوز، در بیانیه‌ای گفت:  این ماده درواقع ممکن است نقشی حیاتی در مراحل اولیه شیمیایی منشأ حیات ایفا کند.