نگاهی به پیشرفت‌های چشم‌گیر هوش مصنوعی در دنیای فناوری

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، دانش بشر با شتاب بسیاری در حال پیشرفت است. فناوری‌های نوینی همچون هوش مصنوعی (AI) زندگی انسان را در همه حوزه‌ها متحول کرده است. مشکلات حل‌نشدنی با کمک این فناوری جدید در حال حل شدن هستند، افرادی که هیچ دانشی از کدنویسی، آهنگسازی یا طراحی ندارند، به کمک آن و در عرض چند ثانیه وب‌سایت و آهنگ می‌سازند و طرح‌های هنری شگفت‌انگیزی خلق می‌کنند. شرکت‌های بزرگ نیز درحال سرمایه‌گذاری در پروژه‌های هوش مصنوعی هستند. سر در آوردن از هوش مصنوعی هم همانند هر تکنولوژی جدید دیگری ممکن است در ابتدا گیج‌کننده باشد و حتی متخصصان هوش مصنوعی هم به‌سختی می‌توانند خود را با تحولات لحظه‌ای این فناوری همراه کنند.  

در گذشته نه چندان دور تصور می‌شد که هوش مصنوعی فقط در داستان‌ها و فیلم‌های علمی و تخیلی جای دارند، اما در حال حاضر از گوشی‌های هوشمند گرفته تا الگوریتم موتور‌های جست و‌جو در زندگی روزانه بشر حضور دارد که آگاهانه یا حتی ناآگاهانه از آن استفاده می‌شود. در واقع هوش مصنوعی تنها یک فناوری نیست، بلکه بخشی از زندگی روزانه انسان‌ها محسوب می‌شود. هر روز شاهد تحولات جدیدی در حوزه‌های مختلف هوش مصنوعی از سیاست گرفته تا اقتصاد و ... هستیم. این فناوری می‌تواند انسان را از انجام کار‌های تکراری نجات دهد چرا که یک‌بار کار را یاد گرفته و آن را به تعداد دفعاتی که برنامه نویس می‌خواهد، تکرار می‌کند.

**وقوع انقلاب در صنعت هوش مصنوعی با ظهور چت‌بات‍‌‌‌‎ها

معرفی ابزار جدید کمپانی OpenAI به داغ شدن این فناوری جدید دامن زد و خبر از وقوع انقلابی در صنعت هوش مصنوعی را داد. با این تحولات لحظه‌ای و شتابی که در توسعه هوش مصنوعی وجود دارد، چت‌بات‌ها از اواخر سال ۲۰۲۲ بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته‌اند. ChatGPT، توانایی فوق‌العاده‌ای برای درک زبان انسانی دارد و پاسخ‌هایی بسیار هدف‌مند و منطبق با دستور زبان انسانی ارائه می‌کند. با مشاهده این موفقیت، بسیاری از شرکت‌های دیگر همچون گوگل، بینگ مایکروسافت و اپرا تصمیم به رقابت در فضای هوش مصنوعی گرفتند. با رقابت شرکت‌ها برای پیوستن به این فناوری نوین و یافتن موارد استفاده، هوش مصنوعی مولد باز هم و به صورت روز به روز به رشد خود ادامه خواهد داد.

ChatGPT با کمک یک رابط کاربری گفت‌وگومحور و متکی به تکنولوژی یادگیری ماشین کار می‌کند. به این صورت که با سیستم پرسش و پاسخ خود، فرمان و دستور کاربر را تحلیل کرده و پاسخ‌هایی مرتبط به آن‌ها ارائه می‌دهد. فرم گفتگومحور این چت‌بات به شما اجازه گفتگو‌های طولانی با حفظ محوریت بحث را می‌دهد. به‌این‌ترتیب ChatGPT طی یک گفتگو بار‌ها با چالش روبه‌رو می‌شود، اشتباه کرده و اصلاح می‌کند تا بالاخره به نتایجی مرتبط با خواست کاربر می‌رسد.

ChatGPT از ورژن‌های مختلفی تاکنون رونمایی کرده که GPT-۴ در حال حاضر جدیدترین نسخه ارائه شده است. پس از آن Auto-GPT  (اتوجی‌پی‌تی) با استفاده از این زبان خودش را توسعه داده است. پس از اینکه ChatGPT توانست دنیای فناوری را شگفت‌زده کند، مایکروسافت نیز در زمینه چت‌بات AI شروع به سرمایه‌گذاری کرد و چت‌بات خود را با نام بینگ جدید (New Bing) که مبتنی بر GPT-۴ است، منتشر کرد. هوش مصنوعی ChatGPT در مسیر دیده شدن قرار گرفته و از آن سو، هوش مصنوعی بینگ هم قدرتمندانه در حال خودنمایی است.

 

**حضور ChatGPT در دادگاه‌

شرکت‌ها و سازمان‌ها بیش از پیش به‌دنبال استفاده از هوش مصنوعی برای خودکارسازی فرایند‌های تصمیم‌گیری هستند. شرکتی به نام DoNotPay که در زمینه آموزش هوش مصنوعی فعالیت دارد، مدعی شده که نرم‌افزار آن‌ها می‌خواهد در ماه فوریه ۲۰۲۳ در دادگاه از یک نفر دفاع کند. فعلاً اطلاعاتی درباره مدعی علیه یا محل دادگاه منتشر نشده است، اما در این پرونده پای مرگ و زندگی در میان نیست و موضوع آن تخلف رانندگی با سرعت غیرمجاز است. البته برخی از فرایند‌های تصمیم گیری با هوش مصنوعی می‌تواند پیامد‌های جبران‌ناپذیری بر زندگی افراد جامعه داشته باشد.

