بایدهای توسعه و رونق محصولات زیست‌فناوری ساخت داخل

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا؛ این روز‌ها از شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور زیاد می‌شنویم. شرکت‌هایی که نقشی اثرگذار و کلیدی را در رفع مهم‌ترین و راهبردی‌ترین نیاز‌های کشور پیموده‌اند. از مهم‌ترین تجهیزات صنایع تا حساس‌ترین دارو‌های زیستی، هیچ محصولی وجود ندارد که این شرکت‌ها لااقل در مسیر بومی سازی و تولیدشان، گامی برنداشته باشند.

دامنه گسترده و وسیع شرکت‌های دانش‌بنیان از یک سو و نیاز بازار فناوری کشور، می‌طلبد که نگاه به شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، فراتر از گفتار باشد. ما نیز تلاش کردیم تا با نگاه به نیاز کشور در نقاط گلوگاهی، گامی در راستای بی‌نیازی کشور نسبت به واردات برداریم.

در خصوص داروی TGlobulin ۲۵ باید گفته شود که تا قبل از تولید این شرکت نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شد و حتی امروزه نیز به دلیل وجود رانت هنوز واردات این دارو، متوقف نشده و متاسفانه مبنای حمایت دولت از داروی خارجی با ۱۰ برابر قیمت داروی داخلی با عملکرد مشابه است. مصرف کنندگان این دارو بیمارانی‌اند که پیوند کلیه، قلب، مغز استخوان، کبد، پانکراس و موارد مشابه داشته‌اند.

اخیرا یک مجموعه داخلی دو نمونه از کیت‌های این شرکت را مشابه سازی کرده است. در ضمن مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی نیز یک کیت از ۶ کیت این شرکت را مشابه‌سازی کرده است که به موجب قانون جهش تولید می‌بایست تولید آن‌را متوقف کند.

اگر اجرای قوانینی همچون «جهش تولید دانش‌بنیان» سرلوحه کار نهاد‌های اجرایی قرار بگیرد، شاهد رشد و بالندگی بیشتری خواهیم شد. ارتقای روند ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان مبتنی بر عملکرد و خروجی شرکت‌ها، به دست افرادی صاحب تخصص عملی و صاحب نقش در زیست‌بوم فناوری و نوآوری، به طوری که در عرصه تولید، فروش و صادرات تجربه عملی داشته باشند بیش‌تر می‌تواند شرکت‌های دانش بنیان را به سرمنزل مقصود هدایت کند.

معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری بازوی اجرایی دولت در عرصه دانش، فناوری و نوآوری است و با تقویت توانمندی‌های این مجموعه می‌توانیم شاهد شکوفایی غیر قابل تصوری در عرصه دانش بنیان در کشور باشیم.

به عنوان یک پیشکشوت با پیشینه بیش از ۳۰ سال حضور در این عرصه عرض می‌کنم که پس از تصویب قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و اجرای آن به دست معاونت علمی، بالندگی و شکوفایی دانش بنیان‌ها در عرصه زیست فناوری رخ داد.

قطعاً جهش این شرکت‌ها با اجرای قانون جهش تولید، غیر قابل انتظار و تحول آفرین خواهد بود و می‌بایست از این دستاورد عظیم حمایت و پشتیبانی کرد. نقش بی بدیل و تاثیر گذار معاونت عملی و جایگاه ویژه آن باید قدر دانسته شود و غفلت از این نقش می‌تواند قدرت رقابتی ایران را خدشه دار کند.

زیست بوم دانش بنیان تنها راه نجات کشور از مشکلات اقتصادی و تامین ارز، کاهش خروج نخبگان جوان از کشور، کاهش خروج ارزی و ایجاد رفاه در کشور بود. ارزش افزوده تولیدی دانش بنیان با هیچ تولید داخلی قابل مقایسه نیست. متاسفانه به دلیل سوء مدیریت در سال‌های گذشته کم‌تر تولید داخل قدرت رقابت با واردات محصول مشابه را داشته است.

تنها محصولات دانش بنیان هستند که اولا از محصول وارداتی ارزان‌تر و دوم قابلیت صادرات و ارزآوری بسیار زیاد را دارند؛ لذا حمایت از تولید دانش بنیان داخلی به هر قیمت و شرایط یک ضرورت ملی است و می‌بایست بی امان با رانت خواران و حامیان واردات مبارزه کرد.

عرصه زیست‌فناوری در اشتغال نخبگان و ارزش آفرینی، نقش بسزایی دارد و در نگهداشت نخبگان جامعه، اثرگذاری شگرفی خواهد داشت؛ بنابراین توجه بیش از پیش به این عرصه، به ویژه با توجه و تمرکز معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، ضروری و حیاتی است.

*سیروس زینلی؛ رئیس انجمن بیوتکنولوژی جمهوری اسلامی ایران