سیستم‌های AI امروزی برای این که بتوانند پیش‌بینی کنند، اطلاعات زیادی را تحلیل می‌کنند. این سازوکار باعث می‌شود این سیستم‌ها در برخی موارد بسیار مؤثر عمل کنند. اما مطالعات نشان داده که این فناوری می‌تواند مستعد تکرار بسیاری از سوگیری‌ها و تبعیض‌های موجود در جامعه باشد. بااین‌حال؛ بدیهی است که سیستم‌های هوش مصنوعی هرگز نباید به‌تن‌هایی مسئول اتخاذ تصمیم‌های حیاتی و اساسی باشند.

**هوش مصنوعی در دنیای پزشکی

هوش مصنوعی ChatGPT موفق شده در آزمون پزشکی آمریکا نمره قبولی دریافت کند. حال محققان دوباره این چت‌بات را به آزمایش گذاشته و این‌بار متوجه شدند که هوش مصنوعی می‌تواند عملکردی بهتر از پزشکان در مشاوره دادن به بیماران و ابراز همدردی با آن‌ها داشته باشد. گروهی از پژوهشگران از یک پزشک واقعی و ChatGPT خواستند تا به سناریو‌های گوناگون واکنش نشان دهند. آن‌ها این پاسخ‌ها را به تعدادی متخصص بهداشت عمومی ارائه کردند تا واکنش‌ها را با یک‌دیگر مقایسه کنند. درنهایت پژوهشگران دریافتند که متخصصان در ۷۹ درصد از مواقع، پاسخ هوش مصنوعی به ۲۰۰ پرسش را ترجیح می‌دادند. درواقع پاسخ ChatGPT چهار‌برابر بیشتر از پاسخ پزشکان نمره «خوب» یا «خیلی خوب» و ۱۰ برابر بیشتر نمره «همدلانه» و «خیلی همدلانه» دریافت کرد.

همچنین محققان MIT از هوش مصنوعی برای طراحی پروتئین‌های جدیدی استفاده می‌کنند که فراتر از پروتئین‌های موجود در طبیعت است. آن‌ها الگوریتم‌هایی را برای یادگیری ماشینی ایجاد کردند که می‌تواند پروتئین‌هایی با ویژگی‌های ساختاری خاص تولید کند که به طور بالقوه برای تولید مواد با ویژگی‌های مکانیکی خاص مانند انعطاف‌پذیری استفاده می‌شود. این مواد، ممکن است در نهایت با کاهش قابل توجه ردپای کربن جایگزین مواد نفتی یا سرامیکی شوند.

یا در موارد دیگری، دانشمندان دانشگاه مونترآل، مدل هوش مصنوعی جدیدی ایجاد کرده‌اند که می‌تواند نقاط ویروسی درحال ظهور را شناسایی کند و درحالت ایده‌آل از شیوع دوباره هر نوع همه‌گیری مانند کووید-۱۹ جلوگیری کند. این تیم از بزرگ‌ترین مجموعه داده باز، یعنی CLOVER استفاده کرده که ۵۴۹۴ تعامل بین ۸۲۹ ویروس و ۱۰۸۱ میزبان پستاندار را توصیف می‌کند. سپس آن‌ها روی ۲۰ ویروسی تمرکز کردند که نگران‌کننده تلقی می‌شدند و پتانسیل سرایت به انسان را داشتند. این تیم امیدوار است که مدل هوش مصنوعی آن‌ها نه تنها بتواند نقاط خطرناک جدید را برای تحقیق بیشتر اطلاع‌رسانی کند، بلکه انتظار دارد که بتواند قابلیت‌های نظارتی بیشتری را ارائه کند. در گام بعدی، آن‌ها قصد دارند تا این هوش مصنوعی را به سطح جدیدی برسانند تا مکانیسم‌های میکروبیولوژیکی، ایمنی‌شناسی و اکولوژیکی بیشتری را در بر گیرد.

**نگرانی برای پیشرفت روز به روز هوش مصنوعی

هوش مصنوعی روز‌به‌روز پیچیده‌تر و فراگیرتر می‌شود، متعاقب آن صدا‌های هشداردهنده نسبت به خطرات گسترش این فناوری هم بلندتر می‌شود. هر فناوری جدیدی در ابتدا نگرانی‌هایی در مورد پیامد‌های احتمالی خودش را به دنبال دارد. بسیاری از کارشناسان پیش‌تر هشدار داده بودند که AI می‌تواند زندگی بشر را دستخوش تغییراتی غیرمنتظره کند.

با این حال؛ این تکنولوژی بسیار جدید است و هنوز تمام قابلیت‌ها و محدودیت‌های آن شناخته نشده است. این نگرانی‌ها در تحولات عصر صنعتی هم وجود داشت. زمانی تصور می‌شد ماشین‌آلات باعث حذف نیروی انسانی از صنعت شوند، اما برخلاف تصور عموم، پیشرفت تکنولوژی و اتکا به آن منجر به کاهش حجم و سختی کار، بهبود کیفیت محصولات و ظهور مشاغل و کسب‌وکار‌های جدیدی شد.